Με κούραζε μια μυστική εσωτερική άρνηση

να δοθώ ολοκληρωτικά στο βάσανο άλλων ανθρώπων.

Αυτή η άρνηση είχε άμεση σχέση με το παρακάτω ερώτημα.

Πόσο γνήσια, σκεφτόμουν,

μπορεί να είναι η συμπαράσταση στη ζωή των άλλων ανθρώπων;

2015

«ΑΣΠΡΟ ΦΩΣ» ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΕΙΛΙΣΣΟΣ – Η ΜΑΡΙΑ ΠΑΝΟΥΤΣΟΥ ΜΑΣ ΔΙΗΓΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΟΝ ΔΙΚΟ ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΤΡΟΠΟ, ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΕΡΩΤΑ & ΑΝΑΡΧΙΑΣ ΑΠ’ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ…

25/02/2015

Γράφει η Λίλα Παπαπάσχου:

Η στήλη ARS & VITA βρέθηκε το βράδυ της Καθαράς Δευτέρας στο Θέατρο Ειλισσός, ακολουθώντας το «ΑΣΠΡΟ ΦΩΣ» της Μαρίας Πανούτσου, στην προτελευταία του εμφάνιση. Στον φιλόξενο πολυχώρο, δημιουργήθηκε μία ενθουσιώδης παρέα (…ο ζεστός χώρος του Βασίλη Κρητικού ευνοεί την επικοινωνία…), η οποία σύντομα μετατράπηκε σε ένα αφοσιωμένο κοινό, έτοιμο να παρακολουθήσει μία μουσικοθεατρική παράσταση, μία ελεύθερη αφήγηση, ένα συνεχές θέατρο μέσα στο θέατρο και πολλά ακόμα, τα οποία θα προσπαθήσω να σας μεταφέρω με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη σαφήνεια, αν και ορισμένες φορές είναι πολύ άχαρο να προσπαθείς να χωρέσεις σε ένα κείμενο περιορισμένης έκτασης μία μοναδική θεατρική εμπειρία, που θα παραμείνει ανεπανάληπτη, όσες φορές κι αν επαναληφθεί…

Η αεικίνητη Μαρία Πανούτσου, αφέθηκε να παρασυρθεί απ’ τη ροή των ίδιων των ιστοριών, που κλήθηκε να μας αφηγηθεί, αναπαριστώντας με απαράμιλλη χάρη, αφοπλιστική αθωότητα, ανεπιτήδευτη θηλυκότητα  και μία έντονα περιπαιχτική διάθεση (…καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης είχα την αίσθηση ότι είχα επιστρέψει στην παιδική μου ηλικία…) πέντε αινιγματικά κείμενα που επιχειρούν να εξερευνήσουν την ψυχή της ερωτευμένης γυναίκας. Πέντε ιστορίες γυναικών, από διαφορετικούς πολιτισμούς, ήθη και έθιμα, με πολλές ομοιότητες μεταξύ τους κι άλλες τόσες διαφορές, έχοντας πάντα στο επίκεντρο τον έρωτα και τις πολλαπλές εκφάνσεις του, μας ταξίδεψαν σ’ όλον τον κόσμο, με οδηγό –και συνοδοιπόρο– την άοκνη ερμηνεύτρια, η οποία μας συνεπήρε με την ορμή και τη λαχτάρα της να επικοινωνήσει στους θεατές όλα αυτά που συντελούνταν επί σκηνής, αφήνοντας όμως πάντα και μία αύρα μυστηρίου… να πλανάται στον αέρα.

“Aspects of the moon”, έργο του Τsukioka Yoshitoshi.

Η φύση, ως πηγή ζωής και δημιουργίας, σε συνδυασμό με τους μύθους των λαών, τις παροιμίες, την ξεχωριστή λαλιά κάθε τόπου, έτσι όπως αυτά διατηρήθηκαν και διαδόθηκαν απ’ την προφορική μας παράδοση, ενώθηκαν με επιλεγμένα κείμενα από το βιβλίο της Λιλής Λαμπρέλλη «Η γυναίκα με τα χέρια από φως» και όλο αυτό το κράμα γυναικείας ευαισθησίας και αρχετυπικών συμβολισμών μετουσιώθηκε σκηνικά σ’ ένα παραμύθι δίχως αρχή και τέλος, που χάρη στην μεστή, αισθαντικότατη υποκριτική απόδοση της Μαρίας Πανούτσου, κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον μας μέχρι και την τελευταία του αράδα…

Εύθραυστη και ταυτόχρονα απόλυτα συμπαγής, ελαφριά σαν πούπουλο, αλλά και βαριά όπως τα στήθη μίας τροφού, ντροπαλή σαν πρωτόβγαλτο κορίτσι μα και στιβαρή, σχεδόν μητρική, η φιγούρα της εμπνευσμένης ηθοποιού, μας πήγε πολύ πίσω στον χρόνο, ή πολύ μπροστά, δύσκολο να πει κανείς τι προηγήθηκε και τι έπεται χρονικά, άλλωστε έχω την αίσθηση ότι το ζητούμενο αυτής της καλοδουλεμένης παράστασης ήταν η κατάργηση κάθε έννοιας χωροχρόνου, κάτι που κατά τη γνώμη μου το πέτυχε και με το παραπάνω.

Με τις «κρυστάλλινες» μουσικές συνθέσεις του Σταμάτη Δελλαπόρτα να την συνοδεύουν στις αναζητήσεις της, η Μαρία Πανούτσου ταξίδεψε απ’ την Ανατολή μέχρι τον παγωμένο Βορρά, για να καταλήξει στη Σκιάθο, αφήνοντας τα ίχνη της σε κάθε σπιθαμή γης που βρήκε στο πέρασμά της.

Είναι αλήθεια, ότι είχα διαβάσει πάρα πολλά σχετικά με το τελευταίο θεατρικό εγχείρημα της Μαρίας Πανούτσου (…και των αξιόλογων συνεργατών της…), πριν ακόμα αποκτήσω προσωπική άποψη, έχοντας κάνει μάλιστα και το σχετικό αφιέρωμα – προαναγγελία μέσω της στήλης, όταν η παράσταση πρωτοξεκινούσε. Ένιωσα πολύ μεγάλη χαρά και ικανοποίηση όταν διαπίστωσα πως όσα διάβασα και άκουσα δεν ήταν απλά υπερβολές, αλλά η αποτύπωση μίας αλήθειας, την οποία θα τολμούσα να χαρακτηρίσω οικουμενική και κατ’ επέκταση αντικειμενική (…αν και ειδικά στην Τέχνη τα πάντα είναι, ή οφείλουν να είναι, υποκειμενικά…).

Μακάρι να δοθεί μελλοντικά η ευκαιρία σε όσους δεν πρόλαβαν να δουν την παράσταση, να την παρακολουθήσουν εκ νέου στο Θέατρο Ειλισσός ή σε κάποιον άλλο χώρο ενδεχομένως, γιατί πιστεύω πως το εκτυφλωτικό φως, που πηγάζει απ’ τα μύχια της ψυχής ενός γνήσιου καλλιτέχνη -όπως είναι η Μαρία Πανούτσου- δύσκολα ξεθωριάζει, ακόμα κι όταν αναγκαστικά πρέπει να σβήσει… για λίγο…