ΤΙΤΛΟΣ: ΕΝΑΣ ΑΝΔΡΑΣ ΜΟΝΟΣ –  A SINGLE MAN

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ: Δραματική

ΕΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: 2009

ΧΩΡΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: ΗΠΑ

ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 99

ΕΙΔΟΣ: Έγχρωμη

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τομ Φορντ

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Κόλιν Φερθ, Νίκολας Χουλτ, Τζουλιάν Μουρ.

Πριν προχωρήσω στην συνολική κριτική της ταινίας θέλω να επισημάνω δύο πράγματα που είναι και οι κύριοι λόγοι που την επέλεξα γι’ αυτή την Πέμπτη.

Οι συγκλονιστικότερες ταινίες που έχω δει και αφορούν διαπροσωπικές σχέσεις, έχουν αφορμή ομοφυλοφιλικές σχέσεις. Τα συναισθήματα, το δόσιμο, η αφοσίωση είναι μοναδικά. Με την προϋπόθεση πως η ταινία είναι καλή και όχι καρικατούρα.

Επίσης ήθελα πολύ να γράψω για έναν μεγάλο σύγχρονο ηθοποιό, για μένα τον μεγαλύτερο, που είναι ο Κόλιν Φέρθ. Δεν έχω χάσει ταινία του μέχρι σήμερα. Οι ερμηνείες του απογειώνουν τις ταινίες που συμμετέχει και δεν μπορεί να είναι “πατάτες”, γιατί ένας ηθοποιός της κλάσης του δεν θα συμμετείχε σε τέτοιου είδους ταινίες. Τη συγκεκριμένη ταινία την έχω δει πολλές φορές. Ποτέ η επανάληψή της δεν με κουράζει. Γιατί κάθε φορά με συγκλονίζει η ερμηνεία του Κόλιν Φέρθ.

Και αυτή τη φορά ανέτρεξα και σε άλλες πηγές για να γράψω το σημερινό κείμενο.

Το πένθος ενός άνδρα που έχει χάσει τον εραστή του. Ένα κομψό ρέκβιεμ και μαζί μια σπουδή χώρων και προσώπων από τον σχεδιαστή μόδας Τομ Φορντ, ο οποίος αποδεικνύει πως γνωρίζει εξίσου καλά τα στριφώματα της κάμερας και τη γεωγραφία του συναισθήματος. Μεγάλη ταινία, από τις εκπλήξεις της χρονιάς, που βγήκε στους κινηματογράφους, με βραβείο ερμηνείας του υποψήφιου για Όσκαρ Κόλιν Φερθ στη Βενετία.

Η δραματική διασκευή ενός εσωτερικού μονολόγου του Κρίστοφερ Ίσεργουντ δεν είναι απλή αποστολή. Ο Τομ Φορντ παίρνει προσωπικά μια ιστορία που προφανώς απηχεί δικές του υπαρξιακές αγωνίες και τις μετατρέπει σε απαιτητικό σινεμά, που αποστομώνει τους σκεπτικιστές (του τύπου, τι να μας πει τώρα ένας μόδιστρος;). Ο Κόλιν Φερθ υποδύεται τον Τζορτζ, έναν Βρετανό καθηγητή στην Καλιφόρνια του 1962, ο οποίος έχει χάσει τον σύντροφό του 8 μήνες πριν και βρίσκεται σε παρατεταμένη περίοδο κατάθλιψης και πένθους.

Παρακολουθούμε μια μέρα από τη ζωή του, μια διόλου τυχαία μέρα, που μπορεί να είναι και η τελευταία του, καθώς ένα ρεβόλβερ δεσπόζει, υπονοώντας πως είναι πολύ πιθανό να το χρησιμοποιήσει για να δώσει οριστικό τέλος στη μιζέρια του. Δεν είμαστε σίγουροι αν έχει το  θάρρος να αυτοκτονήσει και το έργο εξελίσσεται πάνω σε αυτό που υπόσχεται: ένα φιλμ  δύσκολο στην ουσιαστική αποκρυπτογράφησή του, αφού ο κεντρικός χαρακτήρας του Τζορτζ έχει μεγαλώσει τη Μεγάλη Βρετανία του ’20 και του ’30 και έχει εκπαιδευτεί να κρύβει την ομοφυλοφιλία του, επομένως και τη συναισθηματική του επικοινωνία.

Ο Κόλιν Φερθ έχει μια σκηνή στην αρχή που αποκαλύπτει (με φλασμπάκ) το μέγεθος της ερμηνείας του, ίσως της καλύτερης του ερμηνείας: ακούγοντας τα τρομερά νέα τού θανάτου του εραστή του σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα, βλέπουμε να ραγίζει η μάσκα της απάθειας αλλά και να σπάει και το κάλυμμα της αξιοπρέπειας, καθώς οι συγγενείς του θύματος, για ευνόητους λόγους, του απαγορεύουν να παραστεί στην κηδεία.

Από αυτό το σημείο και πέρα, αναλαμβάνει δράση ο Τομ Φορντ. Τοποθετεί την υποτιθέμενη τελευταία μέρα του Τζορτζ στο κομψό περιβάλλον της Καλιφόρνιας, με μια επίσκεψη του Τζορτζ στο άνετο σπίτι της πρώην ερωμένης και καλής του φίλης και δυο συναντήσεις του Τζορτζ με έναν hustler (στην αργκό λαμόγιο) έξω από ένα καφέ και με έναν μαθητή του, που είναι σαφές πως προτιμάει τον δάσκαλο από τη διδασκαλία του (λαμπερός και λάγνος έφηβος ο Νίκολας Χουλτ, το αγόρι από το About a Boy).

Το ύφος είναι επιμελημένα φροντισμένο, άψογα ραμμένο, ευδιάκριτα διαφημιστικό, λουσμένο στο φως και το αιώνιο κυνήγι της σαρκικής ευστοχίας. Οι φοίνικες και ο ωκεανός, οι μεγάλες γραμμές, οι οριζόντιες επιφάνειες, το καλόγουστο σπίτι του ακαδημαϊκού κόντρα στη μεγαλοαστική έπαυλη της πλουσίας φίλης (έξοχη η Μουρ, θολωμένη από το θηλυκό γινάτι της ματαιοδοξίας) επιτείνουν την έλλειψη έρματος του Τζορτζ, τη νεκρή του επιθυμία, την άσκοπη περιπλάνησή του σε τόπους γνωστούς που στερούνται νοήματος. Ο Φορντ τον παρομοιάζει κινηματογραφικά με ένα νησί πεταμένο σε μια ξένη χώρα, με την παλιά, στεγνή Αγγλία που δεν έχει πια θέση σε μια ολοκαίνουργια, λεία και γαλακτερή Καλιφόρνια που καλπάζει σαν ασταμάτητη νεανική ορμόνη.

Η εμπιστοσύνη του Φορντ στις δυνάμεις του δεν μεταφράζεται σε βιασύνη ή αλαζονεία. Η σκηνοθεσία του και η  λειτουργία της σκηνογραφίας υπηρετούν το ανεπανάληπτο πρόσωπο ενός άνδρα μόνου: μόνου επειδή είναι χήρος, επειδή είναι ομοφυλόφιλος, επειδή το αλκοόλ δεν τον λύνει αλλά του θυμίζει όλο και πιο πολύ πως η απώλειά του δεν αντιστρέφεται και δεν αντικαθίσταται ούτε και από μια προσωρινή περιπέτεια της σάρκας, και τέλος επειδή η καλύτερή του φίλη θέλει να αναπαραστήσει ένα ψέμα, προσπαθώντας να τον μεθύσει με τζιν και λόγια παρηγοριάς για να ζεστάνει το λάθος πάθος.

Η ευτυχία κατοικεί στη μνήμη του και εμείς ρίχνουμε εξιδανικευμένες, κλεφτές ματιές σε χαρούμενες στιγμές του ζευγαριού. Στην έκφραση του Φερθ δεν είναι δύσκολο να διακρίνουμε πως κι εκείνος τη ζει και την παρατηρεί ταυτόχρονα, σαν να μην πιστεύει στην καλή τύχη των αισθήσεών του. Ναι, ο Τομ Φορντ δεν μπορεί να μη δώσει φωτογένεια στη σκοτεινιά, αλλά δεν προδίδει ούτε στιγμή την ψυχική υποστολή ενός ανθρώπου που αγάπησε και τελείωσε με την ενστικτώδη καλαισθησία του.

Το τέλος της ταινίας τραγικό και για τον Φερθ λυτρωτικό.

[Για να δείτε το επίσημο trailer της ταινίας πατήστε ΕΔΩ]