Απρίλης 2022.
Ακόμη και τα αγάλματα δεν βλέπουν τα ίδια όνειρα. Ούτε μεταξύ τους, ούτε και με το χώμα που τα φιλοξενεί. Ούτε έχουν και τις ίδιες νύχτες, πάνω τους και γύρω τους. Αυτό σκεφτόντανε σε μια στιγμή αδυναμίας και συμπερασμάτων, καθώς περνούσε η ώρα. Και ένα-ένα τα ρούχα των δευτερολέπτων βγαίνανε από πάνω του.
Και όταν κλείνουν τα μάτια οσονούπω ως παραδοχή κούρασης, προτού πέσουν οι τίτλοι του τέλους μιας ταινίας, αρχίζουν τα άλλα έργα, τα αμοντάριστα και χωρίς διαφημίσεις και κουμπιά, κουμπώνουν σαν πουκάμισο νύχτας, τα επίσημα και ανεπίσημα του χρόνου. Σε μια άλλη τους βόλτα στήνουν αυτί. Χαρακιές μνήμης, χαρτοκιβώτια υποσχέσεων, καθρέφτες που αντέξανε βλέμματα, ακόμη και τα ψιλά γράμματα αγγελιών και οι ημερομηνίες λήξεως προϊόντων έχουν την αξία και την μυρουδιά τους.
Όλες οι αισθήσεις σε άλλο πλάνο. Από όνειρο σε όνειρο, διαφέρουν οι εντάσεις τους. Στην οθόνη του μυαλού έρχονται όνειρα πρωταγωνιστές και με λόγια ανείπωτα, στήνουν χορό. Τόποι και μιλιές χλοερές, σιωπηλές, παίρνουν θέση. Αλλά και με Λόγια ειπωμένα, μισά από ’δω, μισά από ’κει, φτιάχνουν το σενάριο των στιγμών σου αλλιώς. Τα δε βαθιά του νοήματα, περαστικά και εφήμερα, εναλλάξ εξηγούνται. Γιατί τα όνειρα έχουν βάθος. Βάθη κυριολεκτικά. Μια δικιά τους ουτοπία κόβει εισιτήρια και χωρίς μαξιλάρια συγκεντρώνει το μήνυμα των κινήσεων που έγιναν, που δεν ειπώθηκαν σε μια άλλη τους παράσταση. Μοναξιές και άστεγες διαδρομές, ανοίγουν κλείνουν πορτοπαράθυρα, περνούν δρόμους και μυρωδιές, σώματα ξυπνάνε, σημεία και σημαινόμενά τους, φεύγουν, έρχονται, χρωματίζονται.
Φαντάζομαι ότι δεν βλέπουμε τα ίδια όνειρα. Στη διάρκεια των ονείρων και της νύχτας, όλα τα λοιπόν ψάχνουν απαντήσεις. Μια αποδόμηση διαρκείας αλλά ο χρόνος της ποτέ δεν φτάνει. Τις πιο λειτουργικές και ίσως αυτές που βολεύουν περισσότερο πρωταγωνιστές, τόπους και τυχαίους. Ακόμη και οι τυχόν ισορροπίες τους, έχουν ή δεν έχουν κωδικούς, παίρνουν το ρόλο τους πολύ σοβαρά. Στο παραμύθι αυτό, αν αναβοσβήνει η οθόνη της τηλεόρασης δεν πολυβοηθάει ούτε κεφάλαια, ούτε επιλόγους. Το όνειρο δέχεται ή δεν δέχεται παρεμβολές, μια δεύτερη άποψη δηλαδή, στο τέλος όμως θα κάνει το δικό του. Ωμά και ρομαντικά, θα βάλει μια μελωδία, μια συλλαβή και ένα φωνήεν. Όπως το φιλί που σε αποτελειώνει, όπως το δάκρυ που σε αποτελειώνει και σε όλα αυτά είναι μια ματιά που τα φέρνει.
Διπλό το ταμπλό, του άυλου και υλικού. Το νήμα που σε κρατάει στη στιγμή του ονείρου με στρογγυλό όμικρον του χρόνου το κάνει νόημα. Είναι οι αγώνες και οι αγωνίες ταχύτητας που γίνονται σε αυτή την πίστα των ωρών και στην χρονομέτρησή τους, η ανάμνηση σηκώνει παντιέρα και σημαιάκι. Μπορεί να καθυστερείς, μπορεί να τρέχεις, μπορεί και ξέρεις το τέλος των ονείρων, αλλά πάντα θα υπάρχει ένα τέλος. Και οι δρόμοι και οι γειτονιές τους, με ή χωρίς στολίδια και φωτεινές ρεκλάμες, έχουν το ταξίδι τους στο όνειρο. Είναι σαν τα φώτα των διαβάσεων. Περνάς με κόκκινο, σταματάς με πράσινο, και στο δειλό πορτοκαλί δεν ξέρεις πού να γύρεις. Μήπως η σειρά δεν είναι έτσι; Μπορεί να γύρεις πλευρό, μπορεί να γύρει η πλάστιγγα, μπορεί να γύρεις το χέρι σου, μπορεί να γύρει η πλάτη σου και τα μάτια σου, τα συναισθήματα όμως ξυπόλητα θα αιωρούνται, θα τραμπαλίζονται με ιδρώτες και σκιές.
Πολλά γίνονται στα όνειρα, στο πριν που έρχονται αλλά και στο πριν που φεύγουν. Στο μεταίχμιο, στο ενδιάμεσό τους, γίνονται μικροθαύματα. Υπάρχει ημερολόγιο ονείρων; Κρατάω αποστάσεις στα όνειρα και με τα όνειρα; Ταυτίζονται τα αποτυπώματά τους άμα περάσει ο καιρός τους; Συνταγή ονείρου υπάρχει; Δύσκολο το θέμα. Ο πληθυντικός τους δηλαδή. Το κοιμάμαι και ονειρεύομαι πάει και αντίστροφα και ταιριάζει σαν γάντι. Όχι πολλά ρούχα, δεν κρίνονται απαραίτητα. Τα πιο γυμνά όνειρα πάντοτε, εικάζω, ντύνουν τα ξημερώματά μας.
Μην πάμε εκεί. Αυτό είναι υποκειμενικό. Ας κάνουμε όνειρα για λίγη λύτρωση και στα όνειρα ας τα κατοικήσουμε, όπως ακριβώς εδώ κάτω, στα χώματα και στα όρια των τοίχων που μας αναλογούν. Γιατί ταινίες και τραγούδια χωρίς αποδέκτη του γιατί τους, είναι σαν βιβλία και κουβέντες χωρίς αναγνώστες. Άρα η παρέα των ονείρων κρίνεται απαραίτητη. Και η περιέργεια και η επιθυμία τού να ζει κανείς σε όνειρο, γίνεται πραγματικότητα. Αυτό που ονειρεύομαι, γίνεται αυτό που ζω και έζησα; Αντανακλαστικά τα του ονείρου τα νεύρα. Για δυνατούς λύτες τα επεισόδια που γίνονται καλοκαίρια και χειμώνες.
Να πω την πάσα αλήθεια, δεν θυμάμαι πολλά από τα όνειρά μου. Φευγαλέα, μοιραία, σημαδιακά, απίθανα, γλυκά, κουρασμένα, όλα τα επιρρήματα και τα επίθετα ξώφαλτσα αυτοσχεδιάσανε στα πολύ αμυδρά της μνήμης, όταν τα επαναφέρω. Αλλά αυτό δεν μπορώ να το πω με σιγουριά. Όσο οι φωτογραφίες υπάρχουν και με τον καιρό οι στιγμές τους συμπληρώνουν τα περασμένα, έτσι και τα όνειρα φωτογραφίζουν τις εικόνες μιας άλλης παράστασης.
Σωματικά τα ανέγγιχτα του ονείρου, γίνονται λειτουργίες επαναφοράς και συμπεριλήψεων στις φωτογραφίες. Ο αέρας τους, όταν σε ξεφυλλίζει, γίνεται μελτέμι που τρυπώνει από τις χαραμάδες των τοίχων και σχεδόν χαϊδεύει ένα δεύτερο όνειρο των ματιών. Ακόμη και στεγνωμένο, απόμακρο στο συρτάρι της μνήμης, οι λεπτομέρειες των εξάψεων και της κορύφωσής του δεν κουνούν γη και ουρανό, όπως πρώτα. Άρα υπάρχουν και έχουν σειρά; Σαν βαγόνια και καθίσματα, πού κοιτάνε; Πού ταξιδεύουμε;
Υπάρχουν όμως και τα όρθια των στιγμών. Όλοι στο διάβα μας και ο χρόνος ο ονειροπλέχτης φωτογράφος, μας τραβάει, όχι στη γωνιά και στα απόμερά του, αλλά μας κλείνει το μάτι και στις λέξεις του μας ζήτησε τον λόγο μας. Ανοίγει ο διάλογος, όπως και οι παρενθέσεις, όταν μπαίνουν στο χαρτί και στις εικόνες είναι ένα διάλειμμα. Για λίγη ανανέωση ή έστω καθυστέρηση από το ίδιο μοτίβο της συνήθειας, όνειρο με όνειρο έχει λεπτομέρειες που διαφέρουν.
Τα ξυπόλητα της στιγμής, τα ωμά της, στα όνειρα πάνε όπου θέλουν. Πληγές και χαρές συμπορεύονται. Με τα δικά μας φωνήεντα ψιθυρίζουμε. Με αυτά γίνονται οι αναμετρήσεις και τα κομμάτια τους συμπληρώνουν προτάσεις και λαλιές. Μετά, με τα χρόνια, τραβήξαμε και σέλφι, τραβήξαμε τα ζόρια -τα ρετουσάραμε για επιβεβαιώσεις- τραβήξαμε τα δύσκολα και τελικά αποτραβηχτήκαμε στα όνειρά τους. Κρυφτήκαμε, κλέψαμε όνειρα αλλονών, σε άλλες εποχές ταξιδεύαμε, με μάγους, δράκους και καλές νεράιδες, μοναξιές χωρίς ακρόαση, καουμπόηδες και κουρσάροι της κλειδαρότρυπας που μας ορίζει, αλλά και με των συμβάσεων τα μη, ονειρευτήκαμε. Το είδαμε και αυτό το όνειρο. Υπήρξαμε στο όνειρο αυτό. Σαν δοκιμασία, σαν λάθος, σαν επιλογή. Σχεδόν αποκοιμηθήκαμε στη δυστοπία μιας εσωστρέφειας, κριτές του ίδιου του έργου μας, χωρίς να ονειρευτούμε την αλήθεια της δύναμης και της ωριμότητάς μας.
Το όνειρο εκεί, στα ντυμένα μας και αλλού το ξυπόλητό τους γιατί και θέλω, μας περίμενε. Και η πραγματικότητα με όνειρα φτιάχνεται και προχωράει. Κάπου μένει στήλη άλατος στην πορεία. Κάπου λιώνει κοιτάζοντας τον χειμώνα και την φωτιά στα μάτια. Κάποτε το καλοκαίρι. Μήπως και τα όνειρα είναι μια πρόφαση ή πολλές ακίνητες συμπτώσεις που κυκλοφορούν ελεύθερες γύρω μας; Γλυκόπικρες οι διαδρομές του ενεστώτα τους, άλλοτε ρίχνουν πετονιά και άλλοτε δεν υπάρχουν. Ακίνητες οι ευτυχίες, καρτερούν να τα πούνε όσο και να τις ξεμακραίνεις στο πεδίο των ονείρων. Εκεί κάνεις κατάθεση όχι μόνο στεφάνων αλλά μια-μια τις μνήμες τις χαιρετάς. Με τιμή ταυτότητας χαιρετάς την υπενθύμιση του χρόνου. Μια ανάσα του στον χάρτη της μνήμης και της αμνησίας σου και τα όνειρα μένουν όνειρα. Φοράνε ξυπόλητες αλήθειες και μέχρι νεωτέρας τους, όλα μπορούν να συμβούν.
Αφήστε το σχόλιο σας