Στις 19 Αυγούστου του 2018 ξεκίνησε η συνεργασία μας με το συγγραφέα και κριτικό λογοτεχνίας Τόλη Αναγνωστόπουλο και τη στήλη του «Συγγραφείς σε πρώτο πλάνο», όπου -ανελλιπώς κάθε μήνα στις 19- η πένα του απαντούσε στο ερώτημα «ποιοι κρύβονται πίσω από τα βιβλία που αγαπάμε», σκιαγραφώντας τη ζωή και το έργο αγαπημένων συγγραφέων του παγκόσμιου λογοτεχνικού στερεώματος.

Έκτοτε και έως σήμερα, 3 χρόνια και 35 άρθρα μετά, η «φαρέτρα» του Αναγνωστόπουλου χρειάζεται γέμισμα και ο ίδιος χρειάζεται μια μικρή ανάπαυλα, προκειμένου να επανέλθει κοντά μας τον ερχόμενο Νοέμβριο με τις γλαφυρές και ευθύβολες κριτικές του.

Ευχόμαστε στο συνεργάτη μας καλό καλοκαίρι, καλή ξεκούραστη, καλές αναγνώσεις!

Ντέιβιντ Φόστερ Ουάλας /Μικρό βιογραφικό 

Ο Ντέιβιντ Φόστερ Ουάλας (1962-2008), γεννήθηκε στo Ithaca της Ν. Υόρκης. Σπούδασε αγγλική γλώσσα και φιλοσοφία στο Amherst College (1985), δημιουργική γραφή στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα (1987), και παρακολούθησε μεταπτυχιακά μαθήματα φιλοσοφίας στο Χάρβαρντ, χωρίς να τελειώσει τις σπουδές του. Αργότερα δίδαξε ο ίδιος δημιουργική γραφή στο Illinois State University και στο Κολέγιο Pomona, στο Claremont της Καλιφόρνια. Έγινε γνωστός στη λογοτεχνία με τα “σκοτεινά”, ευφάνταστα αφηγήματά του “The Broom of the System” (μυθιστόρημα, 1987), “Girl with Curious Hair” (ιστορίες, 1989), “Infinite Jest” (μυθιστόρημα, 1996), “Brief Interviews with Hideous Men” (ιστορίες, 1999) και “Oblivion” (ιστορίες, 2004), που έκαναν ένα μέρος των κριτικών να τον θεωρήσουν τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στον Thomas Pynchon, τον Don DeLillo και τους μεταμοντέρνους συγγραφείς της νεώτερης γενιάς. Δημοσίευσε, επίσης, δοκίμια όπως το “Everything and More: A Compact History of Infinity” (2003), μια συνοπτική ιστορία της μαθηματικής έννοιας του “απείρου”. Έχει τιμηθεί μεταξύ άλλων, με τα βραβεία “MacArthur Fellowship”, “Lannan”, το βραβείο “Aga Khan” του περιοδικού “The Paris Review” κ.ά.. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του υπέφερε από κατάθλιψη. Βρέθηκε απαγχονισμένος στο σπίτι του στην Καλιφόρνια, την Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου 2008 και ο θάνατός του αποδόθηκε σε αυτοκτονία.

Αναλύοντας τον Ουάλας – Συγγραφικό ισοζύγιο

Ένας υπερβατικός και ξεχωριστός συγγραφέας. Νευρωτικός, ειρωνικός, κυνικός, χωρίς γραμμική αφήγηση. Τσαπατσούλης, φλύαρος και μη γοητευτικός στη γραφή του. Εισέρχεσαι σε μια ζούγκλα στα έργα του. Από τις πρώτες σελίδες θα πεις «εγώ δεν μπαίνω μέσα» ή ακολουθείς σαν Τσίτα τις ταρζανιές του. Χρειάζεσαι χατζάρες μεγάλες να κόψεις όλες τις λογοτεχνικές του περίεργες φυλλωσιές για να τον ακολουθήσεις. Αλλιώς τον έχασες και σε έφαγαν τα άγρια ζώα. Έχει αυξομειώσεις, δείγμα της σύγχυσης που υπάρχει στο μυαλό του. Θέλει να διηγηθεί πολλά αλλά ασθμαίνει να μας τα επικοινωνήσει. Στα βιβλία του πολλές φορές πηδάς σελίδες, αγωνίζεσαι να καταλάβεις τι λέει ενώ ολοκληρώνοντάς τα, προσπαθείς να ανασυντάξεις το μυαλό σου και να το επαναφέρεις στη θέση του.

Όμως ο τρόπος του είναι μοναδικός. Και αυτό δεν είναι κλισέ. Μα είναι μοναδικός. Δεν υπάρχει άλλος συγγραφέας από τα εκατομμύρια που υπάρχουν στον κόσμο που να μπορεί και να θέλει να τον αντιγράψει. Τους εξιτάρει όλους και το μυθιστορηματικό του τέλος. Η ζωή του γενικότερα μέχρι την αυτοκτονία του. Η μάχη με την κατάθλιψη, η αγάπη για το τένις, οι συνεχείς ερωτικές περιπέτειες με φοιτήτριές του, ο μεγάλος του έρωτας με την ποιήτρια  Mary Karr. Πολλοί τον έχουν σαν βινιέτα για να ξεφύγουν από το λογοτεχνικό ανιαρό συρμό της εποχής αλλά μέχρις εκεί. Δεν μπορούν να ακολουθήσουν τον πλήρη σφυγμό του, φοβούνται να ενοποιήσουν όλη του τη δομή και να προχωρήσουν συνολικά στα χνάρια του.

Δεν έχει ποτέ ίδιο στυλ αφήγησης, αλλού γκροτέσκο, αλλού καταθλιπτικό αλλού μπαρόκ ή κλειστοφοβικό. Δεν είναι ποτέ προβλέψιμος, χρησιμοποιεί νεολογισμούς, μεγάλες προτάσεις και δικής του επινόησης λέξεις. Πολλές φορές ξεχνάει να βάλει τελείες. Δοκιμάζει συνέχεια τα όρια της υπομονής του αναγνώστη. Ξεφτιλίζει την ανθρώπινη υπόσταση χωρίς μελοδραματισμό. Σου αλλάζει τη θεώρηση του κόσμου είτε προς το καλύτερο είτε προς το χειρότερο. Δεν γράφει, βομβαρδίζει διαρκώς με ό,τι κατεβαίνει από τη λογοτεχνική του φαρέτρα και γκλάβα και εσύ πρέπει όχι να τον κατανοήσεις εν συνόλω -αυτό είναι αδύνατο- αλλά να απορροφήσεις τα βασικά του μηνύματα ή αυτά που νιώθεις ότι σε αφορούν.  Αν είχε έναν οδηγό ανάγνωσης, όπως «Το Κουτσό» του Κορτάσαρ, ίσως να βοηθούσε αλλά ο Γουάλας, που είναι κατά την προσωπική μου άποψη πιο τρελός και ικανός σε τέτοια περίεργα λογοτεχνικά τεχνάσματα, δεν θα το ήθελε.

Η μαγεία στα βιβλία του είναι ότι όλα έχουν ένα αδιόρατο και κρυφό επίπεδο που λατρεύεις να σκαλίζεις να βρεις. Ένα επίπεδο που όταν το ανακαλύψεις αποκτάς μια τρομερή σύνδεση με προηγούμενες απαρατήρητες λεπτομέρειες. Είναι από τα βιβλία που δεν διασκεδάζεις όσο τα διαβάζεις αλλά τα εκτιμάς περισσότερο μόλις τα ολοκληρώνεις.

Όσον αφορά το  πρόσημο για τον Γουάλας σίγουρα θετικό για αυτή την λογοτεχνική ιδιοφυία. Είναι όμως ο συγγραφέας που ποτέ δεν έχω προτείνει σε άλλους. Γνωρίζω πως οι περισσότεροι θα με ψέγουν μετά. Τον κρατάω για τον εαυτό μου, δεν διαφημίζω την τρέλα του. Εξάλλου ποιος άλλος θα άφηνε ώρες να περιμένουν για μια υπογραφή του celebrities όπως ο Ίθαν Χωκ και η Ελίζαμπεθ Βούρτσελ στις παρουσιάσεις του; Και θα άκουγε φανατικά  ταυτόχρονα Public Enemy (δικοί μου αγαπημένοι) και Greatful Dead;

Τα έργα μιλάνε, όχι τα λόγια

Ο ΧΛΟΜΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ

«Αν ξέρεις τις απόψεις ενός ανθρώπου για τη φορολογία, μπορείς να φανταστείς ολόκληρη τη φιλοσοφία του», γράφει ο Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας σ’ αυτό, το τελευταίο του μυθιστόρημα.
Ο νεαρός εκπαιδευόμενος στο τοπικό παράρτημα της Φορολογικής Υπηρεσίας, ονόματι Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας, παρατηρεί με ενδιαφέρον τους υπαλλήλους της. Του μοιάζουν φυσιολογικοί, με τις αρετές και τις αδυναμίες τους. Όσο όμως περνά ο καιρός, συνειδητοποιεί τους τρόπους με τους οποίους οι υπάλληλοι αυτοί αντιμάχονται την εργασιακή ρουτίνα και ανακαλύπτει μια ευρεία γκάμα από ξεχωριστές προσωπικότητες. Ο νεαρός εκπαιδευόμενος έχει φτάσει ακριβώς στην εποχή που κάποιες δυνάμεις μέσα στην υπηρεσία συνωμοτούν για να εξαλείψουν και τα τελευταία ίχνη ανθρωπιάς κι αξιοπρέπειας που έχουν απομείνει στους εργαζόμενους…
Ο Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας πλάθει χαρακτήρες με πλούσιο εσωτερικό κόσμο και θέτει σημαντικά ερωτήματα για το πώς το περιβάλλον και το αντικείμενο της εργασίας επηρεάζουν την ανθρώπινη ύπαρξη. Επιδιώκει παράλληλα να αναδείξει τον ηρωισμό που ενυπάρχει ακόμη και στις πλέον κοινότοπες πτυχές της καθημερινότητας. Ένα σπουδαίο μυθιστόρημα από έναν ανεπανάληπτο συγγραφέα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΛΗΘΗ

Οι ιστορίες που συνθέτουν την ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΛΗΘΗ συστήνουν ένα τολμηρό, μεγαλειώδες έργο.
Ο Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας, ο πιο χαρισματικός συγγραφέας της γενιάς του, σύμφωνα με τους Τζόναθαν Φράνζεν και Ζέιντι Σμιθ, χαρτογραφεί την ανθρώπινη συνείδηση, προβάλλοντας σε αργή κίνηση τις απρόβλεπτες πορείες και τις επικίνδυνες στροφές που αναγκάζεται να πάρει ο ανθρώπινος νους σε επώδυνες και οριακές καταστάσεις.
Το άγχος του σύγχρονου ανθρώπου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που νομίζει πως έχουν οι άλλοι από εκείνον, τα κρυφά παράδοξα των ερωτικών σχέσεων, η Αμερική και οι ψυχώσεις της λίγο πριν και λίγο μετά την 11η Σεπτεμβρίου, και η ατέρμονη πάλη του ανθρώπου ενάντια στη μοναξιά, που επιτείνει η υπερπροσφορά των τεχνολογικών ευκαιριών, είναι ορισμένα μόνο από τα θέματα που εξερευνά, με σπάνια ανθρωπογνωστική ευαισθησία και καυστικό χιούμορ, ένας από τους πιο εκρηκτικούς και πολυσυζητημένους συγγραφείς της εποχής μας, άξιος συνεχιστής του Ναμπόκοβ, του Μπέκετ και του Τόμας Πίντσον. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΜΕ ΑΠΑΙΣΙΟΥΣ ΑΝΔΡΕΣ

Ο David Foster Wallace έχει την τέχνη να ταξιδεύει τον αναγνώστη σε μέρη που κανείς άλλος συγγραφέας δεν προσεγγίζει ποτέ. Οι «Σύντομες συνεντεύξεις με απαίσιους άντρες» είναι μια συλλογή ιστοριών, συζητήσεων και εξομολογήσεων αντρών για τις σχέσεις τους με το αντίθετο φύλο. Αν και οι πρωταγωνιστές είναι γεμάτοι αυταρέσκεια, επιθετική αρρενωπότητα και σεξισμό, τα κείμενα διαποτίζονται από ειρωνεία, μαύρο χιούμορ και ένα βαθύ αίσθημα μοναξιάς που αποτυπώνει την αγωνία των σύγχρονων σχέσεων. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Και για το τέλος:

ΑΤΑΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙΤΟΠΟΥ

«Όλοι εσείς δεν έχετε την παραμικρή ιδέα τού τι σημαίνει στα αλήθεια “μέρα μπαίνει, μέρα βγαίνει”».

«Όλη μου τη ζωή ήμουν μια απάτη. Δεν υπερβάλλω. Σε γενικές γραμμές, το μόνο που έκανα πάντοτε ήταν να προσπαθώ να προβάλλω μια συγκεκριμένη εντύπωση για μένα σε άλλους ανθρώπους. Κυρίως να είμαι αρεστός ή να με θαυμάζουν. Πιθανόν να είναι λίγο πιο σύνθετο από αυτό. Αλλά η κεντρική ιδέα ήταν να είμαι αρεστός και να με αγαπούν».