Λέω:   O χρόνος που μου απομένει είναι τόσος λίγος που το μόνο που χωράει  μέσα σ’ αυτόν είναι  η απραξία. Αλλά  πάλι λέω: Διψάω, πρέπει να πιω. Πεινώ, πρέπει να  στοχαστώ και να πω έναν έσχατο  λόγο:  Δεν ενδιαφέρει  η απήχηση  ή η αξία.  Ασκούμαι.

Από τον Κωνσταντίνο Τσάτσο.

Ή  γιατί σταμάτησαν τόσο απότομα οι παραστάσεις  του Ντοστογιέφσκι «Λευκές νύχτες»

Ταξίδευα με τον Ντοστογιέφσκι  στην καρδιά και στο μυαλό  μέρα και νύχτα, για δυο χρόνια,  ερευνούσα και εξερευνούσα, με ερευνούσαν και με εξερευνούσαν. Ένα στοίχημα δύσκολο που μου υποσχόταν πολλά. Τουλάχιστον μια πορεία με πολλές εκπλήξεις και έναν θησαυρό προς  ανάγνωση.  Αν με ρώταγες  τι έψαχνα θα  σου έλεγα πολλά, θα μιλούσα για μέρες, μεθυσμένη από  τις προκλήσεις τις  εικόνες και τις   αισθήσεις που πλημύριζαν τον κόσμο μου. Η ρωσική λογοτεχνία, η ελληνική λογοτεχνία του 19αιώνα, το  ρωσικό το  κίνημα του ρομαντισμού η τέχνη  του θεάτρου  στο τέλος του 20^ου αιώνα και στις αρχές του 21^ου.

Τρεις άνθρωποι κλεισμένοι στο εργαστήρι θεάτρου  ζούσαν την δημιουργία μιας παράστασης από  την αρχική ιδέα,  στην υλοποίηση της και την ολοκλήρωση της,  που όμως έμελε να ξεφύγει από τα κλειστά όρια μιας παρένθεσης και να  απλωθεί σε όλη την πόλη να γίνει  ζωή,  πραγματικότητα  και να παρασύρει  την δημιουργία στο πιο απόμακρο της σύνορο, εκεί που συνορεύει η τρέλα ή ο θάνατος.

Νοερά ταξίδευα σε χιονισμένα τοπία  με μουσικές τις μπαλαλάικες προς Βορρά, προς Βορρά στις στέπες,  σε αχανείς εκτάσεις  που τα έλκηθρα γλιστρούν συνοδευμένα από τα κουδούνια και  τις φωνές που χάνονται στον καπνό από τις ζεστές ανάσες των ταξιδευτών.

Με συνοδηγό έναν άνδρα που εγκατάλειψε φοβισμένος το βαγόνι μας για το κάτι τι, που  δεν  ήξερε τι… πάντως μακριά από εμάς, μακριά από  τον κόσμο που κτίζαμε λιθαράκι λιθαράκι,  μέρα με την ημέρα,   ώρα με την ώρα.  Τιθασευμένος για καιρό με την ετοιμασία της παράστασης, κουρασμένος από τις εντάσεις, απογυμνωμένος  από  τις συνεχείς εξομολογήσεις, καθώς  πλησιάζαμε την αλήθεια του κειμένου σε συνεχή εγρήγορση, ή  έτσι νομίζαμε τουλάχιστον,  παρέα  με  τον Τολστόι,  τον Μπαχ,  τον Σοπέν και  τον Άρβο  Πέρτ και ξετυλίγοντας το κουβάρι του night after night  βουτιές στον βυθό του εαυτού μας και καθώς οι εποχές άλλαζαν  χειμώνα με χιόνι άνοιξη και  έξω η ζωή  να καλεί και εμείς  να δοκιμάζουμε μοναστικές  πειθαρχίες,    κλεισμένοι στον δικό μας κόσμο που οι  άλλοι τον ονόμαζαν τέχνη και εμείς τον βιώναμε ως πραγματικότητα   αφού ήταν η  24ωρη πραγματικότητά μας.

Δύσκολη κατάσταση.

Ναι δύσκολη  αλλά  κανείς δεν μπορούσε να την σταματήσει και κυρίως  εμείς που την δημιουργήσαμε. Πώς να πείσουμε του άλλους ότι ζούσαμε η μάλλον πώς να τους πείσουμε ότι δεν ζούσαμε για να καλύψουμε τις ενοχές μας που βιώναμε στιγμές έκστασης.  Και  ο χρόνος περνούσε  με τις λέξεις να γίνονται αίμα και επιθυμία   η μουσική  να γίνεται τροφή  και η τροφή  να γίνεται μη απαραίτητη. Το σώμα γλιτωμένο από όλα της ζωής επιβίωνε με αέρα όνειρα  εικόνες  ήχους   και τα μάτια  με τους μαύρους κύκλους από την αϋπνία και τον έρωτα που καραδοκούσε  να παίξει με την δική μας αφοσίωση. Στο τέλος θα έπαιρνε την εκδίκησή  του.

Έτσι απογυμνωμένοι που είμαστε και αθώοι, ταγμένοι  στον ανώτερο σκοπό, αποδυναμωμένοι από τις αντιστάσεις που πασχίζαμε να αποτινάξουμε απ πάνω μας, τις λίγες ώρες που ήμασταν μακριά από το ταξίδι μας  και προσποιούμασταν ότι ήμασταν απασχολημένοι με ένα έργο να ολοκληρώσουμε και έτσι ήταν -αυτή ήταν η πραγματικότητα- αλλά πόσες πραγματικότητες υπάρχουν, πες  μου,  όμως, η βαθιά  ουσία ήταν το ταξίδι που  με τόσο  σθένος και ένα ήθος που μας ηρωϊοποιούσε,  το κρατούσαμε μακριά από της ζωής τους  χυμούς και έτσι  για την μεταμόρφωση, πληρώναμε το τίμημα.

Και έτσι φτάσαμε  στο έτοιμο έργο μας,  το παιδί μας   να το στηρίξουμε και να το μεγαλώσουμε. Και τότε ήρθε  η εκδίκηση του έρωτα που δεν τον αφήσαμε να παίξει μαζί μας , δεν  ενδώσαμε  και μας εκδικήθηκε. Ο ένας τράβηξε  δεξιά και ο άλλος αριστερά. Και χρειάστηκαν να περάσουν χρόνια  όταν πια  η επιστροφή ήταν ανώφελη  και αφού  εγώ  έφτασα στον θάνατο. Μετά όλα ήταν  πιο απλά.

Πώς έφτασες μέχρι εκεί;

Πρέπει να έτρεχα με ιλιγγιώδη ταχύτατα  προς το φως προς την επιτυχία, όταν προέκυψε ένα απότομο φρενάρισμα. Τότε οι αρτηρίες  του σώματος μου άλλαξαν πορεία και αντί να στέλνουν το αίμα στην καρδιά μου το έστελναν αργά  σταθερά  στα κάτω άκρα και το αίμα άρχισε να κυλάει έξω από τα σώμα μου στην αρχή από τα  ανοίγματα, από το κάτω μέρους του σώματος μου και  αργότερα από όλα τα ανοίγματα του σώματος. Αιμορραγία από παντού. Ωχρή  σαν ετοιμοθάνατη  τριγύριζα  τη μέρα   αδύναμη, στεγνή,  με μαύρους κύκλους κάτω  από τα μάτια, να με βαστάνε  δυο άνθρωποι δεξιά και αριστερά,   με ένα σώμα που άρχισα να μην το νοιώθω, από το ένα νοσοκομείο στο άλλο. Το βράδυ με τα πόδια ψηλά  ακουμπισμένα στον τοίχο  συγκεντρωνόμουν  και με μια ηθελημένη σιωπή,  να παρακολουθώ την ροή του αίματος με μια πίστη και ψυχρότητα πρωτόγνωρη για μένα. Το ενδιαφέρον είχε μετατεθεί  από το γεγονός της  ματαίωσης  της δουλειάς μου, σε μια προσπάθεια να στηρίξω την ίδια μου την ζωή, να μην πεθάνω.

Η δύναμη είναι κρυφή και εμφανίζεται όταν υπάρχει ανάγκη διαφορικά, κάπου  ξαπλώνει και  κλείνει τα μάτια και αφουγκράζεται  τη ζωή.

Και  μετά…

Έτσι και εγώ λίγο πριν φύγω από αυτόν τον κόσμο λόγω ματαίωσης   βρήκα τη δύναμη να σκεφτώ  λογικά, να λύσω το θέμα πρακτικά.

Να συναντήσω τον σωστό άνθρωπο, έναν γιατρό, που τον περίμενα αιμορροώντας 15 μέρες  να γυρίσει από τις διακοπές του Πάσχα που είχε άδεια  και αυτός  μου εξήγησε με απλά λόγια  και  κατάλαβα και σώθηκα. Είναι σημαντικό σε τέτοιες στιγμές να εμπιστεύεσαι για κάποιον  αόρατο, ανεξήγητο  λόγο,  έναν άνθρωπο, τον σωστό άνθρωπο.

[Συνεχίζεται…  Στο επόμενο ημερολόγιο με υλικό της παράστασης και  συνέχεια της ιστορίας της ματαίωσης αυτής της δουλειάς και των αποτελεσμάτων που είχε επάνω μου.]

[Copyright ©  Μαρία  Σκουλαρίκου-Πανούτσου]