«Άγγελος Σιδεράτος, ένας  ιδεολόγος του θεάτρου – Β’ Μέρος», γράφει η Μαρία  Πανούτσου

Σκέψεις του ενδιάμεσου χωροχρόνου 2012 – 2022

 

Καθώς ετοίμαζα το Β’  μέρος   του  αφιερώματος- μνημόσυνο   στη σχέση μου με το δάσκαλό μου -και αργότερα συνεργάτη μου- Άγγελο  Σιδεράτο,  επιτακτικές σκέψεις μου επέβαλαν να  απευθυνθώ στον εαυτόν μου και στους αναγνώστες  των ημερολογίων, με ένα άλλο εξομολογητικό κείμενο.  Μια δεκαετία παρένθεσης. Μια  δεκαετία ανατροπών και θλίψης.

Τα  νέα  κατοχικά χρόνια ονομάζω αυτήν την δεκαετία. Συμπίπτει με  την κρίση  -με Κ κεφαλαίο- στην Ελλάδα,  τον τόπο μου, μια κρίση εφ΄ όλης της ύλης. Το οικονομικό πρόβλημα δεν είναι οικονομικό μόνο. Σέρνει στην κυριολεξία μαζί του, την αξιοπρέπεια, την ελευθερία, την δημιουργικότητα, την καλή ζωή,  την πρόοδο και την προσφορά,  τη διασκέδαση και  τη φιλία, τις ανθρώπινες εν γένει σχέσεις, σε μεγάλο βαθμό.

Έτσι, λοιπόν, η χώρα μου  δεσμεύτηκε  (όχι πως ήταν και  από τα πιο ελεύθερα κράτη…) αλλά δεσμεύτηκε και επίσημα,  με τη βούλα όπως λέει και ο λαός.

Έτσι άρχισε μια  δεκαετία -ουσιαστικά από το 2008 –  που εγκαθιδρύσει  μια νέα τάξη σπαραγμάτων, όπως συνηθίζεται να λέγεται δημοσιογραφικά, που  εγώ  την ονομάζω την   σύγχρονη κατοχή.

Μαζί της η δεκαετία  αυτή  έφερε  κοινωνική αναταραχή, αλλαγές  στην έννοια της ατομικότητας,  και της ελευθερίας, παρακμή  στην καθημερινότητα,  επιπτώσεις  στην κοινωνική ζωή, οικονομική κατάρρευση  στη μεσαία – εργατική τάξη,  μετανάστευση  του νεανικού και  μορφωμένου πληθυσμού της χώρας,  αλλαγή  στη μορφολογία του πληθυσμού της χώρας  αλλά και απαξίωση  και αποξένωση  της γλώσσας,  της έννοιας  της πατρίδας,  της παράδοσης – τόσο  του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού όσο και τον πολιτισμό και τρόπο ζωής που έφερε η ορθοδοξία.  Όλα  αυτά αντικαταστάθηκαν  από ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού αλλά και της κυβέρνησης του τόπου,  σχεδόν όλα  από την ιντερνετική   ζωή και πραγματικότητα.

Σε αυτήν τη δεκαετία και η  δική μου ύπαρξη έδειξε μια αλλαγή προς μια κατεύθυνση αντίθετη από  αυτήν που είχα σε όλη την προηγούμενη ζωή μου. Μια Μαρία που ήταν ο μακρινός σκοτεινός  απόηχος της Μαρίας  από την γέννησή της  μέχρι το   2007 -08 και 2009.

Στη δεκαετία αυτή το μόνο που με αντιπροσώπευε  απόλυτα ήταν η παράσταση    Ιστορίες έρωτα και αναρχίας  2014-15  στο θέατρο Ειλισσός,  του Βασίλη Κριτικού. Μία παράσταση σταθμός για μένα αφού  περιείχε  όλη την εμπειρία,  τη γνώση και  την συνειδητότητα  της αλλαγής παγκοσμίως, όχι μόνο της Ελλάδας.

Μήπως ήταν ίδιο το Λονδίνο  που γνώρισα, μήπως ήταν ίδιο  το Ιράκ,  η Συρία,  ο Λίβανος, η Κύπρος, το Παρίσι,  ο κόσμος όλος αλλάζει, ναι να αλλάξει αλλά το θέμα είναι προς πια κατεύθυνση.

Αν πάρουμε μάθημα από  την φύση θα δούμε ότι οι αλλαγές είναι αργές.  Προετοιμάζουν χρόνια ολόκληρα μια αλλαγή. Ακόμη και οι ξαφνικές φυσικές καταστροφές έχουν χρόνια πίσω τους προετοιμασία, ανεξάρτητα αν εμείς δεν το καταλαβαίνουμε αυτό.

Η Μαρία, λοιπόν, στη δεκαετία  αυτή έκανε λάθη, συμπεριφέρθηκε επιπόλαια, άφησε παθητικά να περάσουν κάποια χρόνια χωρίς πραγματική δημιουργία, χωρίς  πραγματική  ανάγκη για όσα έπραττε, σαν για πρώτη φορά να της κινούσε τα νήματα κάποιος κουκλοπαίχτης και εκείνη αδύναμη να αντιδράσει πραγματικά. Βέβαια όλα κάποιον λόγο έχουν που συμβαίνουν. Το «ρίξτο στην τύχη» των  σουρεαλιστών  ισχύει και δεν ισχύει.

Δεν μετανιώνω  με την έννοια των ενοχών αλλά αντικειμενικά κρίνοντας τον εαυτόν μου  δεν με  αναγνωρίζω και δεν με εγκρίνω, αν και  τότε έμαθα για μένα ή μάλλον για την ανθρώπινη  φύση πολλά και ενδιαφέροντα. Με την πειθαρχία,  την αφοσίωση, τη συνεχή  εκπαίδευση  μπορείς πιο εύκολα να απομακρυνθείς από τους  πειρασμούς κάθε είδους, όμως έτσι δεν  μαθαίνεις για τα  όριά σου, δεν αποκτάς την βιωμένη εμπειρία της ζωής,  που μόνο με τα λάθη  μπορείς να αποκτήσεις.

Δεν ξέρω αν  πρέπει  να λυπάμαι  για τα λάθη μου ή να είμαι υπερήφανη ή αν  έχω την δύναμη να τα διόρθωσω ή να με  προχωρήσω θετικά στη ζωή  χωρίς πολλά-πολλά λόγια. Μακάρι να μπορούσα να ζητήσω συγγνώμη  στους  ανθρώπους  που ίσως πλήγωσα χωρίς να το  θέλω.

 

Αυτοπαρητηρούμαι και

αυτοανακαλύπτομαι και

αυτοδιδάσκομαι.

 

Ένα  γοητευτικό  βύθισμα στα  απόκρυφα της ψυχής μου (αν το αντέχεις βέβαια).

 

 

Αθήνα 10/02/23

 


Β΄ μέρος 

Άγγελος Σιδεράτος, ένας  ιδεολόγος του θεάτρου.

Ο Άγγελος Σιδεράτος υπήρξε για μένα   ένα σημείο  καμπής για τη δουλειά μου και τη σπουδή μου στο θέατρο.

Δεν είναι ό,τι κάναμε μαζί, ό,τι με έσπρωξε να κάνω, πως με  πίστεψε και με χρησιμοποίησε με τον καλύτερο τρόπο, είναι ότι εν δυνάμει θα μπορούσαμε να κάνουμε και εγώ, με τον τρόπο μου και τις επιλογές μου, σταμάτησα αυτήν την συνέχεια. Όμως και μόνο αυτό που κρατήθηκε  στα δυο χρόνια  σπουδών κοντά του -σπουδή και συνεργασία- ήταν από τα πιο θετικά και ισορροπημένα πράγματα που έγιναν την περίοδο που σπούδαζα θέατρο στη σχολή στην Αθήνα. Να μιλήσω για ήθος, για  τρόπο επικοινωνίας, για προσφορά, για  παρότρυνση…  Τον θυμάμαι  πολύ έντονα  και  δεν ξέρω, δεν έχω καταλάβει και δεν θα καταλάβω γιατί  φεύγουν οι άνθρωποι. Ρητορική ερώτηση για κάτι τόσο σίγουρο και  αδύνατον να αποφευχθεί.

Πιστεύω πως τα χαρίσματά του αυτά  τα έδωσε και στην οικογένειά του και  στα πολιτικά του πιστεύω. Ό,τι άφησε πίσω του, σε όλους εμάς,  φεύγοντας για την επιστροφή στη  φύση,  είναι πολύτιμο.

Κρατώ  από αυτόν -εκτός από τις μνήμες- και  κάποιες  σημειώσεις του και υλικό  από την συνεργασία μας.

Λυπάμαι που δεν κράτησα  τη σχέση  ώστε να είμαι κάπως κοντά  στο τέλος της ζωής του.

 

 

[Συνεχίζεται…]


[Ο Άγγελος Σιδεράτος γεννήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου του 1943.  Ήταν  Έλληνας σκηνοθέτης του θεάτρου και του κινηματογράφου. Έζησε με την οικογένειά στην Αθήνα, όπου και απεβίωσε στις 10 Ιουνίου 2022. ]


[Μαρία Πανούτσου – Ας γνωριστούμε]

Ίσως σας αρέσει και

Αφήστε το σχόλιο σας

*

Ας γνωριστούμε

Όσοι αγαπάτε τη γραφή και μ’ αυτήν εκφράζεστε, είστε ευπρόσδεκτοι στη σελίδα μας. Μέσω της γραφής δημιουργούμε, επικοινωνούμε και μεταδίδουμε πολιτισμό. Φροντίστε τα κείμενά σας να έχουν τη μορφή που θα θέλατε να δείτε σε αυτά σαν αναγνώστες. Τον Μάρτιο του 2016 ίδρυσα τη λογοτεχνική ιστοσελίδα «Λόγω Γραφής», με εφαλτήριο την αγάπη μου για τις τέχνες και τον πολιτισμό αλλά και την ανάγκη ... περισσότερα

Αρχειοθήκη