“Αφιέρωμα στους γοφούς μου – ‘Homage to my hips’, ένα ποίημα της Λουσίλ Κλίφτον”, γράφει ο Γεώργιος Σχορετσανίτης

Γράφοντας στις δεκαετίες αμέσως μετά τα φεμινιστικά κινήματα, η ποιήτρια Λουσίλ Κλίφτον δίνει ιδιαίτερη  προσοχή στα  πολιτιστικά, κοινωνικά  και πολιτικά  γεγονότα της εποχής της. Η Κλίφτον(Lucille Clifton, 1936-2010), η οποία έχει βραβευτεί σχεδόν με τα περισσότερα λογοτεχνικά βραβεία, στα περισσότερα ποιήματά της εξερευνά το γυναικείο σώμα, τις διάφορες καταστάσεις της γυναικείας φύσης και της προσωπικής της ζωής ως αφροαμερικανίδας γυναίκας. Φέρνει στο προσκήνιο μερικά αρκετά δύσκολα θέματα, αλλά με έκδηλη και  χαρακτηριστική χάρη. Ίσως αυτός είναι ο λόγος που βρίσκεται και στο επίκεντρο της αμερικανικής ποίησης από το  1969, όταν κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο. Τα ποιήματά της γυροφέρνουν σε μερικά αρκετά περίεργα θέματα, όπως, ας πούμε, την εικόνα του θηλυκού σώματος, αλλά το πράττουν κάπως χαρούμενα και έξυπνα. Όταν πέθανε, τον Φεβρουάριο του 2010, είχε ήδη γράψει δεκατρία βιβλία ποίησης και μία συλλογή δοκιμίων, καθόλου ευκαταφρόνητη  συγκομιδή. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι είχε καταφέρει να συλλάβει και παρουσιάσει δημόσια τη φωνή ενός συγκεκριμένου είδους Αμερικανίδας γυναίκας, τουτέστιν μιας δυνατής και τολμηρής αφροαμερικανίδας γυναίκας, η οποία δεν φοβάται, ούτε διστάζει  να πει αυτό που  θέλει. Η αφηγήτρια  αγαπά τους γοφούς της, και το εξομολογείται δημοσίως. Κι αυτό δεν είναι καθόλου συνηθισμένο για  μια γυναίκα να συζητάει ανοιχτά για το σώμα της, με τόσο ‘στοργικό’  τρόπο.

αυτοί οι γοφοί είναι μεγάλοι γοφοί

χρειάζονται χώρο για να

μετακινηθούν.

δεν ταιριάζουν σε μικρά

ασήμαντα μέρη,  αυτοί οι γοφοί

είναι ελεύθεροι γοφοί.

δεν θέλουν να κρατιούνται από πίσω.

αυτοί οι γοφοί δεν υποδουλώθηκαν ποτέ,

πάνε όπου θέλουν να πάνε

κάνουν ότι θέλουν να κάνουν.

αυτοί οι γοφοί είναι πανίσχυροι γοφοί.

αυτοί οι γοφοί είναι μαγικοί γοφοί.

τους έχω γνωρίσει

να τους βάζω για λίγο σ’ έναν άντρα και

να τον φέρνω γύρω σα σβούρα

Σε αυτό το ποίημα, η αφροαμερικανίδα ποιήτρια αναφέρεται ευθέως στους γοφούς της και δηλώνει ότι κάθε μέρος του σώματος της είναι κτήμα της και άρα πρέπει και έχει το δικαίωμα να το μεταχειρίζεται όπως αυτή θέλει. Κατά το δοκούν.  Ίσως στην πραγματικότητα να θέλει να μας πει ουσιαστικά για τον αγώνα και την ανεξαρτησία του κάθε ατόμου στην κοινωνία, αλλά και όλων εκείνων των ομάδων και των μειονοτήτων που γίνονται συχνά θύματα ρατσισμού, όπως οι γυναίκες και οι μαύροι, ειδικά στις ΗΠΑ των μέσων του εικοστού αιώνα. Είναι ένα ποίημα το οποίο αποτελεί κατά κάποιο τρόπο έκφραση αφύπνισης της ποιήτριας προς τους άλλους καταπιεσμένους ανθρώπους για την έναρξη του αγώνα και την τελική διεκδίκηση της πολυπόθητης ελευθερίας.

Στο ποίημα υπαινίσσεται την ανθεκτικότητα των αφροαμερικανών γυναικών στην καταπίεση, τόσο σε κοινωνικά όσο και πολιτικά θέματα. Ο αναγνώστης πάντως παρατηρεί ευθύς εξαρχής ότι το εστιακό σημείο του ποιήματος είναι οι γοφοί της αφηγήτριας.  Ωστόσο, αυτοί οι γοφοί συμβολίζουν πολύ περισσότερα. Συμβολίζουν τη δύναμη που έχουν όλες οι γυναίκες και την οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν για να επηρεάσουν αποφασιστικά κάποιες καταστάσεις στον κόσμο. Παρά το γεγονός ότι η Κλίφτον  στο σύντομο αυτό ποίημα, κάνει λόγο για τους δικούς της γοφούς, στην πραγματικότητα ομιλεί εξ ονόματος όλων των γυναικών, τουλάχιστον των μαύρων. Όταν δηλώνει ότι, αυτοί πάνε όπου θέλουν και κάνουν ότι θέλουν, οι στίχοι συμβολίζουν μια ασυγκράτητη ελευθερία από την έξωθεν καθοδήγηση, προτροπή  και λογοκρισία που επιτρέπει στις γυναίκες να δρομολογήσουν μόνες τους  την προσωπική τους ζωή. Στο κλείσιμο του ποιήματος, η ποιήτρια αναφέρεται στην επιρροή που μπορούν να χρησιμοποιήσουν και ασκήσουν οι γυναίκες πάνω στους άνδρες, γυρίζοντάς τους κυριολεκτικά σαν σβούρα!

 

Ίσως σας αρέσει και

1 Σχόλιο

  • Μάρκος Κωνσταντίνου
    30 Νοεμβρίου 2016 at 17:58

    Τώρα που το σκέπτομαι, αλήθεια μπορεί το ερωτικό φετίχ στη γυναίκα να βρίσκεται στο λαιμό, στο στήθος, στα μαλλιά, στη μέση, στους μηρούς στις γάμπες …παντού και όλα! Αλλά ένα τμήμα που συνήθως είναι καλυμμένο και αποτελεί ότι και η πυριτιδαποθήκη ή το μηχανοστάσιο σε ένα πλοίο, είναι οι γοφοί πιστεύω! Οι διαστάσεις, το σμίλεμα, η χάρη της κίνησης η ταυτότητα της θηλυκότυτας βρίσκεται ακριβώς εκεί! Και τι περίεργο, αυτή η ομορφιά της ανθρώπινης γυναικείας παρουσίας δεν απαντάται μόνο στα μοντέλα! Φυσικά περί ορέξεως … 🙂

Αφήστε το σχόλιο σας

*

Ας γνωριστούμε

Όσοι αγαπάτε τη γραφή και μ’ αυτήν εκφράζεστε, είστε ευπρόσδεκτοι στη σελίδα μας. Μέσω της γραφής δημιουργούμε, επικοινωνούμε και μεταδίδουμε πολιτισμό. Φροντίστε τα κείμενά σας να έχουν τη μορφή που θα θέλατε να δείτε σε αυτά σαν αναγνώστες. Τον Μάρτιο του 2016 ίδρυσα τη λογοτεχνική ιστοσελίδα «Λόγω Γραφής», με εφαλτήριο την αγάπη μου για τις τέχνες και τον πολιτισμό αλλά και την ανάγκη ... περισσότερα

Αρχειοθήκη