Έχω αλλάξει πολλά σπίτια στη ζωή μου. Αρχικά με τους γονείς μου και πραγματικά δεν ξέρω για πιο λόγο αλλάζαμε σπίτια τόσο συχνά. Μπορώ να υποθέσω μόνο πως ίσως να είχε σχέση με τη δουλειά του πατέρα μου.
Περιπέτεια μεγάλη, δύσκολη αλλά και πολύ χρήσιμη. Εκτός από σπίτια αλλάζαμε και τόπους είτε μέσα στην Ελλάδα είτε εκτός Ελλάδας.
Όταν άρχισα το σχολείο, θυμάμαι τις αλλαγές σε σχολεία και δασκάλους. Ένας λόγος που δεν είχα φίλους στην παιδική μου ηλικία ήταν αυτός. Όλα τα χαρακτηριστικά αυτής της μετακόμισης (μετά- κομίζω) μια ολόκληρη εποχή – μου άφησε και δημιούργησε και καλές και μη καλές καταβολές.
Η ουσία είναι πως με έκαναν πιο δυνατή. Όλα από την πριν αρχή -από τη σύλληψή μου- μέχρι τώρα, ό,τι συμβαίνει στη ζωή μου με κάνει πιο δυνατή. Ή -για να το πω πιο απλά- Δεν κομίζω γλαύκας εν Αθήναις [1]. Είναι γνωστό πως ό,τι συμβαίνει στη ζωή όλων μας, είναι ένα δώρο και κανείς δεν μας υπόσχεται μόνο δώρα που μας αρέσουν ή που αρχικά δεν μας αρέσουν και γιατί -όχι σπάνια- τελικά μας αρέσουν.
Ό,τι δεν μας αρέσει σήμερα, μπορεί να μας αρέσει αύριο, μπορεί και να συμβεί και να είναι και δημιουργικό. Δεν λέω καλό ή κακό γιατί αυτό, το καλό και το κακό, είναι πολύ σχετικό και δεν είναι του παρόντος να το αναλύσω.
Αυτό που μου έχει μείνει από όλες αυτές τις μετακομίσεις, είναι εικόνες των γονιών μου ή και δικές μου μαζί τους, σε διαφορετικούς χώρους και για πολύ συγκεκριμένες στιγμές που φιλμάρανε σημαντικές στιγμές της καθημερινότητάς μου την εποχή εκείνη.
Ο πατέρας μου καθισμένος στο κρεββάτι του, να ξεχωρίζει τα γραμματόσημα και να περνά ώρες με την ασχολία αυτή.
Εγώ να μανταλώνομαι από τον πατέρα μου γιατί είχα κρατήσει στην κασετίνα μου παραπάνω χαρτζιλίκι για το δεκατιανό στο σχολείο. Θυμάμαι με πόση λεπτότητα έγινε η παρατήρηση αυτή.
Άλλη εικόνα να κάθομαι στη βεράντα και να γράφω το ημερολόγιό μου αφήνοντας το βλέμμα να ξεκουραστεί στις θεόρατες και πολλές λεύκες που ήταν μπροστά από τον κενό χώρο της πολυκατοικίας που μέναμε τότε.
Ή την κυρία που ερχόταν να βοηθήσει τη μητέρα μου στις δουλειές ή τον μανάβη, που έφερνε τα καφάσια με τα φρούτα στο σπίτι, γιατί την εποχή εκείνη η μητέρα μου δεν ήταν πολύ καλά.
Κάθε εικόνα και από διαφορετική γειτονιά, από διαφορετικό σπίτι και τώρα που το σκέφτομαι ίσως επηρέασε και την αγάπη μου στην αρχιτεκτονική.
Δεν ξέρω γιατί τα γράφω όλα αυτά. Ήθελα να καταγράψω μια(ν) άλλη μετακόμιση, ένα ταξίδι ζωής, το ταξίδι μου στην Πολωνία, στο Βρότσλαφ, συγκρίνοντας την τότε εποχή με την τωρινή.
Συγκρίνονται δυο εποχές αλήθεια;…
Νομίζω πως όχι, μόνο τα αποτελέσματα είναι αυτά που έχουν σημασία και η σύγκριση το μόνο που κάνει είναι να γίνεται πιο δραματική η όλη διαδικασία του παραλληλισμού.
Όλα αυτά που γράφω για να μιλήσω ακόμη μια φορά για το 1980 και το ταξίδι μου στο Βρότσλαφ της Πολωνίας, στο εργαστήρι του Γέρζυ Γκροτόφσκυ (Jerzy Grotowski).
Οι δάσκαλοί μου στο σεμινάριο αυτό δεν υπάρχουν στην ζωή πια, ούτε ένας. Και δεν ήταν όλοι οι θάνατοι αυτοί λόγω ηλικίας.
Η Rena Mirecka, o Cieślak Ryszard, ο Scierski Stanisławm ο Zbigniew Cynkutis, ο Zygmunt Molik, o ίδιος ο Jerzy Grotowski, o Ludwik Flaszen, ο Antoni Jaholkowski, όλοι έχουν φύγει από πολύ νωρίς.
Μια άνοιξη και ένα καλοκαίρι τόσο διαφορετικό από όλα τα άλλα που πέρασαν, που όσο περνάει ο καιρός τόσο και πιο αξιόλογη μου φαίνεται εκείνη η περίοδος του 20ου αιώνα.
Γιατί το λέω τόσο δραματικά, σαν μην ξέρω πως οι άνθρωποι -όπως όλα στη φύση- είναι παροδικά. Επομένως τι μένει… παρά η προσπάθεια για κάτι καλύτερο… η βαθύτερη επαφή με τη ζωή και την φύση… η δημιουργία ως μια δυνατότητα ευχαρίστησης και κατανόησης του θαύματος… η γνωριμία μας με ένα εξαιρετικό μοναδικό άνθρωπο – τόσο σπάνια όλα αυτά…
Ίσως ό,τι καταγράφω τώρα σε αυτό το ημερολόγιο να είναι οι πανάρχαιες αξίες που διατηρήθηκαν ακόμη και στον 20ο αιώνα, γιατί για τον 21ο δεν ξέρω αν μπορώ να μιλήσω… Αν είμαι κατάλληλη για να μιλήσω…
Εγώ, παιδί του 20ου αιώνα, αποχαιρετώ τον αιώνα της αμφισβήτησης αλλά και της αποδοχής αξιών, όπως μου αρέσει να τον ονομάζω, που αν και δύσκολο να διατηρηθούν σε έναν κόσμο που αλλάζει συνεχώς. Φωτισμένοι άνθρωποι του αιώνα αυτού, προσπάθησαν να διατηρήσουν με δημιουργικό και αποκαλυπτικό τρόπο τις πανάρχαιες αξίες και άφησαν σημαντική παρακαταθήκη σε μας με την τέχνη τους.
Λίγο πριν με πάρει ο ύπνος…
Δεν μου λείπει τίποτα, τα έχω σχεδόν όλα γευτεί, και άσχημα και όμορφα, ευτυχώς όχι τραγικά άσχημα -μέχρι στιγμής- το μόνο που θέλω να χορτάσω (αν είναι μπορετό) είναι μια ουδετερότητα, μια ηρεμία και μια άπλετη αίσθηση του χρόνου, πριν τον εξαντλήσω ολοκληρωτικά.
Σκέψεις μια ζεστής νύχτας του Ιουλίου
16/07/23
[1] Οι Όρνιθες είναι κωμωδία του Αριστοφάνη που παρουσιάσθηκε το 414 π.Χ. στα Μεγάλα Διονύσια, χαρίζοντας στον δημιουργό της το δεύτερο βραβείο. Ο Αριστοφάνης έγραψε τους Όρνιθες απογοητευμένος από την τροπή του Πελοποννησιακού Πολέμου. Με το μεγάλο αυτό έργο, ο Αριστοφάνης βρίσκει την ευκαιρία να διακωμωδήσει τους συκοφάντες και τους κόλακες του δήμου, καθώς και τις θεωρίες για νέα πολιτεύματα. Το έργο πραγματεύεται τη φυγή δυο ανθρώπων από την τυραννία του κόσμου στο βασίλειο του παραμυθιού και συνενώνει την πιο τολμηρή φαντασία με την πιο ανάερη ποίηση. Κομίζω γλαύκας εν Αθήναις, δηλαδή για ποιον λόγο έγινε ο πελοποννησιακός πόλεμος γενικά, ειδικά η εκστρατεία του νεαρού στρατηγού Αλκιβιάδη στη Σικελία, που κατέληξε σε τραγωδία, τον διακωμωδεί ο Αριστοφάνης με τη φράση “τι γλαύκας κομίζεις εν Αθήναις στρατηγέ” – σήμερα το λέμε για την κερδοφορία του πολέμου – δηλαδή ότι ο πόλεμος πρέπει να αποφέρει κέρδη.
Τι σημαίνει η φράση «κομίζω Γλαύκα εις Αθήνας» – Το περιστατικό του Όθωνα στον Πειραιά: Παρουσιάζω σαν καινούργιο ή πρωτοποριακό, κάτι που είναι ήδη πολύ γνωστό.
Και για όσους ενδιαφέρονται πραγματικά:
https://www.teatrodinessuno.it/grotowski-jerzy
https://staxtes2003.com/2017/09/20/20-9-17/
https://staxtes2003.com/2017/09/06/6-9-17/
Αφήστε το σχόλιο σας