Τρία χρόνια πριν, στις 31 Γενάρη του 2017 για την ακρίβεια, ξεκίνησε η μόνιμη συνεργασία μας με την ηθοποιό, σκηνοθέτιδα και θεατρική διευθύντρια Μαρία Πανούτσου, με τη στήλη της «Εξομολογήσεις ενός ημερολογίου».
Η Μαρία είναι φύση καλλιτεχνική, πνεύμα ανήσυχο και ασυμβίβαστο, και στη βάση όλων είναι ένας θεατράνθρωπος με τεράστια αγάπη για το λόγο και την πράξη που μετουσιώνεται σε εικόνα επί σκηνής.
Στην αρχή και πριν ξεκινήσει η στήλη της, μας είχε στείλει δυο-τρία ποιήματά της, με τη δειλία εκείνη και την ανασφάλεια που χαρακτηρίζει μια μάνα που πρέπει να εμπιστευτεί το βλαστάρι της σε ξένα χέρια. Εξ αρχής την συμπάθησα ιδιαίτερα, αγάπησα την αύρα της που θύμιζε αερικό, αγάπησα όλες της τις αναστολές και τις ανησυχίες, και της ζήτησα να με εμπιστευτεί.
Όταν δημοσιεύθηκε το πρώτο της ποίημα, αν δεν με απατά η μνήμη μου νομίζω ήταν το «Δοκιμές» και το ανεβάσαμε τον Οκτώβριο του 2016, χάρηκε τόσο πολύ με το αποτέλεσμα της παρουσίασης, που έκανε σαν μικρό παιδί! Έκτοτε έχουμε μια σχέση θα τολμήσω να πω αγάπης, μια σχέση εμπιστοσύνης.
Οι «Εξομολογήσεις ενός ημερολογίου» προέκυψαν ως στήλη με την υπογραφή της, μέσα από την ανάγκη της να αλιεύει μνήμες και αισθήματα από τα βάθη της ψυχής της και να τα επικοινωνεί με τρόπο σχεδόν εξομολογητικό, να τα εκλογικεύει, να τα εξορκίζει κάποιες φορές, μα κυρίως να τα καταθέτει στη συλλογική μνήμη… Βρήκα όλη αυτή την εσώτερη δραστηριότητά της πολύ ενδιαφέρουσα και την προσκάλεσα να ανοιχτεί μέσα από τη Λόγω Γραφής, αφήνοντάς την πάντα εντελώς ελεύθερη να δημιουργεί και να εκφράζεται όπως νιώθει, όπως επιθυμεί, χωρίς κανέναν περιορισμό ή λογοκρισία – μόνο έτσι είναι εξάλλου οι εξομολογήσεις, μόνο έτσι τα «αγαπημένα μας ημερολόγια».
Φτάσαμε έτσι αισίως στα τρία χρόνια συνεργασίας, στα τρία χρόνια που στους υπόλοιπους αναγνώστες που πιστά την διαβάζουν συγκαταλέγομαι κι εγώ.
Της εύχομαι υγεία, χαρά και έμπνευση στη ζωή της.
Μας εύχομαι μια εξίσου καλή και δημιουργική συνέχεια. Για πολλά χρόνια ακόμα.
Για τη Λόγω Γραφής,
***
Για να τιμήσω τα τρία χρόνια συνύπαρξης με την Λόγω Γραφής, επιλέγω να φέρω στα ημερολόγια σκέψεις και συναισθήματα που γεννήθηκαν και γεννιούνται για την μητέρα μου καθώς περνάνε τα χρόνια.
Ο Γόρδιος δεσμός που καλούμαστε να κόψουμε κάποια στιγμή είναι ο τρόπος που επιλέγουμε να προχωρήσουμε στη ζωή. Σε λίγες συνέχειες που έχω προγραμματίσει για το αφιέρωμα αυτό, θα κάνω μια βουτιά στην ποίηση της μητέρα μου, αλλά και στα πιστεύω της, που δεν ήταν για την ίδια μια θεωρητική προσέγγιση της καθημερινότητας, αλλά μια εφαρμογή των ιδεών της, με ό,τι κόστος είχε η κάθε της επιλογή.
Ευχαριστώ ιδιαίτερα την Κατερίνα Ευάγγελου Κίσσα για την υιοθέτηση των Εξομολογήσεων ενός ημερολογίου – χαίρομαι για την άρτια συνεργασία μας και εκτιμώ τις πρωτοβουλίες που παίρνει για την προώθηση των δραστηριοτήτων τού περιοδικού και των συνεργατών της.
Μαρία Σκουλαρίκου Πανούτσου
***
Μια Θάλασσα με το όνομα Ντία
Ένα αφιέρωμα στην ποίηση της ζωγράφου και μουσικού,
Λαυρεντίας (Ντίας) Πεφάνη.
Μέρος πρώτο
Τρελαμένη για Ορίζοντες
Πρέπει να ανατρέξω στην αλληλογραφία της, στα γραπτά της, τις σημειώσεις της. Οι μνήμες μου είναι οι μνήμες κόρης από μητέρα. Όμως ποια ήταν η μητέρα μου πραγματικά, τι πίστευε για μας, την οικογένειά της, ποιες οι κρυφές πλευρές της, τα μυστικά της, τι ένιωθε τα τελευταία χρόνια τής ζωής της, γιατί να υποφέρει τόσο, υπάρχει ηθικός νόμος και ποιος είναι αυτός. Με αγαπούσε, μας αγαπούσε, τον πατέρα μου, εμένα, τον αδελφό μου, ή ήταν ένας υπεύθυνος άνθρωπος, όσο μπορεί να είναι δίκαιος και υπεύθυνος ένας άνθρωπος. Τι έχω κληρονομήσει εγώ από την μητέρα μου;
Τις νύχτες δεν κοιμάμαι
σκέπτομαι και ονειρεύομαι
Νάμουν πουλί
ν΄ απλώσω τις φτερούγες μου.
Ν’ αγκαλιάσω την θάλασσα
τη στιγμή που η αυγή
χαράζει και φωτίζει
το Αιγαίο –
Να ρουφήξω το άρωμά της
έτσι που να χαθώ στο βυθό της
γαλάζιο χρώμα της.
Το ανικανοποίητο το έχω δει έμπρακτα στην πορεία της κοινής μας ζωής αν και τότε που συνέβαινε δεν το καταλάβαινα αλλά το έβλεπα, το βίωνα, το αισθανόμουν και σίγουρα έκανα σκέψεις με το παιδικό μου το μυαλό ή το εφηβικό αργότερα.
Με την μουσική θα μπορούσα
να σταματήσω τους ποταμούς
που είναι έτοιμοι να με πνίξουν
τα κύματα που νοιώθω
πότε θα έρθουν να με σκεπάσουν
Πίστευε στη φύση. Ήταν η φύση το ανώτερο για εκείνη στοιχείο που την κρατούσε στη ζωή, ως ανάμνηση, ως βίωμα, ως κάτι που θα ήθελε να ζει και να ξαναζεί. Αν ζούσε στην φύση, η ζωή της θα ήταν διαφορετική, όμως πάλι γιατί δεν το επιδίωξε, γιατί το αρνήθηκε όταν της το ζήτησε κάποια φορά ο πατέρας μου;
Τούτη η καρδιά
πόσο θα αντέξει
η καρδιά φτερουγίζει
σαν μια πεταλούδα
που γυρίζει γύρω από το φως
Νοιώθω κύμα
τρεμάμενο από αστέρια
ο βόμβος της κιθάρας
σταματά και κάνει
τα όνειρα να κλαίνε
Έκρυψε βαθιά μέσα της ό,τι την έκανε χαρούμενη, της έδινε τροφή για ζωή, και όλα όσα την πίκραιναν, τα κρατούσε άφαντα. Είχε μάθει να μην εκδηλώνει τα αισθήματά της. Ντρεπόταν την λύπη της, την χαρά της, και έτσι σιγά-σιγά μια περίεργη βία, μια ήσυχη βία εκδηλωνόταν, που της στερούσε την επικοινωνία -που τόσο η καρδιά της ζητούσε- με τους άλλους. Αυτή την κατάσταση την είχα κι εγώ και την έχω κατά καιρούς, μόνο που τώρα την ονομάζω, την δηλώνω, την φωνάζω, φοβούμενη μην και εγώ κλειστώ στο καβούκι μου και χάσω την γλύκα των χρόνων της ωριμότητας και χάσω την πίστη στο θαύμα της ζωής. Με τους γονείς μας δεν τελειώνει η σχέση μας μαζί τους με τον θάνατό τους αλλά μόνο με τον δικό μας θάνατο.
Είχα αρχίσει να γράφω για την μητέρα μου, αλλά διάφορα στοιχεία με κρατούσαν μακριά από το να ολοκληρώσω εν μέρει αυτό το αφιέρωμα. Ξέρω πως δεν ολοκληρώνεται τίποτα οριστικά με τις αναφορές στην μάνα και στον πατέρα. Και αν η απογαλάκτωση έγινε κάποια στιγμή όταν οι γονείς ήταν ακόμη εν ζωή, μετά το θάνατό τους, ξεκινά μια άλλη διαδρομή επίπονη προς την γνώση, αυτή την φορά προς την γνώση του εαυτού μας, με γνώμονα την σχέση που είχαμε με τους γονείς μας. Η αποδοχή ότι και οι δυο πλευρές αυτής της σχέσης δεν είναι άγιοι, αλλά άνθρωποι με σάρκα και οστά, κάπως καθησυχάζει τα συναισθήματα που γεννιούνται.
Μέρος δεύτερο
Η Μητέρα μου ήταν μοναδική
Η Λαυρεντία Πεφάνη γεννήθηκε…
[Συνεχίζεται (σε τρία μέρη)…]
[Copyright © Μαρία Σκουλαρίκου–Πανούτσου]
Αφήστε το σχόλιο σας