«Μανίνα Ζουμπουλάκη», γράφει ο Τόλης Αναγνωστόπουλος

Μανίνα Ζουμπουλάκη / Μικρό βιογραφικό

Μανίνα Ζουμπουλάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καβάλα. Σπούδασε στην Αμερική Ιστορία της Τέχνης και Σωματική Αγωγή.  Γράφει ασταμάτητα από 10 ετών. Σε περιοδικά γράφει από την αρχή της δεκαετίας του ’80  έως και σήμερα  ως δημοσιογράφος. Έχει μεταφράσει πολλά βιβλία για τις εκδόσεις “Κάκτος” (μεταξύ των οποίων  το «Πέρα από την Αφρική» της Κάρεν Μπλίξεν).

Δούλεψε στο ραδιόφωνο ως παραγωγός.

Βιβλία της: «Κενά μνήμης», «Μυροβόλος άνοιξις», «Φεύγα!», «Η ζωή (δεν) είναι ταινία», «Η σκόνη της ημέρας»,  «Ριζότο (σενάριο)», «Αληθινή σταρ», «Το μεγάλο καλοκαίρι», «Πώς να γράψεις», «Ευτυχία», «Κάτι μου κρύβεις», «Άκουσέ με».

Σενάρια: «Ελεύθερη κατάδυση» (συν-σεναριογράφος µε σκηνοθέτη Γιώργο Πανουσόπουλο), «Ριζότο» (συν-σεναριογράφος µε σκηνοθέτη Όλγα Μαλέα). Σενάρια τηλεόρασης: «Φεύγα» (σειρά Mega), «Ξέχασέ µε» (σειρά Alpha, συν- σεναριογράφος με Βαγγέλη Νάση), «Απαγωγή» (τηλεταινία Mega).

Είναι παντρεμένη και έχει τρία παιδιά.

Αναλύοντας τη Μανίνα

Μανίνα Ζουμπουλάκη, Τόλης Αναγνωστόπουλος.

Η Μανίνα Ζουμπουλάκη είναι μια  κανονική συγγραφέας που φτιάχνει κανονικούς ήρωες σε ένα κανονικό σκηνικό. Εναρμονίζεται με την εποχή της και δείχνει σαν έτοιμη από καιρό στην αρένα του ελληνικού μυθιστορήματος αφού έχει προπονηθεί (έχει καεί θα έλεγα) ως δημοσιογράφος.  Έχει κινηματογραφική γραφή. Διαβάζοντας τα βιβλία της νομίζεις πως κάθεται σε μια καρέκλα σκηνοθέτη και δίνει κατευθύνσεις στους ήρωές της σα να συμμετέχουν σε ταινία. Είναι τόσο φυσιολογικοί και κανονικοί οι χαρακτήρες της, που τους καταλαβαίνεις αμέσως, ζεις μαζί τους ως το τέλος των έργων της. Είναι επίσης  άρτια κτισμένοι και δομημένοι που κινούν τα νήματα χωρίς να χρειάζεται να αλατοπιπερώσει (πολλοί το κάνουν λύσσα) την πλοκή με extravagance ανατροπές και τραβηγμένα από τα μαλλιά σενάρια. Ταυτόχρονα αποφεύγει λεπτομερείς και κουραστικές περιγραφές, φιλολογικές περικοκλάδες και άλλες «αναρριχητικές» φιοριτούρες, όπως επίσης και συναισθηματικούς μελοδραματισμούς. Η γλώσσα της είναι ωμή, γίνεται  ίσως αθυρόστομη κάποιες φορές, αλλά δεν ενοχλεί  καθώς δένει με την εποχή που διαδραματίζονται τα έργα της και με το ποιόν των ηρώων. Προσωπικά βρίσκω ενοχλητικό όταν σύγχρονοι συγγραφείς γράφουν για τη σύγχρονη εποχή βάζοντας νεαρούς πρωταγωνιστές να καυγαδίζουν αποκαλώντας ο ένας τον άλλον μπουμπούνα ή χαζοβιόλη από το κλασσικό μαλάκα (αλήθεια ποιοι νέοι το κάνουν;) ή όταν παθιασμένα ζευγάρια καταλήγουν στο κρεβάτι και ξεθυμαίνουν ερωτικά αποκαλώντας ο άνδρας το ταίρι του «βασίλισσα» με υπέροχη ήβη που εξυψώνει τον ανδρισμό του.

Η Μανίνα δείχνει να γράφει για την παρέα της, δεν αγχώνεται να χρησιμοποιήσει  κλισέ και φτηνά τρικ εντυπωσιασμού, δε θέλει ο αναγνώστης της να μπει στις μύτες των ποδιών του στο βιβλίο (σπίτι) της μήπως λερώσει το πάτωμά  της. Τον αφήνει ελεύθερο, να νιώσει όντως σαν το σπίτι του και να συναναστραφεί ελεύθερα με τους ήρωές της, τους οποίους προορίζει για φίλους και συντρόφους του όσο διαρκεί το βιβλίο.

Αλλά και η ίδια σου δίνει την εντύπωση ότι δε θέλει να φαίνεται αφ’ υψηλού, σε απόσταση από τον αναγνώστη. Νομίζεις  ότι σε έχει καλέσει σπίτι της για καφέ και σου διηγείται ιστορίες με χιούμορ, έρωτα και κάποιες φορές με αγωνία (όπως στα αστυνομικά της).

Η Μανίνα είναι αληθινή γιατί οι ήρωές της έχουν αλήθεια, πατάνε κανονικά σε αυτόν τον κόσμο, έχουν πράγματα να πούνε, κάνουν έρωτα χαμό ή πόλεμο (π.χ., στα Αόρατα Κορίτσια) και πράξεις καλές ή κακές για τις οποίες καμαρώνουν ή ελέγχονται. Οι δόσεις μυθοπλασίας -μην ξεχνάμε, μιλάμε για μυθιστορήματα- δεν τους αφαιρούν καμία από τις παραπάνω ιδιότητες, ούτε τους προσδίδουν περισσότερες, απλά δημιουργούν φρέσκα και «καλοτρεχούμενα» κείμενα που απολαμβάνεις να διαβάζεις.

Τα έργα μιλάνε, όχι τα λόγια 

ΦΕΥΓΑ

Παρακολουθούμε τη ζωή της Χαράς από την ηλικία των δέκα  μέχρι τα σαράντα. Από ένα χωριό της Βόρειας Ελλάδας έως την Αθήνα. Έχει μυστήριο, έρωτα και θάνατο αυτή η διαδρομή. Μοιράζεται η Χαρά αγκαλιές, συντρόφους, παρέες. Παραμένει έως το τέλος ανώριμη για τους πολλούς, ρομαντική και συνειδητοποιημένη για αυτήν. Δεν μετανιώνει. Από την αρχή έως το τέλος ψάχνει τη μυθιστορηματική ζωή και όταν  δεν την βρίσκει πουθενά συνεχώς «Φεύγει».

ΕΥΤΥΧΙΑ

Η Βέρα, μια πενηντάρα μαμά, χωρισμένη με δύο μεγάλους γιους. Ο  Ντίνος, ο πρώην σε όλα. Πρώην σύζυγος, πρώην εραστής και πρώην πρωταθλητής του σκι.  Ο Στέλιος, ένας τριαντάρης άνεργος που τα έχει με τη Λία, την  Ελληνο-καναδέζα Σεφ. Η Λία έρχεται να μπερδέψει περισσότερο το θέμα… Όλοι  ψάχνουν την ευτυχία, την κυνηγούν και δεν τα παρατάνε. Ακόμα και μέχρι το απρόσμενο τέλος…

ΦΕΡΜΟΥΑΡ

Ένας φόνος. Ένας υπουργός νεκρός. Και μετά  ένα φερμουάρ που κλείνει τα στόματα όλων των πρωταγωνιστών, που είναι πρόσωπα καθημερινά προερχόμενα από όλα  τα κοινωνικά στρώματα. Η λαϊκή αοιδός, η καφετζού, μια  δηµόσια υπάλληλος. Η σύζυγος του υπουργού. Η κόρη σκηνοθέτρια και ο γιος μακιγιέρ. Η μοδίστρα, ο αστυνομικός. Όλοι κρύβουν κάτι.  Διαφθορά, διαπλοκή, μαύρο χρήμα, το αντιπαραγωγικό Δημόσιο. Η ελληνική πραγματικότητα σε όλο  της το μεγαλείο, χωρίς  καμία μυθοπλασία. Το έγκληµα πάντως µπορεί να µην είναι αυτό που φαίνεται…

ΑΟΡΑΤΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ

Οι ιστορίες από τρεις γενιές γυναικών που κρύβονται πίσω από αντρικές ταυτότητες. Ο Μάριος που είναι η Σμαρώ, γιος του μεγάλου ηθοποιού  Μαχάλ Καζαντζόγλου, οδηγείται από τους Τούρκους στα τάγματα εργασίας. Δραπετεύει και συναντά την  Αννίς, η οποία συνοδεύει ένα μικρό παιδί, τον Πέτρο. Με πολλή περιπέτεια  και τύχη φτάνουν στη Θεσσαλονίκη. Η Σμαρώ μένει στο σπίτι μιας Εβραίας, της Ρόσι, και  δίνει παραστάσεις σε διάφορα κέντρα ως Μάριος. Με τον διωγμό των Εβραίων  το ’40,  η Ρόσι συλλαμβάνεται αφήνοντας  πίσω της ένα κορίτσι, την Ελπίδα. Η Ελπίδα, αποκτά ένα παιδί, τη Ζωή, την οποία αναλαμβάνει η Σμαρώ και ο Πέτρος που  ζουν μαζί πλέον στην Καβάλα. Η Ζωή έρχεται στην Αθήνα του μέλλοντος που όλα μοιάζουν εξωγήινα και καταγράφει όσα μπορεί με μια κάμερα. Η θέση της γυναίκας ανά τους αιώνες και η προσφυγιά σε πρώτο πλάνο, στο πιο μεστό και συνταρακτικό βιβλίο της, η οποία -όπως γράφει στο  τέλος του βιβλίου- μελέτησε επιμελώς σχετική βιβλιογραφία και έμαθε από έγκυρες  πηγές αληθινές ιστορίες  από την Καππαδοκία, την Κωνσταντινούπολη και την Αδριανούπολη.

ΚΑΤΙ ΜΟΥ ΚΡΥΒΕΙΣ

Η Δώρα χωρισμένη με δύο παιδιά, είναι μια σύγχρονη Κασσάνδρα, αφού έχει το χάρισμα να προβλέπει το μέλλον. Αυτή το βλέπει σαν κατάρα και όχι σαν χάρισμα. Δεν ασχολείται περισσότερο με αυτό αφού πρέπει πρώτα να επιβιώσει κάνοντας περιστασιακά την ξεναγό και να τα βγάλει πέρα με το νοικοκυριό και το μαγείρεμα που είναι επιεικώς απαράδεκτη. Ώσπου  ο πρώην άντρας της (ομοφυλόφιλος αθλητικογράφος) βρίσκεται μπλεγμένος σε μια δολοφονία και  ο μεγάλος της έρωτας, ένας εμφανίσιμος δικηγόρος,  εμφανίζεται από το πουθενά. Το μόνο πράγμα που ξέρει καλά είναι η μυθολογία και  είναι αυτή που θα δώσει τη λύση στο τέλος.

Συγγραφικό ισοζύγιο 

Σαφέστατα θετικό πρόσημο για τη Μανίνα  με το πηγαίο ταλέντο, την πολλή δουλειά,  την «εθιστική» και σύγχρονη γραφή. Χτίζει πάνω σε αυτά, «λύνεται», δεν αγχώνεται -όπως πολλοί συνάδελφοί της- να διατηρήσει το συγγραφικό της status, για αυτό και κάνει πετάγματα και άλματα σε άλλα είδη, όπως το αστυνομικό και ιστορικό μυθιστόρημα. Και εκεί που περιμένεις «αχαρτογράφητα νερά» και λογοτεχνική αστάθεια, σου πετάει στα μούτρα (βιτρίνες των βιβλιοπωλείων) μικρά διαμάντια, όπως  το «Αόρατα Κορίτσια» που μοιάζει με ολιστικό μυθιστόρημα (και όχι μόνο ιστορικό). Αν και η γραφή της μοιάζει απλή, δεν είναι καθόλου ρηχή. Αντίθετα, όσο τη διαβάζεις είναι σα να περνάνε από κάτω (όπως παλιά στην τηλεόραση οι τιμές των μετοχών στο χρηματιστήριο) κρυφά μηνύματα και νοήματα που δίνουν περισσότερο ενδιαφέρον στην πλοκή. Μοναδικό της όπλο οι τρομερές  ατάκες που διατρέχουν όλα της τα βιβλία και σε κάνουν να γελάσεις αλλά και να  προβληματιστείς.

Επικεντρώνεται στην ψυχολογία των πρωταγωνιστών της που, αν και losers οι περισσότεροι, στο τέλος συνήθως βρίσκουν κάτι να πιαστούν, να σωθούν ή και να πάνε παραπέρα. Φύσει αισιόδοξο και θετικό άτομο η συγγραφέας  ψάχνει το αίσιο τέλος στις ιστορίες της. Μάλιστα, όπως έχει δηλώσει, αν μπορούσε θα πάντρευε στο τέλος όλους τους ήρωές της, όπως στις παλιές ελληνικές ταινίες.

Μοναδικό ατού της Μανίνας σε σχέση με άλλους Έλληνες συγγραφείς είναι η εξαιρετική αποτύπωση της ελληνικής πραγματικότητας στα περισσότερα από τα βιβλία της. Νιώθει τόσο δυνατή και σίγουρη σε αυτό, που δεν μπαίνει στον κόπο να πάει βόλτα τους ήρωές της σε άλλες χώρες, να μπει στο internet  να πάρει πληροφορίες, να γράψει για σημαντικά μέρη που συναντιούνται. Είπαμε, δεν γουστάρει να κάνει show off με τα έργα της. Δεν το  έκανε στη ζωή της όταν έγραφε και ζούσε σε ζώνες lifestyle, παραμένοντας η απλή Μανίνα, θα το κάνει στα βιβλία της; Δε νομίζω, δεν έχει ανάγκη γιατί είναι ταλαντούχα, έξυπνη και χορτασμένη από επαίνους (το παιδί-θαύμα του Ταχυδρόμου). Θα συνεχίσει να γράφει με αυτό το μοναδικό στυλ αλλά δε θα σκάσει ακόμα και αν κάποιος την κρίνει αρνητικά. Έχει τόσα θετικά εκτός από τα εξαιρετικά βιβλία της, όπως για παράδειγμα τα παιδιά της στο σπίτι αλλά και στα σεμινάρια δημιουργικής γραφής που διδάσκει. Όλα τα παιδιά της τα έχει ψηλά, αλλά πιστέψτε με,  και  όλα της τα παιδιά την έχουν ακόμα  ψηλότερα.

ΑΤΑΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙ ΤΟΠΟΥ 

  • Το φως στο τούνελ μόνο στη δημιουργικότητα το βλέπω. Δεν βλέπω λύση από κρατικούς παράγοντες,  δεν βλέπω κάποια λύση από πάνω ή από έξω. Πρέπει να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι για να τα βγάλουμε πέρα. 
  • Το θέμα δεν είναι να ζήσεις από την συγγραφή, αλλά να ζήσεις καλύτερα, γράφοντας. Όταν γράφεις ιστορίες, γίνεσαι καλύτερος άνθρωπος. 
  • Όταν τα παιδιά μεγαλώσουν αρκετά, μπορείς απλώς να τα συζητάς μαζί τους. Και να ζητάς συγγνώμη σε τακτά διαστήματα, γιατί όλο και κάπου θα τα έχεις κάνει θάλασσα σαν γονιός. 
  • Δε διαβάζω τις αρνητικές κριτικές. Το γράψιμο είναι ευαίσθητο πράγμα. Είναι σα να είσαι καψούρα με ένα γκόμενο και η κολλητή σου να τον βρίσκει χάλια.  
  • Εξουσία και πνευματικότητα είναι σαν πεπόνια και κοτετσόσυρμα (πιο άσχετα, πεθαίνεις). 
  • Άσε την εποχή, κοίτα εσύ να κάνεις αυτό που θέλεις! Η εποχή δε θα είναι ποτέ σωστή, δεν υπάρχει ποτέ σωστή εποχή.

Ίσως σας αρέσει και

Αφήστε το σχόλιο σας

*

Ας γνωριστούμε

Όσοι αγαπάτε τη γραφή και μ’ αυτήν εκφράζεστε, είστε ευπρόσδεκτοι στη σελίδα μας. Μέσω της γραφής δημιουργούμε, επικοινωνούμε και μεταδίδουμε πολιτισμό. Φροντίστε τα κείμενά σας να έχουν τη μορφή που θα θέλατε να δείτε σε αυτά σαν αναγνώστες. Τον Μάρτιο του 2016 ίδρυσα τη λογοτεχνική ιστοσελίδα «Λόγω Γραφής», με εφαλτήριο την αγάπη μου για τις τέχνες και τον πολιτισμό αλλά και την ανάγκη ... περισσότερα

Αρχειοθήκη