Όσο θέλεις δούλευε,
όσα θέλει ο Θεός σου δίνει.
Εργάζομαι από το Γυμνάσιο.
Αρχικά τα καλοκαίρια στα γραφεία των θείων μου, κυρίως του θείου Μάκη, του αδελφού της μητέρας μου, του πιο νέου σε ηλικία από τα αδέλφια της, και αργότερα με την πρώτη μου σπουδή και επαγγελματική ταυτότητα – ιδιότητα της χορεύτριας. Δεν ξέρω ακριβώς τι είναι αυτό που με απομάκρυνε από τον χορό και με έφερε στο θέατρο, εξάλλου δεν είναι πάντα ξεκάθαρα όλα αυτά που μας συμβαίνουν -έχω πει πως η ανάγκη για να μιλήσω, να ακούσω την φωνή μου, ήταν αυτό που με έκανε να πάρω την απόφαση για την σπουδή στο θέατρο- αλλά ήταν αυτό ή αυτό είναι μια επεξεργασμένη σκέψη δική μου ή τελικά μια πράγματι ενδόμυχη επιθυμία μου και εκφράστηκε ύστερα από κάτι που συνέβη; Δεν μπορώ να θυμηθώ ακριβώς με βεβαιότητα. Ίσως οι εξετάσεις μου στην Λυρική κάποια στιγμή να έπαιξαν ρόλο. Δυστυχώς οι γονείς μου δεν ζουν πια και εγώ πολύ τελευταία άρχισα να σκέπτομαι το θέμα αυτό, επομένως μένω με τις υποθέσεις και τα γεγονότα. Όλα είναι σαν χθες και δεν είναι, όλα είναι εκεί πεντακάθαρα και δεν είναι. Και όμως δεν ξέρει κανείς τι να διαλέξει για να είναι σωστός, αντικειμενικός, αληθής. Μα υπάρχει κάτι παρόμοιο τελικά… Υπάρχει αντικειμενική αλήθεια; Ίσως ναι. Προσωπικά πιστεύω πως ίσως να υπάρχει.
Ο χρόνος συστέλλεται και διαστέλλεται. Το πριν είκοσι χρόνια γίνεται χθες και το χθες είναι μια δεκαετία ή το τώρα… Ή κάτι πιο χειροπιαστό από το τώρα. Ας πούμε το παρελθόν, έτσι θαμπό και ωραιοποιημένο και τρομαχτικά μεγαλοποιημένο, μοιάζει τόσο αληθινό και πιο σίγουρο και από το τώρα. Και να που φτάσαμε στην περίφημη σχετικότητα.
Τον χορό τον άρχισα λοιπόν από πολύ μικρή, μετά στη Βαγδάτη που βρέθηκα με την οικογένειά μου φοίτησα επίσημα σε σχολή χορού και είχα την τύχη και την θετική εμπειρία να εμφανίζομαι ως ιδανική εκπρόσωπος της σχολής μου σε τηλεοπτική εκπομπή αφιερωμένη στον κλασσικό χορό. Θα έλεγα πως αυτές, οι τότε αυτές εμφανίσεις μου έπαιξαν ρόλο για τη σχέση που ανέπτυξα αργότερα με το θέατρο. Η επαγγελματική μου ιδιότητα είχε σχεδόν καταχωρηθεί εκείνα τα χρόνια…
Θα γίνω χορεύτρια.
Εργάστηκα ως χορεύτρια με το που γύρισα με την οικογένειά μου στην Ελλάδα. Φοίτησα στην σχολή της Έλλης Ζουρούδη, που ήταν η επίσημη και η πιο μακρόχρονη δασκάλα μου στο χορό και επίσης με δάσκαλο, τον Μ. Κνιάζεφ [1] και αργότερα με τον Λεωνίδα Ντεπιάν, αφού είχα φύγει από την σχολή της Έλλης Ζουρούδη.
Εργάστηκα με επιτυχία και μόνη μου ως σολίστ, σε χορογραφίες του Άγγελου Γρυμάνη, της Έλλης Ζουρούδη αλλά και σε ντουέτο με τον Ελληνογάλλο χορευτή G. Evans σε χορογραφίες δικές του αλλά και με χορευτικά σχήματα σε σύγχρονο χορό ως corps du ballet [2]. Νομίζω η τελευταία μου εργασία ως χορεύτρια ήταν στο μιούζικαλ ΜΗΝ ΠΑΤΑΤΕ ΤΗΝ ΧΛΟΗ – λίγο πριν ή λίγο μετά από αυτό σταμάτησα. Συγχρόνως όμως είχα αρχίσει και τις εμφανίσεις σε θεατρικές παραστάσεις πολύ πριν ακόμη τις σπουδές μου στο θέατρο, όπως στην παράσταση του έργου του Γρηγόριου Ξενόπουλου ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΕΓΩ. Την περίοδοι εκείνη 1962-69, τελείωνα το σχολείο και συγχρόνως είχα συνεργαστεί με πολύ σημαντικούς χορευτές και χορογράφους, όπως οι Α. Γρυμάνης, Γ. Εβανς, Λιλή Μπερδέ, Τάκης Βαρλάμος, Ρ. Μάνου, Ρένα Καμπαλάδου, Έλλη Ζουρούδη.
Θα ήθελα να αναφερθώ σε μια παρατήρηση που έκανα τελευταία και νομίζω πως έχει μεγάλη σημασία. Όλοι οι δάσκαλοι οι σημαντικοί που είχα στη ζωή μου, όλους τους συνάντησα σε προχωρημένη ηλικία. Όλοι ήταν ηλικιωμένοι όταν τους γνώρισα εγώ, που σημαίνει πως είχαν την εμπειρία μια ζωής με το αντικείμενό τους, ήταν αρκετά χαλαροί και ζεστοί, είχαν άποψη τεκμηριωμένη, ήταν χορτάτοι από την δουλειά τους, είχαν πολλές γνώσεις καλά αφομοιωμένες και πια δεν είχαν να αποδείξουν τίποτα σε κανέναν, αφού ήταν ήδη φτασμένοι στο επάγγελμά τους. Βρισκόντουσαν λίγο πέρα από κάθε γνώση. Με θαυμασμό εκλάμβανα τη στάση τους και το ξεχωριστό δόσιμό τους αλλά και την προχωρημένη τους ηλικία, που μου δημιουργούσε έναν πολύ συγκινητικό σεβασμό για την ύπαρξή τους. Χωρίς ίσως να το έχουν συνειδητοποιήσει, ήταν όλοι με κάποιο τρόπο μαγικό οπαδοί της φιλοσοφίας του Τάο ως τρόπο σκέψης και αντιμετώπισης του κόσμου, επίσης συμπεριφορές και που τελευταία και εγώ ως ηλικιωμένη βρίσκομαι σε αυτό το μονοπάτι, τον δρόμο της φύσης, της απλότητας, της ταπεινότητας και όσο γίνεται επιδιώκω τις λιγότερες συναναστροφές. Πάντα ήθελα να κάνω πράγματα με τους ανθρώπους, να συν-δημιουργώ, τώρα που δεν είμαι πια της εξωτερικής δράσης, αυτό που με γεμίζει, είναι η μοναχική διαδρομή.
28/01/24
Σημείωση: Και οι δύο φωτογραφίες είναι από το προσωπικό αρχείο της Μαρίας Πανούτσου. Και στις δύο ήταν 16 χρονών.
[1] Boris Knyazev (Μπόρις Κνιάζεφ), 1900, Saint Petersburg, Russia – October 7, 1975 Paris France
[2] Corps de ballet: κορ ντε μπαλέ, σύνολο μπαλέτου.
Αφήστε το σχόλιο σας