Γιουβάλ Νόα Χαράρι/Μικρό βιογραφικό   

Ο  Γιουβάλ Νόα Χαράρι  είναι Ισραηλινός ιστορικός και καθηγητής του τμήματος ιστορίας στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ. Είναι ο συγγραφέας των βιβλίων Sapiens: Μια σύντομη ιστορία του ανθρώπου (2014),  Homo Deus: Μια σύντομη ιστορία του μέλλοντος (2016) και 21 Μαθήματα για τον 21^ο Αιώνα (2018), τα οποία σημείωσαν διεθνή εκδοτική επιτυχία σε πολλές γλώσσες. Ειδικεύεται σε θέματα παγκόσμιας, μεσαιωνικής και στρατιωτικής ιστορίας. Η τρέχουσα έρευνά του επικεντρώνεται σε μακρο-ιστορικά ερωτήματα όπως: Ποια είναι η σχέση μεταξύ ιστορίας και βιολογίας; Ποια είναι η ουσιώδης διαφορά μεταξύ των Homo Sapiens και των άλλων ζώων; Υπάρχει δικαιοσύνη στην ιστορία; Έχει η ιστορία κάποια κατεύθυνση; Έχουν γίνει πιο ευτυχισμένοι οι άνθρωποι με το πέρασμα του χρόνου;  Στα γραπτά του εξετάζει τις συνέπειες ενός μελλοντικού βιοτεχνολογικού κόσμου όπου οι διαθέτοντες αίσθηση οργανισμοί αντικαθιστώνται από τα δικά τους τεχνολογικά δημιουργήματα, και πως ο Χόμο Σάπιενς θα εξαφανιστεί σε περίπου έναν αιώνα.  Έχει τιμηθεί δύο φορές με το βραβείο Polonsky για Δημιουργικότητα και Πρωτοτυπία (2009 και 2012), καθώς και με το βραβείο Moncado της Εταιρείας Στρατιωτικής Ιστορίας (2011) για τη συναφή αρθρογραφία του. Το βιβλίο του Sapiens, Μια σύντομη ιστορία του ανθρώπου έχει μεταφραστεί σε 30 γλώσσες και έχει γίνει μπεστ-σέλερ σε πολλές χώρες, προκαλώντας το ενδιαφέρον τόσο της ακαδημαϊκής κοινότητας όσο και του μεγάλου κοινού,  μετατρέποντας τον Χαράρι σε διασημότητα. Το 2015 ο Mark Zuckerberg, ιδρυτής του Facebook, επέλεξε το βιβλίο για ανάγνωση στη διαδικτυακή λέσχη βιβλίου του, παρουσιάζοντάς το ως «μια μεγάλη ιστορική αφήγηση του ανθρώπινου πολιτισμού».

Αναλύοντας τον Χαράρι

Δεν μπορώ να πω ακριβώς τι ρόλο βαράει ο Χαράρι. Συγγραφέας, ιστορικός, στοχαστής ή μελλοντολόγος. Δεν έχει και μεγάλη σημασία γιατί ο κύριος  έχει καταφέρει κάτι μοναδικό. Γράφει για την ιστορία της ανθρωπότητας από την προϊστορική εποχή μέχρι τις μέρες μας ενώ με επιστημονικές και στατιστικές μελέτες ειδοποιεί-προειδοποιεί για τη «νέα εποχή» που έρχεται. Και όλα αυτά σε βιβλία με εξαίρετες ιστορικές, βιολογικές και πολιτικές αναφορές που δεν μπορείς να αμφισβητήσεις εκτός από ελάχιστα σημεία που ο υποκειμενισμός του κυριαρχεί. Το κυριότερο όμως ατού είναι η γραφή του. Τόσο απλή με παραδείγματα, χιούμορ και εκλαϊκευμένες επιστημονικές αναφορές που σε κάνει να μη θες να σταματήσεις την ανάγνωση, διψώντας για πληροφορίες και ιστορία χωρίς παρωπίδες. Τα «έξυπνα» βιβλία του διεγείρουν όλες τις αισθήσεις των αναγνωστών που έχουν κουραστεί από μυθοπλαστικά και πολυφορεμένα συγγραφικά μοτίβα, ποιητικές συλλογές με κεντρική ιδέα «τι θέλει να πει ο ποιητής;» όπως και από «κουτοπόνηρες» απόπειρες νεόκοπων εμψυχωτών πρεσβευτών της θετικής σκέψης. Σε δύσκολες εποχές όπως αυτές που διανύουμε ο κόσμος επιστρέφει στα δύσκολα και σε πονήματα ανθρώπων που «τρέφουν το μυαλό», προβληματίζουν δημιουργικά και όχι εκφοβιστικά, κινητοποιούν και δεν τρομοκρατούν. Η μεγάλη ανταπόκριση του κοινού στο έργο του Χαράρι αποδεικνύει ότι οι «ψαγμένες» και καλά δομημένες συγγραφικές απόπειρες ξεχωρίζουν. Και επιτέλους οι αναγνώστες δεν είναι «αμερικανάκια» να τους μανιπουλάρουν εκδοτικοί οίκοι και συμφέροντα κατά το δοκούν. Έχουν λόγο και άποψη και μπορούν τελικά να ξεχωρίσουν την ήρα από το σιτάρι αρκεί ο κύριος Χαράρι και άλλοι συγγραφείς ιστορικοί, ποιητές, πεζογράφοι να έχουν κάτι να πουν και όχι κάτι να εκδώσουν.

Στα τρία βιβλία (Sapiens, Homo Deus, 21 μαθήματα για τον 21^ο αιώνα)  ο Χαράρι με ένα ποτ πουρί από επιστήμες όπως τη βιολογία, την ιστορία, την παλαιοντολογία, την ανθρωπολογία, την πληροφορική, τη γενετική και τα μαθηματικά αναλύει την πορεία της ανθρωπότητας, πως ξεκίνησε και που το πάει, ή καλύτερα που μας οδηγούν οι επικίνδυνοι, μοχθηροί και αναξιόπιστοι Sapiens. Μιλάει για το ανώφελο των θρησκειών και των ιδεολογιών, τα προβλήματα της δημοκρατίας, της αγοράς εργασίας  του κομμουνισμού, του καπιταλισμού, την έξαρση του εθνικισμού και του μεταναστευτικού. Διασκεδάζει ο αναγνώστης, ψυχαγωγείται, αναιρεί και αναθεωρεί πολλά που είχε ως δεδομένα. Από τους τροφοσυλλέκτες μέχρι την εποχή των ρομπότ που έρχεται, η ανισότητα δεν φαίνεται να μειώνεται μεταξύ των ανθρώπων. Έγιναν βήματα προόδου σε πολλούς τομείς όπως η υγεία και η επιστήμη αλλά παραμένει υπαρκτό το χάσμα. Σήμερα οι πρώτοι εκατό της λίστας Forbes έχουν περισσότερα χρήματα από τους μισούς κατοίκους του πλανήτη. Παλαιότερα και ειδικά μετά τη Βιομηχανική Επανάσταση τα ισχυρά κράτη κατακτούσαν τα αδύναμα εξασφαλίζοντας εδάφη και φτηνές πρώτες ύλες. Κατά τον Χαράρι στο προσεχές μέλλον με τη νανοτεχνολογία, τη γενετική και την τεχνητή νοημοσύνη ισχυρά κράτη μπορούν να φύγουν από το παγκόσμιο κάδρο με το πάτημα ενός κουμπιού.

Με αυτά και με αυτά ο Χαράρι ωθεί σκεπτόμενους κυρίως ανθρώπους να αναλογιστούν σοβαρά το κοινό μέλλον και να δράσουν στο τώρα. Τα βιβλία του κατά την προσωπική μου άποψη πρέπει να μπουν στα εκπαιδευτικά συστήματα όλων των κρατών και να διδάσκονται πάραυτα. Όπως λέει και ο ίδιος:

 «Αν αυτή η γενιά δεν διαθέτει μια συνεκτική αντίληψη για τον κόσμο, το μέλλον της ζωής θα αποφασιστεί στην τύχη».

Τα έργα μιλάνε, όχι τα λόγια

 Sapiens

 Εκατό χιλιάδες χρόνια πριν τουλάχιστον έξι “ανθρώπινα” είδη κατοικούσαν στη γη. Σήμερα υπάρχει μόνο ένα: ο Homo Sapiens, δηλαδή εμείς. Πώς τα κατάφερε το είδος μας στη μάχη για την κυριαρχία; Πώς βρέθηκαν οι τροφοσυλλέκτες πρόγονοί μας να στήνουν πόλεις και βασίλεια; Πώς φτάσαμε να πιστεύουμε σε θεούς, σε έθνη και σε ανθρώπινα δικαιώματα; Να εμπιστευόμαστε χρήματα, νόμους και βιβλία; Να υποδουλωνόμαστε σε γραφειοκρατίες, χρονοδιαγράμματα και καταναλωτικά μοντέλα; Και πώς θα είναι ο κόσμος μας στις χιλιετίες που θα έρθουν;
Ο καθηγητής Γιουβάλ  Χαράρι διατρέχει όλη την ανθρώπινη ιστορία, από τους πρώτους ανθρώπους που περπάτησαν στη γη μέχρι τις ριζοσπαστικές -και ενίοτε καταστροφικές- καινοτομίες της Γνωστικής, της Αγροτικής και της Επιστημονικής Επανάστασης. Αντλώντας από ένα τεράστιο φάσμα επιστημών, προσφέρει πρωτότυπες και συχνά διασκεδαστικές απαντήσεις στα πιο κρίσιμα ερωτήματα.
Τολμηρό, πολυδιάστατο, προκλητικό, το “Sapiens” θέτει υπό αμφισβήτηση όλα όσα νομίζαμε ότι ξέρουμε για την ανθρώπινη κατάσταση: τις πεποιθήσεις μας, τις πράξεις μας, τη δύναμή μας… και το ίδιο μας το μέλλον. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)
Η φωτιά μας έδωσε δύναμη.
Το κουτσομπολιό μας βοήθησε να συνεργαστούμε.
Η γεωργία μάς άνοιξε την όρεξη για περισσότερα.
Η μυθολογία διατήρησε το νόμο και την τάξη.
Το χρήμα μάς έδωσε κάτι που μπορούμε να εμπιστευτούμε.
Οι αντιφάσεις δημιούργησαν τον πολιτισμό.
Η επιστήμη μάς έκανε θανάσιμα επικίνδυνους.
Αυτός είναι ο συναρπαστικός απολογισμός
της εκπληκτικής μας ιστορίας – από ασήμαντοι πίθηκοι, άρχοντες του κόσμου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).

Homo Deus

Στα έργα επιστημονικής φαντασίας, οι άνθρωποι πολεμάνε τις μηχανές στο όνομα της ελευθερίας και της ατομικότητας, όμως αυτοί οι ανθρωπιστικοί μύθοι είναι από καιρό ξεπερασμένοι.
Μπορεί η νεωτερική εποχή να έβαλε τον άνθρωπο στη θέση του Θεού, μπορεί τον προηγούμενο αιώνα η ανθρωπότητα να έθεσε υπό έλεγχο το λιμό, τις επιδημίες και τον πόλεμο σήμερα όμως, που έχει βαλθεί να νικήσει τα γηρατειά και το θάνατο και να βρει το κλειδί της ευτυχίας, νέες θεϊκές δυνάμεις δημιουργίας και καταστροφής παίρνουν τη σκυτάλη. Όσο αποκωδικοποιούμε τη δομή του εγκεφάλου και τον γενετικό μας κώδικα χάρη στη βιοτεχνολογία, την τεχνητή νοημοσύνη και την επεξεργασία Μεγάλων Δεδομένων, η αυθεντία θα περνάει σε εξωτερικούς αλγόριθμους και οι περισσότεροι άνθρωποι θα γίνονται οικονομικά και πολιτικά ανίσχυροι. Όταν το έξυπνο κινητό μου θα με γνωρίζει καλύτερα απ’ ό, τι εγώ και ο Μεγάλος Αδελφός θα μπορεί να παίρνει τις καλύτερες αποφάσεις για λογαριασμό μου, οι δημοκρατικές εκλογές, η ελεύθερη αγορά και οι ίδιοι οι άνθρωποι θα είναι εξίσου παρωχημένοι με τα πέτρινα μαχαίρια και τις κασέτες ήχου. Αν ο 19ος αιώνας, με τη Βιομηχανική Επανάσταση, έφερε την εργατική τάξη, ο 21ος θα δημιουργήσει μια νέα τεράστια “άχρηστη τάξη”.
Μετά από 50.000 χρόνια, ο Χόμο Σάπιενς (έμφρων άνθρωπος) θα δώσει τη θέση του στον Χόμο ντέους (άνθρωπο-θεό) κι ο κόσμος θα αποκτήσει νέους αφέντες. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο τού βιβλίου)

21 Μαθήματα για τον 21^ο αιώνα

Πώς τα κομπιούτερ και τα ρομπότ αλλάζουν το νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης; Πώς αντιμετωπίζεται η επιδημία των fake news; Έχουν ακόμη σημασία τα έθνη και οι θρησκείες; Τι θα ‘πρεπε να μαθαίνουμε στα παιδιά μας; Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται πιο γρήγορα από την αντίληψή μας γι’ αυτήν, το χάκιν γίνεται μια πολεμική τακτική και ο κόσμος φαίνεται πιο πολωμένος από ποτέ, καλούμαστε να πλοηγήσουμε τη ζωή μας στα αχαρτογράφητα νερά του μέλλοντος, εν μέσω συνεχών και αποπροσανατολιστικών αλλαγών.
Ο Χαράρι ανταποκρίνεται στην πρόκληση. Στα είκοσι ένα εύληπτα κεφάλαια αυτού του βιβλίου προβάλλει τα κρίσιμα ερωτήματα που χρειάζεται να θέσουμε στον εαυτό μας προκειμένου να επιβιώσουμε σ’ έναν κόσμο πολύ διαφορετικό απ’ αυτόν που ζούμε τώρα. Αξιοποιώντας ιδέες που εισήγαγε στα προηγούμενα έργα του, ξεδιαλύνει τα πιο περίπλοκα πολιτικά, τεχνολογικά, κοινωνικά και υπαρξιακά ζητήματα: Πώς μπορούμε να διατηρήσουμε κάποια ελευθερία επιλογής όταν μας παρακολουθούν τα Μεγάλα Δεδομένα; Τι μορφή θα έχει το αυριανό εργατικό δυναμικό; Πώς αντιμετωπίζεται η απειλή της τρομοκρατίας; Γιατί η φιλελεύθερη δημοκρατία βρίσκεται σε κρίση;
Η μοναδική ικανότητα του Χαράρι να δείχνει από πού ερχόμαστε και πού πηγαίνουμε έχει αιχμαλωτίσει τη φαντασία εκατομμυρίων αναγνωστών. Εδώ μας προσκαλεί να επανεξετάσουμε τις αξίες που πιστεύουμε, το νόημα της ζωής και την προσωπική μας τοποθέτηση σ’ έναν κόσμο γεμάτο θόρυβο και αβεβαιότητα. Γιατί, όταν κατακλύζεται κανείς από ασύνδετες πληροφορίες, η διαύγεια είναι δύναμη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).

 Συγγραφικό ισοζύγιο

Δεν μπορεί να μπει σε ισοζύγιο ο κύριος Χαράρι. Όχι γιατί δεν μπορώ να κρίνω τη λογοτεχνικότητά του λόγω της ιστορικής  φύσης των γραπτών του. Ο τύπος κάνει και λογοτεχνία και μάλιστα καλύτερη από πολλούς μυθιστοριογράφους και πεζογράφους που ευαγγελίζονται πως ποιούν.

Φουλ θετικό πρόσημο.

Τα βιβλία του έχουν αρχή, μέση και τέλος, σε κάθε κεφάλαιο που τελειώνει έχεις αγωνία για το επόμενο ενώ πλήθος ιστορικών, θρησκευτικών, πολιτισμικών και πολιτικών πληροφοριών και γεγονότων καθίστανται εύπεπτες στο απλό κοινό με την απλοϊκότητα της γραφής του, τα μοναδικά του παραδείγματα και τις εύστοχες και χιουμοριστικές παρομοιώσεις του. Ο Χαράρι «σφάζει με το βαμβάκι» πολιτικά και κυρίως θρησκευτικά κατεστημένα από την ίδρυση του κόσμου μέχρι τις μέρες μας που οδήγησαν το ανθρώπινο είδος σε καταστροφικούς πολέμους στο όνομα μιας θρησκείας ή μια πολιτικής. Παραδέχεται πως σε πολλά σημεία η ανθρωπότητα προόδευσε με την εξέλιξη των επιστημών και τεχνολογιών αλλά από την άλλη αναδεικνύει  πως η ποιότητα ζωής του ανθρώπου-τροφοσυλλέκτη των προϊστορικών χρόνων με αυτή του σύγχρονου ανθρώπου διαφέρει ελάχιστα θυμίζοντας τους στίχους γνωστού ελληνικού τραγουδιού «Και που λες Ευτυχία, ευτυχία  δεν βρήκαμε».

Εντάξει ο συγγραφέας κάποιες φορές υπερβάλλει, κάνει συμφεροντολογικές υπεραπλουστεύσεις, ψιλοαλλοιώνει κατά το δοκούν επιστημονικές και ιστορικές παραδοχές όμως αυτά που μετράνε είναι τα συμπεράσματά του που όπως και να το κάνουμε έχουν υψηλότατη δόση αλήθειας. Το εξής ένα κατ’ εμέ:

Ότι ο Sapiens, ο σύγχρονος άνθρωπος δηλαδή είναι το χειρότερο από όλες τις απόψεις έμβιο ον στην υφήλιο. Επικράτησε με απίστευτη βία και μοχθηρία έναντι άλλων όντων ή προγενέστερων ανθρώπων (Νεάντερταλ) και συνεχίζει στο ίδιο βιολί εφευρίσκοντας θρησκείες, πολιτικές, ιδεολογίες, κάνοντας ιερούς ή οικονομικούς πολέμους με ποιόν σκοπό τελικά; Να αφανίσει τον εαυτό του. Καταστρέφει το περιβάλλον, άρα δεν θα έχει πρώτες ύλες για να κινήσει τις βιομηχανίες του, τυπώνει συνέχεια χρήμα, μεγαλώνει το χάσμα (οικονομικό, κοινωνικό) μεταξύ κρατών, λαών  και ηπείρων και στερείται ηθικής και βιοηθικής στην τεχνολογία που εστιάζει.

Στο Homo Deus κεντράρει ακριβώς σε αυτό, ότι δηλαδή με την αλματώδη ανάπτυξη της πληροφορίας και της βιο-νανο-τεχνολογίας ο άνθρωπος ναι μεν ίσως  πετύχει νίκες σε μάχες που στο παρελθόν έμοιαζαν ψευδαισθήσεις αλλά πιθανόν να χάσει τον πόλεμο από τα ίδια του τα επιτεύγματα  τα οποία θα είναι πιο μπροστά από αυτόν. Το χάσμα λέει ο Χαράρι μεταξύ των ανθρώπων που θα ακολουθήσουν τους νέους τρελούς ρυθμούς και αυτών που θα μείνουν πίσω θα είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό του Νεάντερταλ με τον Σάπιενς. Και τι ποιο επικίνδυνο όταν με την τεχνητή νοημοσύνη και την εξέλιξη της τεχνολογίας ένας αλγόριθμος θα δίνει περισσότερη δύναμη σε έξυπνες συσκευές και μηχανήματα αποδυναμώνοντας τον ίδιο τον άνθρωπο; Οι λίγοι υπεράνθρωποι, άνθρωποι-θεοί (Homo Deus) που θα επικρατήσουν μαζί με τις ιδεολογίες και τις πολιτικές τους θα επιβεβαιώσουν άλλον ένα κανόνα της ανθρώπινης ύπαρξης: ότι κυρίες και κύριοι ισότητα γιοκ ανά τους αιώνες αλλά και στους αιώνες των αιώνων αμήν.

Ο Χαράρι είναι ο μεγαλύτερος αλχημιστής-συγγραφέας των καιρών μας. Έχει καταφέρει να αναμίξει ιστορία, θρησκείες, φιλοσοφία, πληροφορική και βιολογία χαράσσοντας την πορεία εξέλιξης του ανθρώπου, τα πάθη και τις εμμονές του, τους επικίνδυνους δρόμους που βαδίζει. Και όλα αυτά σε ένα περιβάλλον ψυχαγωγίας και όχι τρόμου σαν να τα βλέπεις στο σινεμά τρώγοντας ποπ κορν. Σίγουρα θα προβληματιστείς, θα σε φοβίσει κάπως αλλά στο τέλος θα φύγεις γεμάτος(η), θα μάθεις πολλά από ιστορία που δεν ήξερες και για την εκλαϊκευμένη  γραφή του θα αναφωνήσεις: «Πώς τα λέει έτσι ο πούστης;». Και το κυριότερο; Είμαι σίγουρος πως άτομα που τον έχουν διαβάσει ή κάποιοι από αυτούς που θα μου κάνουν την τιμή να αναγνώσουν τη δική μου άποψη θα εναντιωθούν στη θερμή κριτική μου. Δικαιολογημένα ίσως αφού πολλοί από εμάς παραμένουμε Sapiens κολλημένοι σε δοξασίες, θρησκείες, πολιτικές και ιδεολογίες που δεν μας αφήνουν να εξελιχθούμε και να δούμε πέρα από τον χαμηλό ορίζοντά μας.

ΑΤΑΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙ ΤΟΠΟΥ

• Θρηνούμε την για την απώλεια της ισχυρής οικογένειας, νιώθουμε αποξένωση και απειλή από την εξουσία του απρόσωπου κράτους και της αγοράς. Τα κράτη που αποτελούνται από αποξενωμένα άτομα μπορούν να παρεμβαίνουν στη ζωή τους ευκολότερα από κράτη που αποτελούνται από ισχυρές οικογένειες και κοινότητες. Όταν οι γείτονες στην ίδια πολυκατοικία δεν μπορούν να συμφωνήσουν για τα κοινόχρηστα πως περιμένουμε να αντισταθούν στο κράτος;

• Οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα πραγματώνουν το καπιταλιστικό-καταναλωτικό ιδεώδες. Το νέο ήθος υπόσχεται την πρόοδο αρκεί οι πλούσιοι να συνεχίσουν να είναι άπληστοι και οι μάζες να αφήνουν ελεύθερες τις επιθυμίες τους, τα πάθη τους και να αγοράζουν όλο και περισσότερο. Πρόκειται για την πρώτη θρησκεία στην ιστορία που οι οπαδοί της κάνουν πραγματικά αυτό που τους ζητείται. Πως όμως ξέρουμε ότι για αντάλλαγμα θα κερδίσουμε τον παράδεισο; Το έχουμε δει στην τηλεόραση.

• Ο Σαντάμ Χουσεΐν αφομοίωσε την κληρονομιά του χαλιφάτου των Αββασιδών και της Βαβυλωνικής Αυτοκρατορίας, μέχρι που ονόμασε τις μονάδες τεθωρακισμένων του «Μεραρχία Χαμουραμπί». Ωστόσο αυτό δεν κάνει το ιρακινό έθνος αρχαία οντότητα. Αν φτιάξω ένα κέικ με αλεύρι, λάδι και ζάχαρη που τα έχω στο ντουλάπι μου για δύο χρόνια, αυτό δε σημαίνει ότι το κέικ είναι δύο ετών.

• Όπως είχε πει ο Νίτσε εάν έχεις ένα γιατί για να ζεις, μπορείς να αντέξεις σχεδόν κάθε πως. Μια ζωή με νόημα μπορεί να είναι εξαιρετικά ικανοποιητική ακόμα και μέσα σε δυσκολίες ενώ μια ζωή χωρίς νόημα είναι μια τρομαχτική δοκιμασία όσο άνετη και αν είναι.

• Η Amazon, το Facebook, η ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας και το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα, όλα προσπαθούν να σε χακάρουν. Εάν αυτοί σε γνωρίσουν καλύτερα απ’ ό,τι εσύ ξέρεις τον εαυτό σου, μπορούν να σου πουλήσουν όλα όσα θέλεις – είτε αυτό είναι ένα προϊόν ή ένας πολιτικός. Γίνεται πολλή συζήτηση αυτές τις μέρες σχετικά με το χακάρισμα υπολογιστών, έξυπνων κινητών και τραπεζικών λογαριασμών, αλλά στην πραγματικότητα μπαίνουμε σε μια εποχή κατά την οποία θα είναι δυνατό να χακάρουμε ανθρώπους.

[Πηγή φωτογραφίας: wikipedia.org]