«Και μετά τι;», ένα δοκίμιο του Γιάννη Τσολακίδη για τη λογοτεχνική δράση «Μένουμε σπίτι»

Όλες αυτές τις μέρες της ακούσιας απομόνωσης και του αναγκαστικού εγκλεισμού, ακούστηκαν και γράφηκαν πολλά. Για επανεκτίμηση των αξιών που είχαμε ενστερνισθεί, για καλυτέρευση των ανθρώπινων σχέσεων, προσωπικών και διαπροσωπικών, για ψυχική ανάταση και αυτοβελτίωση του χαρακτήρα μας. Για μια προσωπική και συλλογική επανεκκίνηση. Όλα τούτα όμως ως ευχολόγια και όχι σαν εμπεριστατωμένη διαπίστωση.

Προσωπικά δεν πιστεύω ότι θα υπάρξει μία προς το βέλτιστο θεαματική αλλαγή. Οι συνάνθρωποι μας θα συνεχίσουν να ζουν και να συμπεριφέρονται όπως και πριν την εμφάνιση του covid-19. Όσοι πλούσιοι διακατέχονται από εγωκεντρικά και φίλαυτα αισθήματα θα συνεχίσουν να είναι  έτσι. Οι μη πλούσιοι που ήταν “παρτάκηδες”, “παρτάκηδες” θα παραμείνουν. Οι πλούσιοι που ήταν εκκεντρικοί θα αυτοσχεδιάζουν διασκεδάζοντας στη Μύκονο και την Αράχωβα. Οι μη πλούσιοι που ήταν παλαβιάρηδες (ένας μη πλούσιος δεν είναι ποτέ εκκεντρικός), θα ξεσαλώνει στις παραλίες, στα βουνά.

Η νέα αυτή κατάσταση πρόσφερε πολύ χρόνο στον άνθρωπο να σκεφτεί, να επανεκτιμήσει, να επαναξιολογήσει. Αν δεν το έκανε αυτό κάθε βράδυ, δέκα λεπτά πριν κοιμηθεί, με τη μνήμη να μηρυκάζει τα πεπραγμένα της μέρας, το νου να αξιολογεί και να στιγματίζει τα λάθη, δε θα το κάνει και τώρα. Πόσοι είναι αυτοί που θα το προσπαθήσουν και θα το καταφέρουν; Λίγοι, αρκετοί, πολλοί;

Η κόπωση από την όποια ενδοσκόπηση και αυτοκριτική θα ζητά εκτόνωση. Η μοναχική νοητική και ψυχική αυτογύμναση είναι αυτή που θα χαλυβδώσει τη θέληση για αλληλεγγύη και μέσα απ’ αυτή θα σηματοδοτήσει την απαρχή μιας κοινωνικά ηθικής προσωπικής ανέλιξης. Πόσοι θα είναι αυτοί; Λίγοι, αρκετοί, πολλοί; Ο άνθρωπος ξεχνά εύκολα, είναι στη φύση του, ίσως να είναι μηχανισμός άμυνας. Όταν τελειώσει το κακό, θα ξεχαστεί πολύ σύντομα. Πόσοι θα είναι αυτοί που δε θα θέλουν να ξεχάσουν το κακό και όλα όσα έφερε; Λίγοι, αρκετοί, πολλοί;

Μια άλλη παράμετρος του θέματος είναι η εξής: Αν αφήσουμε στην άκρη τις θεωρίες συνωμοσίας για την προέλευση του ιού, τότε η μοναδική παραδοχή λέει ότι για μία ακόμη φορά η φύση εξεγέρθηκε και μας τιμωρεί. Αυτή η αίσθηση ποινής σε συνδυασμό με το φόβο για επιβίωση (με ή χωρίς  απώλεια οικείου προσώπου), πιο εύκολα οδηγεί σε λεωφόρους αυτοσυντήρησης, παρά σε μονοπάτια αλτρουϊσμού.

Υπάρχουν δύο τρόποι διδασκαλίας, η άμεση (εκπαίδευση, νουθεσία) και η έμμεση (έμπρακτα, παράδειγμα για μίμηση). Όταν τελειώσει το κακό κι αρχίσουν πάλι οι κοινωνικές επαφές, οι φιλικές συζητήσεις, πόσοι θα είναι αυτοί που θα δεχθούν ν’ ακολουθήσουν το πρότυπο, φιμώνοντας τα συμπλέγματα και τον εγωισμό τους; Λίγοι, αρκετοί, πολλοί;

Μακάρι σε όλες τις περιπτώσεις να είναι πολλοί (να πάλι το ευχολόγημα).

Έχει ειπωθεί ότι αισιόδοξος είναι αυτός που βλέπει φως εκεί που δεν υπάρχει και απαισιόδοξος εκείνος που προσπαθεί να το σβήσει. Επειδή πιστεύω πως δεν ανήκω στη δεύτερη κατηγορία, θα πω ότι τελικά θα είναι αρκετοί οι συνέλληνες που θα πραγματώσουν τις διδαχές αυτής της πανδημίας κι αυτό θα είναι το ουσιαστικό κέρδος. Το είπε κι ο Κέρουακ: Καθένας από μας μπορεί να αλλάξει ένα μόνο άτομο, όλα τ’ άλλα είναι ρομαντισμός ή πολιτική.

Ίσως σας αρέσει και

Αφήστε το σχόλιο σας

*

Ας γνωριστούμε

Όσοι αγαπάτε τη γραφή και μ’ αυτήν εκφράζεστε, είστε ευπρόσδεκτοι στη σελίδα μας. Μέσω της γραφής δημιουργούμε, επικοινωνούμε και μεταδίδουμε πολιτισμό. Φροντίστε τα κείμενά σας να έχουν τη μορφή που θα θέλατε να δείτε σε αυτά σαν αναγνώστες. Τον Μάρτιο του 2016 ίδρυσα τη λογοτεχνική ιστοσελίδα «Λόγω Γραφής», με εφαλτήριο την αγάπη μου για τις τέχνες και τον πολιτισμό αλλά και την ανάγκη ... περισσότερα

Αρχειοθήκη