Για την Μυρσίνη Ζορμπά (1949-2023)

Την Μυρσίνη τη γνώρισα όταν ακόμη ήταν  στην Ευρώπη, Μέλος του  Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου  (2000–2004),  αλλά και  την εποχή που ήταν υπεύθυνη  στις  εκδόσεις Οδυσσέας.

Είχαμε γνωριστεί λόγω της δουλειάς μου στο θέατρο και της Μυρσίνης με τον πολιτισμό.  Έτσι  βρέθηκα χωρίς πολύ προσπάθεια στο  σπίτι της στα Εξάρχεια,  μια μονοκατοικία ονειρική,  απλή   με το ήθος -ναι και τα σπίτια διαθέτουν ήθος-, την αισθητική και την ατμόσφαιρα της παλαιάς Αθήνας.

Ήταν πιο ζεστή και επικοινωνιακή από μένα και θα  είχαμε μια πολύ ωραία φιλία  αν και εγώ ήμουν πιο ανοιχτή, πιο χαλαρή. Δεν ξέρω γιατί αυτά τα όρια που έβαζα και βάζω  στη ζωή μου και στις σχέσεις… Πού με ωφελούν και πού με βλάπτουν…

Η Μυρσίνη ήταν ένας βαθιά καλλιεργημένος άνθρωπος, βαθιά και ουσιαστικά ευγενής, μια όμορφη, τρυφερή  και με γνώσεις  ελεύθερη γυναίκα.

Τελευταία φορά που την αντάμωσα,  χαιρετηθήκαμε από μακριά ανάμεσα σε πολύ κόσμο, σε μια εκδήλωση, μια παρουσίαση βιβλίου – θα ήταν βασική ομιλήτρια.

Η Μυρσίνη  είναι – ήταν από τους ανθρώπους που αν μπορούσε να είναι έτσι η πλειονότητα των ανθρώπων μιας χώρας, τότε   ο κόσμος θα ήταν διαφορετικός, θα ήταν ιδανικός.

Τελικά είναι πολύ δύσκολο αυτό,  το να είσαι άνθρωπος  ευγενής, δίκαιος, διακριτικός, με  γνώση, εργατικός, δοτικός,  εύστοχος,  απλός,  αντικειμενικός.

Δεν ξέρω, αυτές τις χάρες τις έχουν λίγοι άνθρωποι, αν και υπάρχουν και είχα την χαρά να τους γνωρίσω.  Η ζωή μου έδωσε αυτό το δώρο, να  γνωρίσω μερικούς ανθρώπους  αυτού  του  μεγέθους,  του μεγέθους της Μυρσίνης Ζορμπά.

Για  όσους   δεν  γνωρίζουν  αρκετά   για   την Μυρσίνη  παραθέτω από την  Βικιπαίδεια: Μυρσίνη Ζορμπά.

Αυτό που είναι σημαντικό, εκτός από το έργο που άφησε και τις δραστηριότητές της, την  γενικότερη προσφορά της, είναι η ίδια  ως άνθρωπος και προσωπικότητα.  Εκείνη  η ίδια, υπήρξε το πιο σημαντικό  της έργο. Λυπάμαι που δεν ήμουν πιο πολύ κοντά  της και την περίοδο  που την γνώρισα  την δεκαετία του ‘90  αλλά και πολύ αργότερα. Με εκπλήσσει  η σχέση που είχε  με την πραγματικότητα, πόσο μέσα σε αυτήν υπήρξε και έδρασε και πόσο αυτήν την πραγματικότητα μπορούσε σε κάθε στιγμή να την μετατρέπει  σε μια  ΕΥΜΟΡΦΙΑ  (ΕΥ+ΜΟΡΦΗ),   με  ποιότητα, ένα έργο τέχνης.  Πόσο  πολύ ανάγκη έχουμε την προσέγγισή της στη ζωή  και μας έφυγε…

Καθώς γράφω,  ξεφυλλίζω και το  βιβλίο της  με αφιέρωση  «Από τα Εξάρχεια στις Βρυξέλλες, Εκδόσεις Οδυσσέας, 2004» αλλά και την λιγοστή  αλληλογραφία μας και  η εικόνα  της  έρχεται να με συμβουλέψει. Ας την ακούσω…

Αθήνα  22/05/23

Σημείωση: Το 2022, το Πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza τίμησε την Μυρσίνη Ζορμπά, δίνοντας το όνομά της στο Εργαστήριο Νεοελληνικών Σπουδών του Τμήματος Ευρωπαϊκών, Αμερικανικών και Διαπολιτισμικών Σπουδών. Απεβίωσε στην Αθήνα στις 20 Απριλίου 2023, χτυπημένη από καρκίνο. Λίγο καιρό πριν πεθάνει, η ίδια δώρισε το εκδοτικό της αρχείο στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza.

[Μαρία Πανούτσου – Ας γνωριστούμε]