«Γενέθλιο μήνυμα», γράφει η Μαρία Πανούτσου

ή γερνώ με έναν περίεργο τρόπο

Νομίζω

πως ο Θεός μού δίνει χρόνο ακόμη

γιατί καθυστέρησα να μεγαλώσω.

Φωτογραφία: Γιώργος Τάξερης

Όταν  διαβάζω μια  ποιητική συλλογή ή  ένα μυθιστόρημα, εάν μου αρέσει, θέλω να γνωρίσω όσα πιο πολλά μπορώ για τη ζωή και το έργο του συγγραφέα, του ποιητή. Στις βιογραφίες και στα ημερολόγια φτάνω, αφού μάθω μερικά πράγματα για τη ζωή του  (συγγραφέας- άνθρωπος) ως μια πρώτη εντύπωση,  ένα πρώτο υποκειμενικό χαρακτηρισμό, μια πρώτη αρχική αίσθηση. Μετά ξαναδιαβάζω πιο προσεχτικά το έργο του ή μέρη του έργου του.

Δεν ξέρω επίσης γιατί δεν θεωρώ τον συγγραφέα, ποιητή. Πιστεύω ότι ο τίτλος του ποιητή, όταν του δοθεί, τα περιέχει όλα.  Είναι αυτός που ξαναγράφει την ιστορία των ανθρώπων και των  πόλεων, την δική του ιστορία,  αυτή που δεν φαίνεται ή που δεν αναγνωρίζουν οι άλλοι ή που δεν θέλουν να δουν οι άλλοι σε αυτόν. Ο ποιητής μάς υποχρεώνει σε μια  άλλη ανάγνωση του  κόσμου. Χρησιμοποιεί  την γνώση και την αγνωσία, για να μιλήσει για το μη ορατό.

Αν αφαιρέσω την απλοϊκή ποίηση -που σέβομαι, άλλα δεν  επικοινωνώ εύκολα μαζί της- νομίζω ότι η  ποίηση  προσθέτει   στον πολιτισμό και  στην επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων. Αρέσκομαι να διαβάζω ποίηση,  αυτήν την άλλη γλώσσα των  συνανθρώπων, που κάποιες φορές γίνεται μια αποκάλυψη,  άλλοτε μια αποδοχή και  άλλοτε μια  ανακούφιση και τόσα άλλα που μπορούν να συμβούν, σε αυτήν την συνάντηση  με έναν ποιητή.

 

 

Να βρω κάτι να πολεμήσω

Έξω από το σώμα μου.

Κουράζεται ο άνθρωπος

Να μαχαιρώνει

Συνέχεια την καρδιά του.

 

(Από  την συλλογή  ΤΑ ΠΡΩΙΝΑ)

 

 

Αυτές τις  μέρες ξεφυλλίζω, διαβάζω και σκέπτομαι πως, καλοί και άγιοι όσοι  γράφουν σήμερα, άξιοι ή λιγότερου άξιοι, κάποιοι  θα μείνουν στο μέλλον, κάποιοι θα ξεχαστούν, όμως όσο σημαντικοί και να είναι,  είναι γεννήματα μιας άρρωστης εποχής  και τα αναγνώσματα  που προέρχονται  από εποχές όχι πιο εύκολες μα πιο ηρωικές, ίσως μας βοηθήσουν πιο πολύ και εμάς και τον τόπο, αυτήν την ταραγμένη εποχή.  Ένα πισωγύρισμα με επίγνωση  και αγάπη σε όσους  γράψανε  τον προηγούμενο αιώνα, τον αιώνα  της ελπίδας. Να,  αυτόν τον καιρό  διαβάζω Μενέλαο Λουντέμη[1] πάλι μετά από πολλά, πολλά χρόνια, τις «Βουρκωμένες μέρες» (εκδόσεις  ‘’Κ.Μ.’’, 1954  πολύτιμα συλλεκτικά βιβλία). Βιβλίο χαρισμένο από τον πάτερα μου στην μητέρα μου το 1956 και από τα πρώτα βιβλία εξωσχολικά που διάβασα πολύ αργότερα. Δεν το επέλεξα τυχαία σήμερα, την μέρα των γενεθλίων  μου, καθώς  αυτές τις μέρες θα ήταν και τα γενέθλια της μητέρας μου, κοντά στα  δικά μου. Το  βιβλίο αναφέρεται σε μια περίοδο των γονιών μου, τότε που γνωρίστηκαν και αγαπήθηκαν.  Μέσα στον Εμφύλιο, τόσο σημαντική  για την σύγχρονη ιστορία του τόπου μας – εξ ου και το βιβλίο. Πολλά σημαίνουν με την επιλογή μου αυτή. 1953-54-56  χρόνια  δύσκολα, όπως μας  λέει  η ιστορία και μου φαίνεται  σαν να μην πέρασε ο χρόνος από πάνω μας,   από τους ανθρώπους αυτού του τόπου,  θέλω να πω, δύσκολα τότε,  δύσκολα και τώρα.

 

 

Μαρία Σ. Πανούτσου, 16 Νοεμβρίου 2021

 

Κάπου ακόμη σε αυτόν «τον κόσμο τον μικρό, τον μέγα» [2]

 


[1] Το 1956, μετά από εννέα χρόνια εξορίας, οι δεσμώτες που μετέφεραν τον Μενέλαο Λουντέμη από τον τόπο εξορίας, ετοιμοθάνατο από τις κακουχίες και το ξύλο στην Αθήνα για να δικαστεί επειδή, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, στη συλλογή διηγημάτων του που είχε εκδοθεί το 1953 με γενικό τίτλο «Βουρκωμένες μέρες», αναφέρονται «…προπαρασκευαστικές πράξεις εσχάτης προδοσίας…».

 Μενέλαος  Λουντέμης

[2] Από  τον  τρίτο ύμνο της Γενέσεως – Οδυσσέας Ελύτης «Το Άξιον Εστί», Η Γένεσις.

Ίσως σας αρέσει και

Αφήστε το σχόλιο σας

*

Ας γνωριστούμε

Όσοι αγαπάτε τη γραφή και μ’ αυτήν εκφράζεστε, είστε ευπρόσδεκτοι στη σελίδα μας. Μέσω της γραφής δημιουργούμε, επικοινωνούμε και μεταδίδουμε πολιτισμό. Φροντίστε τα κείμενά σας να έχουν τη μορφή που θα θέλατε να δείτε σε αυτά σαν αναγνώστες. Τον Μάρτιο του 2016 ίδρυσα τη λογοτεχνική ιστοσελίδα «Λόγω Γραφής», με εφαλτήριο την αγάπη μου για τις τέχνες και τον πολιτισμό αλλά και την ανάγκη ... περισσότερα

Αρχειοθήκη