«Το κέλευσμα», ένα διήγημα της Κατερίνας Ευαγγέλου-Κίσσα

Ήμουν από εκείνα τα παιδιά που, μέσα στις δυσκολίες των παιδικών τους χρόνων, είχαν την ευτυχία και την τεράστια τύχη να βρίσκονται στο διάβα τους εξαιρετικοί δάσκαλοι.

Ο πρώτος δάσκαλος που έρχεται στο μυαλό μου όταν ανακαλώ τα πρώτα μου, τα πολύ τρυφερά χρόνια στα θρανία, ήταν ο κύριος Δημήτρης Κακκάβας. Ή πιο σωστά από τούδε και στο εξής ο μακαρίτης ο Δημήτρης ο Κακκάβας. Ο συγχωρεμένος. Αν και πολύ δυσκολεύομαι να σκεφτώ κάτι για το οποίο θα πρέπει να τον συγχωρέσουμε – τέτοια ήταν η ποιότητα αυτού του ανθρώπου, άριστη. Θα μου πείτε… λαϊκή η ρήση, κανείς αναμάρτητος. Ας είναι…

Ήταν κυριολεκτικά τον προηγούμενο αιώνα τότε που πρωτογνώρισα τον δάσκαλό μου. Παιδάκι Δευτέρας Δημοτικού. Η πρώτη μου επαφή με την επαρχία, με την μικρή μας πόλη, το Μουζάκι. Το Α’ Δημοτικό Σχολείο, το κτίριο υπάρχει ακόμα, ακριβώς πίσω από την κεντρική εκκλησία του «χωριού» μου, την Κοίμηση της Θεοτόκου. Την μικρή του αυλή έφραζε ένας πέτρινος τοίχος, σύνορο με το πίσω μέρος του περίβολου τής εκκλησίας μας. Εκεί στα αριστερά κι οι βρύσες με το κρυστάλλινο νερό. Παραδίπλα, στα δεξιά, μια πετρόκτιστη επίσης αίθουσα, μοναχή της, ξέχωρα από το υπόλοιπο κτίριο, φιλοξενούσε συνήθως την Στ’.

Το λάτρεψα με την πρώτη ματιά το σχολειό μου. Τώρα αποφεύγω να το κοιτώ, με θλίβει η έλλειψη των παιδικών φωνών, η έλλειψη των δασκάλων μου, των συμμαθητών μου, των χρόνων εκείνων κι ας ήταν δύσκολοι χρόνοι, κι ας ήταν…

Στα μάτια μου ψηλός. Πάντα ευθυτενής, πάντα χαμογελαστός. Είχε το πρόσωπο αυτού τού ανθρώπου πάντα, μα πάντα όμως, μια φωτεινή ιλαρότητα, μια όψη χαρούμενη, ακόμα κι όταν κάναμε την πρωινή προσευχή κι ήμασταν σοβαροί όλοι. Ποτέ στα χρόνια που τον έζησα δεν τον είδα θυμωμένο, ποτέ δεν ύψωσε τη φωνή του να μας μαλώσει. Η φυσική του ευγένεια ήταν τέτοια που μας παρέσυρε όλους σε τόνους ήρεμους, κατεύναζε τις ψυχές μας και μόνο που μας κοιτούσε. Τον αγάπησα με όλη μου την καρδιά. Αργότερα, στα χρόνια μου της ενηλικίωσης, κατάλαβα ότι εκείνος ήταν το πρότυπό μου του ανθρώπου που εμπνέει τον σεβασμό. Εκείνος ήταν με τη στάση του ο πρώτος που με δίδαξε πολλά και που τα βρήκα πολύτιμα εφόδια στα χρόνια που ακολούθησαν.

Τα αγαπούσα τα γράμματα. Τα αγαπούσα και τα αγαπώ με πάθος. Γράμματα όμως, κουτσά – στραβά, θα τα μάθαινα με όποιον δάσκαλο και αν καθόμουν, όχι γιατί θα ήταν σώνει και ντε ο δάσκαλος καλός, μα γιατί το ήθελα διακαώς. Δεν στέκομαι λοιπόν στα γράμματα που με έμαθε ο δάσκαλός μου. Δεν στέκομαι στις άριστες γνώσεις του, στην εξαιρετική του μεταδοτικότητα. Θα σταθώ στον άνθρωπο. Θα σταθώ σε όλα εκείνα που με δίδαξε χωρίς ποτέ να μου τα πει, χωρίς ποτέ να μου τα εξηγήσει. Θα σταθώ σε εκείνα που με δίδαξε με τη στάση ζωής του, όλα του τα χρόνια.

Όλα τα καμάρωνα στον δάσκαλό μου. Νοικοκύρης, άστραφτε από καθαριότητα. Πάντα τον θυμάμαι να πλένει τα χέρια του στο κρύο νερό της βρύσης πριν φάγει, πάντα να καθαρίζει τα ψίχουλα από το κουλούρι του. Καλοντυμένος, πάντα ευπρεπής, κομψός, ευγενής. Και τόσο, μα τόσο τρυφερός άνθρωπος. Τα παιδιά δεν γελιούνται, ξέρουν πότε τα αγαπούν αληθινά, το νιώθουν. Και κείνος μας αγαπούσε. Το χέρι του πάντα προστατευτικό, μας σκέπαζε, με τόση αγάπη, με τέτοιο νοιάξιμο, με τόση φροντίδα. Και γελούσε! Με την κάθε μας αταξία, με την κάθε μας κατεργαριά!

Θυμάμαι ήταν απόκριες, είχα πάρει μαζί μου στο σχολείο κάτι καυτερές καραμέλες – μαζί με άλλα τρικ για να πειράξω τους συμμαθητές μου και να γελάσουμε. Πρόσφερα και στον κύριο Κακκάβα μία. Την δέχτηκε περιχαρής και καθώς την ξετύλιγε για να την φάει εγώ έτρεξα σφαίρα να βγω στην αυλή να τον περιμένω. Ήθελα να δω τι θα ακολουθούσε. Δεν είχα φόβο στην ψυχή μου για μάλωμα. Είχα μόνο την ανυπομονησία του παιδιού που έκανε σκανταλιά και ήθελε να γελάσει. Κι όπως το περίμενα, μετά από λίγο ο δάσκαλός μου βγήκε τρέχοντας και βουρ για τις βρύσες! Είχε κατακαεί κι ούτε το νερό δεν τον συνέφερνε! Και σαν μπόρεσε κάποια στιγμή να πάρει ανάσα, γύρισε και με κοίταξε και αναλύθηκε σε γέλια. Κι αντί για μάλωμα με πήρε αγκαλιά. Πώς να μην τον αγαπάς και να μην τον σέβεσαι τέτοιον δάσκαλο; Τέτοιον άνθρωπο;…

Ο Δάσκαλός μου ήταν άνθρωπος πράος, άνθρωπος αξιοπρεπής, άνθρωπος έντιμος, άνθρωπος καλόψυχος. Ο Δάσκαλός μου ήταν άνθρωπος συνεπής. Σε τι; Σε όλα όσα ανέφερα παραπάνω. Συνεπής είναι εκείνος ο οποίος ακολουθεί απαρέγκλιτα τα ιδανικά, τις ιδέες και τα πιστεύω του και ενεργεί βάσει αυτών. Συνεπής είναι εκείνος που αντεπεξέρχεται με ακρίβεια και τακτικά στις υποχρεώσεις του, στα καθήκοντά του. Αυτή τη συνέπεια είχε ο κύριος Δημήτρης Κακκάβας. Αυτή ήταν η στάση ζωής του. Να είναι συνεπής. Χωρίς κανείς να τον υποχρεώνει η μη μόνον ο ίδιος του ο εαυτός. Και με το παράδειγμά του ευεργετούσε όλους μας.

Σήμερα τον αποχαιρέτησα. Για τελευταία φορά. Ναι, έκλαψα. Για τον αγαπημένο μου δάσκαλο που δεν θα τον ξαναδώ να μου χαμογελά, που δεν θα με ξαναφωνάξει «Κατερινούλα», που δεν θα ξαναρωτήσει σε κάποιο αντάμωμα τη μάνα μου ή την πεθερά μου για μένα και τον σύζυγο και το παιδί μου με γνήσιο ενδιαφέρον. Ναι, έκλαψα. Γιατί καθώς μεγαλώνω λιγοστεύουν οι άνθρωποι των παιδικών μου χρόνων, οι αγαπημένοι. Ναι, έκλαψα. Γιατί ήμουν κι εγώ ένα από τα παιδιά του -που ο Θεός τον αξίωσε να έχει πολλά παραπάνω εκτός από τις τρεις του κόρες-  και σαν να ορφάνεψα ξανά μου φάνηκε. Και μόνο ο ίσκιος των ανθρώπων που αγαπούμε, πολλές φορές αρκεί, κι ας μην τους βλέπουμε κάθε μέρα, φτάνει να ξέρουμε πως κάπου είναι και πως είναι καλά. Μα σήμερα ο ήλιος στεκόταν κάθετα, κι η σκιά του δασκάλου μου εχάθη κάτω απ’ τα δικά μου πόδια. Και στο εξής μόνο οι αναμνήσεις θα ζωντανεύουν την παρουσία του. Οι αναμνήσεις και η ευχή του.

Όμως μέσα στη λύπη μου, εντελώς παράδοξα, η καρδιά μου ήταν ελαφριά. Γιατί ξέρω πως σήμερα κηδέψαμε έναν ένθεο άνθρωπο. Κι απ’ τη δική του πίστη κοινώνησα κι εγώ. Κι όταν έψαλε ο παπάς το κέλευσμα «δεύτε τελευταίον ασπασμόν», χαμογέλασα. Κι η μόνη μου σκέψη ήταν «Δάσκαλε, αναπαύσου εν ειρήνη. Έβγαλες καλά παιδιά.»

 


[Εις μνήμην Δημητρίου Κακκάβα, ενός άριστου δάσκαλου.

Με όλη μου την ευγνωμοσύνη και την αγάπη, η μαθήτριά σου η Κατερινούλα.]

Ίσως σας αρέσει και

Αφήστε το σχόλιο σας

*

Ας γνωριστούμε

Όσοι αγαπάτε τη γραφή και μ’ αυτήν εκφράζεστε, είστε ευπρόσδεκτοι στη σελίδα μας. Μέσω της γραφής δημιουργούμε, επικοινωνούμε και μεταδίδουμε πολιτισμό. Φροντίστε τα κείμενά σας να έχουν τη μορφή που θα θέλατε να δείτε σε αυτά σαν αναγνώστες. Τον Μάρτιο του 2016 ίδρυσα τη λογοτεχνική ιστοσελίδα «Λόγω Γραφής», με εφαλτήριο την αγάπη μου για τις τέχνες και τον πολιτισμό αλλά και την ανάγκη ... περισσότερα

Αρχειοθήκη