Χρήστος Χωμενίδης/Μικρό βιογραφικό 

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 3 Αυγούστου του 1966 και είναι εγγονός του συνιδρυτή του ΕΑΜ Χρήστου Χωμενίδη και του γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ προπολεμικά Βασίλη Νεφελούδη. Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1990 και συνέχισε τις σπουδές του στη Νομική στη Ρωσία και στην επικοινωνιολογία στην Αγγλία.

Το πρώτο του διήγημα δημοσιεύθηκε το 1988 στην ελληνική έκδοση του περιοδικού Playboy. Το 1993 εξέδωσε το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο Το σοφό παιδί. Το συγκεκριμένο βιβλίο έγινε δεκτό με διθυραμβικές κριτικές. Ακολούθησαν άλλα εννέα μυθιστορήματα και τρεις συλλογές διηγημάτων. Όλα τα βιβλία του είχαν μεγάλη εκδοτική επιτυχία και ήταν στους καταλόγους των ευπώλητων για πολλές εβδομάδες. Δύο μυθιστορήματά του έχουν μεταφραστεί στη γαλλική γλώσσα, ένα στην ιταλική, δύο στην εβραϊκή, όπου Το Σοφό Παιδί βρέθηκε στη λίστα των ευπώλητων του Ισραήλ, ένα στην τούρκικη και μια συλλογή διηγημάτων στη λιθουανική. Στον λόγο του κυριαρχεί το ανατρεπτικό χιούμορ, η αμφισβήτηση και η ειρωνεία αλλά και ένας ιδιότυπος υφέρπων λυρισμός.

Ο Χρήστος Χωμενίδης έχει αρθρογραφήσει σε δεκάδες εφημερίδες και περιοδικά.

Αναλύοντας τον Χωμενίδη 

Όλα του τα έργα έχουν αλλόκοτη πλοκή, ειρωνεία, καλοδουλεμένους ήρωες, ευκολία αφήγησης, χιούμορ και γρήγορους διαλόγους. Αν και χύμα στην οργάνωση των έργων του καταφέρνει να τα διακοσμήσει άριστα και  να τα πασπαλίσει με άχνη έτσι που να φαίνονται λαχταριστά. Αντλεί θεματολογία από τη μεταπολιτευτική Ελλάδα όπου και εκεί τα πράγματα ήταν και είναι χύμα. Έχει αχαλίνωτη φαντασία αλλά με τον άψογο χειρισμό της γλώσσας και την τεχνική του προσγειώνει το κοινό του σε βαθμό που να μπορεί να τον παρακολουθεί. Συνήθως στην αρχή συμβαίνει αυτό. Αν «τον χάσεις» μετά δύσκολα τον ξαναφτάνεις, για αυτό και ή που θα τον μισήσεις ή που θα τον αγαπήσεις.

Αυτάρεσκος, μεγαλομανής και σαρκαστικός μοιάζει στη ζωή και στα βιβλία του με ένα κακομαθημένο αλλά «Σοφό παιδί». Εγγονός του ιδρυτή του ΕΑΜ και κολεγιόπαιδο, γυναικάς και μισογύνης, παραμυθάς και ρεαλιστής, πρόχειρος και οργανωτικός. Μαζί όλα αυτά. Άντε να βγάλεις άκρη. Έξυπνος πολύ λέω εγώ. Κατάλαβε γρήγορα σε τι κοινό θα απευθυνθεί γράφοντας το πρώτο του βιβλίο «Το σοφό παιδί». Συντηρητικό, κομπλεξικό, με μια εσάνς βλαχιάς και νεοπλουτισμού μαζί. Το κοινό εννοώ. Τους πέταξε τα μάτια έξω με τη διονυσιακή, σουρεαλιστική, νευρική αλλά και μοναδική γραφή του γεμάτη σεξουλιάρικα και ενίοτε ανώμαλα σκηνικά, CIA, ιπτάμενες παντόφλες, μόδιστρους, βίλες μέσα σε βλαχοχώρια και ένα ήρωα που θέλεις να  «το πιάσεις το κωλόπαιδο και να το αρχίσεις στις μπάτσες». Και έτσι συνεχίζει. Κυκλοφορεί και οπλοφορεί χωρίς να αλλάζει οπλοστάσιο. Στον «Φοίνικα» παραμένει με ένα ήρωα επίσης αντιπαθητικό μέχρι αηδίας, τον Πάρη Κερκινό ως άλλον Άγγελο Σικελιανό. Μεγάλο του ατού και το τονίζω, η τρομακτική του αυτοπεποίθηση που βγάζει στα γραπτά. Δεν είμαι σίγουρος αν ο Χωμενίδης έχει όντως τόσες και πολύπλευρες γνώσεις. Τις πλασάρει όμως τόσο έντονα και με εθιστική γραφή που γουστάρεις να ξεφυλλίζεις τα βιβλία του. Λένε πολλοί ότι τουλάχιστον έχει ωριμάσει συγγραφικά από τα πρώτα του βιβλία. Τρίχες κατσαρές λέω εγώ. Απλά έχει πιάσει πιο σοβαρά θέματα, αυτός παραμένει βουτυρομπεμπές στη συγγραφή. Αλλά αυτό έχει και τη γοητεία του.

Τα έργα μιλάνε, όχι τα λόγια 

ΤΟ ΣΟΦΟ ΠΑΙΔΙ

Οι τρελές περιπέτειες  ενός  αντιπαθητικού και ανώμαλου οκτάχρονου με τρομερό δείκτη νοημοσύνης. Θέλει να σκοτώσει τα αδέλφια του εκτός από αυτόν που είναι στο ψυχιατρείο αν και από την αφήγηση καταλαβαίνουμε ποιος έπρεπε πραγματικά να βρίσκεται εκεί. Αλλόκοτοι και οι άλλοι ήρωες. Ο πατέρας του μεγαλομανής και λαμόγιο, η μάνα του στον κόσμο της (υπάρχει σκηνή που με προτροπή του πατέρα κάποιοι ερωτοτροπούν εκ περιτροπής μαζί της μπροστά στο παιδί). Φεύγει  για την  Αθήνα με  υποτροφία σε ένα από τα καλύτερα κολέγια. Εκεί  γνωρίζει τον Jacob και την Julia, δένεται μαζί τους και νέα παράλογα και ευτράπελα συνεχίζονται μέχρι το τέλος.  Ένα περίεργο ψυχογράφημα της Ελλάδας από το 1965 έως το 1985. Ό,τι καταλάβατε, καταλάβατε…

ΤΟ ΥΨΟΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΩΝ

Όταν ο μοσχαναθρεμμένος πιανίστας Μαρίνος Φακιδάς πηγαίνει να καταταγεί στο Στράτευμα με τη γυαλιστερή Άλφα Ρομέο της ερωμένης του, ούτε που υποψιάζεται πως μπαίνει στην πιο κρίσιμη περίοδο της ζωής του. Επάνω στο αινιγματικό νησί Αυγό, η μάγισσα των συρματοπλεγμάτων καραδοκεί να τον πιάσει στο στόμα της ενώ ο Διοικητής ετοιμάζεται να φέρει όλους τους νέους Έλληνες αντιμέτωπους με το ιστορικό τους πεπρωμένο. Η συμπεριφορά του Αρχηγού του Πολεμικού Ναυτικού και η στάση των προαιώνιων αντιπάλων μας πυροδοτούν ανατροπές καθώς η δράση διαρκώς επιταχύνεται. Κι όταν όλα θα ‘ρθουν τα πάνω-κάτω, ποιος θα μπορέσει -τάχα- να σταθεί στο Ύψος των Περιστάσεων; (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).

Ο ΦΟΙΝΙΚΑΣ

Εμπνευσμένος από τον έρωτα της Εύας Πάλμερ και του Άγγελου Σικελιανού -μα όχι προσηλωμένος στα αληθινά γεγονότα- “Ο Φοίνικας” είναι το πιο φιλόδοξο έργο του Χωμενίδη.
Καλύπτει εβδομήντα σχεδόν χρόνια, από το 1860 έως το 1927. Κινείται από τα βοσκοτόπια της Πάρνηθας μέχρι τη Νέα Υόρκη των αρχών του 20ού αιώνα κι από το “μαύρο 1897” ίσαμε τους Βαλκανικούς Πολέμους, τη Μικρασιατική Καταστροφή, τη μεσοπολεμική Αθήνα, το Πήλιο, τους Δελφούς… Ένα πλήθος ιστορικών προσώπων -ή μυθιστορηματικών αντανακλάσεών τους- παρελαύνει στις σελίδες του. Από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον Κωστή Παλαμά, την Κυβέλη έως τον Κώστα Καρυωτάκη, τον λαϊκό ζωγράφο Θεόφιλο, τον Μάρκο Βαμβακάρη…
Κυρίως όμως “Ο Φοίνικας” δεν αφήνει ανέγγιχτο κανένα από τα μεγάλα, τα διαχρονικά ζητήματα. Την καταγωγή και την ταυτότητα του καθενός, τον έρωτα, τη γονεϊκότητα, τις ολισθηρές στροφές του βίου, την πίστη και την προδοσία, την αγωνία για ένα νόημα που θα υπερβαίνει τον θάνατο.
Ο Φοίνικας, το εμβληματικό πουλί που αιώνια καίγεται από την ίδια τη φωτιά του και αιώνια ξαναγεννιέται από τις στάχτες του, κυριαρχεί “έστω και αθέατος” από την αρχή του μυθιστορήματος. Και αποθεώνεται στο τέλος του. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).

ΝΕΑΡΟ ΑΣΠΡΟ ΕΛΑΦΙ

“…Το άσπρο όμως ελάφι…
Όποιος το έχει δοκιμάσει θα σε διαβεβαιώσει πως η ευτυχία μπορεί να εδρεύει και στον ουρανίσκο. Όποιος το έχει γευτεί, έχει γευτεί παράδεισο.
Τη στιγμή του βίαιου θανάτου του το νεαρό άσπρο ελάφι εκκρίνει μιαν ουσία ψυχοτρόπο, αγχολυτική, αφροδισιακή, που δεν έχει ανιχνευτεί πουθενά αλλού στη φύση. Που δεν έχει παρασκευαστεί σε κανένα εργαστήριο. Το νεαρό άσπρο ελάφι σκλαβώνει ισόβια όσους ποτέ το έφαγαν. Στην προοπτική μιας δεύτερης φοράς είναι πρόθυμοι να πατήσουν όρκους, να γκρεμίσουν τον κόσμο τους, να προδώσουν τους ανθρώπους τους.
Γιατί να σταθώ εγώ εξαίρεση;”
Πρώην συγγραφέας, πρώην άνθρωπος του κόσμου, πρώην όμορφος, ο Μηνάς Αβλάμης έχει αποσυρθεί εδώ και εφτά χρόνια στην Κέρκυρα. Έχει διαλέξει μια καθημερινότητα κενή από συγκινήσεις και από κραδασμούς. Είναι αποφασισμένος να μην την αλλάξει ποτέ και για κανένα λόγο.
Το νεαρό άσπρο ελάφι θα τον ξαναβγάλει ξαφνικά στον δρόμο και θα τον οδηγήσει σε μια πόλη αλλόκοτη της Δυτικής Μακεδονίας. Εκεί θα έρθει αντιμέτωπος με ολόκληρο το παρελθόν του. Τα πιο δικά του πρόσωπα, οι πιο έντονες σχέσεις της ζωής του, θα τον κυκλώσουν για να τον δικάσουν ή για να τον συγχωρήσουν.
Μονάχα όμως ο ίδιος ο Μηνάς Αβλάμης μπορεί να εξιλεωθεί για τη φριχτή, κρυφή αμαρτία που τον συνέτριψε ένα απόγευμα ανοιχτά της Τήνου… (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).

Συγγραφικό ισοζύγιο 

Ο Χωμενίδης είναι μοναδικός στη γραφή του, με τρομερή ευχέρεια αφήγησης και εξαιρετικό χειρισμό της γλώσσας. Έχει γράψει από όλα τα είδη: αστυνομικά (Το σπίτι και το κελί), ιστορικά (Νίκη), πολεμικά (Το ύψος των περιστάσεων) ως και αυτοβιογραφικά (Νεαρό Άσπρο Ελάφι). Το τελευταίο  ίσως με τη λιγότερη επιτυχία καθώς το θεωρώ το πιο πρόχειρο.

Όπως και εκτός συγγραφής βγάζει ένα σνομπισμό προς τον αναγνώστη, σε βαθμό που να θέλεις να παρατήσεις τα βιβλία του, να μπεις το Goodreads και να τα θάψεις. Νομίζει πως με το πρόσχημα ή το δεδομένο της μυθιστορηματικής αφήγησης μπορεί να τα βάλει με όλους και με όλα. Θυμίζει σε επάρκεια, γνώσεις  αλλά και συγγραφικά guts τη Σώτη Τριανταφύλλου. Με μια διαφορά, η Σώτη δουλεύει τρελά και πολύ μεθοδικά τα κείμενά της. Ο Χωμενίδης βιάζεται, λαχανιάζει στα γραπτά του να διηγηθεί πολλά και διάφορα, σχετικά και άσχετα, αληθινά ή ψεύτικα, προκλητικά ή ρεαλιστικά. Για αυτό και πολλές φορές δυσκολεύεται να φρενάρει το ρυθμό του, να κουλαντρίσει τη «συγγραφική του στύση», οπότε μοιάζει να οδηγείται σε πρόωρη «ολοκλήρωση» χωρίς «οργασμό», τουλάχιστον από τους αναγνώστες του.

Έχει στο μυαλό του χιλιάδες ήρωες και αντί να κεντράρει σε ένα δύο, βάζει όσους περισσότερους μπορεί στα πονήματά του που πολλές φορές πονάνε τα ματάκια μας και πάμε πίσω να δούμε για ποιον μας μιλάει. Βέβαια ο βασικός αφηγητής σχεδόν πάντα είναι ένας αλλά με όλα τα κακά της μοίρας του. Αποκρουστικός και απροσάρμοστος always. Μήπως για να δείξει τον παραλογισμό της πραγματικότητας; Μπορεί.

Αλλά κοιτάξτε: παραλογίζεται και ο ίδιος. Στο πρωτόλειό του «Το σοφό παιδί» πέρα από πλήθος ασυναρτησιών και εξωπραγματικών καταστάσεων, η αφήγηση από την πλευρά ενός οκτάχρονου παιδιού ακούγεται πολύ ώριμη και κατασταλαγμένη λες και μιλάει ένας σαραντάρης. Μπουρδουκλώνεται, σκοντάφτει, πέφτει σε λακκούβες ή αντιφάσεις αλλά πάντα σώζει τα προσχήματα, ξαναγεννιέται σαν τον Φοίνικα και αναπτερώνει της ελπίδες όλων για ταυτόχρονη ικανοποίηση.

Σχεδόν κανένα βιβλίο του στο τέλος δε θα το βαθμολογήσεις κάτω από τη βάση. Αντιθέτως πολλά θα σε κάνουν να σκεφτείς μήπως πρόκειται για αριστουργήματα. Αλλά δε σε αφήνει και ο ίδιος ρε γαμώτο. Δεν είναι άφαντος συγγραφέας από την κοινωνική ζωή. Τουναντίον παραφαίνεται και προκαλεί πολιτικά και κοινωνικά σε κανάλια, εφημερίδες και social media, αποτελώντας  δυστυχώς το αντίπαλο δέος της Έλενας Ακρίτα, πράγμα που κάνει κακό στη συγγραφική καριέρα και των δύο. Κοκορομαχίες και ποσταρίσματα με πολλούς ακολούθους, μειώνουν τους φανατικούς του αναγνώστες-ακολούθους αλλά «δεν τρέχει κάστανο» γι’ αυτόν. Παραμένει ο εαυτός του συγγραφικά και κοινωνικά. Προκαλεί, λοιδορεί, ειρωνεύεται, το παίζει υπεράνω και  ξερόλας, όπως οι ήρωές του στα γραπτά του.

Άντε τώρα να βάλεις σε ισοζύγιο τον τύπο. Από μένα, λόγω και της δικής μου συγγραφικής και όχι μόνο διαστροφής, είναι ναι. Όχι μεγάλο, μην τρελαθούμε, ο τύπος δεν τα έχει βρει ακόμα με τον εαυτό του, αλλά  ναι. Δικαιολογήστε τον και λίγο, δεν φταίει αυτός που σύσσωμη η λογοτεχνική ελίτ έσπευσε από «Το σοφό παιδί» να τον συγκρίνει με τον Καραγάτση. Ήρεμα το αναφέρω…

ΑΤΑΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙ ΤΟΠΟΥ

• Θα ήθελα να είμαι μουσικός, να παίζω πιάνο ή να είμαι κρούνερ, σαν τον Φρανκ Σινάτρα, να παίρνω το αίσθημα των ανθρώπων και να τούς το γυρνάω πίσω. Η μουσική είναι τέχνη εν θερμώ.

• Το μεγάλο ζητούμενο της εποχής μας είναι ότι ο Έλληνας που είχε γραφειοκρατικοποιηθεί τις τελευταίες δεκαετίες, πρέπει να γίνει ξανά αυτό που ήταν, δηλαδή, Οδυσσέας. Αυτό είχαμε και το χάσαμε, να κάνουμε πατέντες σε όλη μας τη ζωή, ανεξάρτητα των εξωτερικών συνθηκών.

• Δεν πιστεύω ότι υπάρχουν άνθρωποι με δεσπόζουσα θέση στην κοινωνία. Όλοι οι άνθρωποι είμαστε το ίδιο πνευματικοί και σωματικοί. Πνευματικά είναι μόνο τα medium.

[Πηγή φωτογραφίας: capital.gr]