«Πώς να μιλήσεις για τη ζωή σου – Μέρος Γ», γράφει η Μαρία Πανούτσου

Πώς  να μιλήσεις  για τη ζωή σου παρά μόνο με γεγονότα και  συναντήσεις…

Μαρία Πανούτσου

Γ μέρος

Συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους.

 

Α΄

Η  Νέλλη   Καρρά [1]  ερχόταν σε  ένα εργαστήρι  στο Παγκράτι -ένας εξαιρετικά όμορφος χώρος- και έκανε μάθημα κινησιολογίας  και θεάτρου.  Είχα μάθει για  την δουλειά της και  την   επισκέφτηκα  για να  με  προετοιμάσει  για τις εξετάστριες, στο εργαστηριού του Γέρζι Γκροτόφσκι. Έτσι ’79 – ‘80  δούλεψα  κάτω από τις οδηγίες της και  δυνάμωσα τις ικανότητές μου έτσι ώστε να γίνω δεχτή  στις τελικές εξετάσεις  στην Πολωνία.  Ήταν  από τα λίγα άτομα στην Ελλάδα που γνώριζε για την δουλειά του Γ. Γκροτόφσκι και είχε μια σφαιρική εικόνα για το θέατρο και  το τι συνέβαινε παγκοσμίως στην τέχνη αυτή.  Ήταν  το μόνο  άτομο  που θα μπορούσε να με στηρίξει  στην προσπάθειά μου αυτή. Ήταν τα μαθήματα αυτά μια  όαση  για μένα,  σε μια  Ελλάδα που τόσο μακριά  από την τότε πρωτοπορία στο θέατρο ήταν. Στην συνέντευξη που παραθέτω  στα βιογραφικά, φαίνεται καθαρά η ιδιαιτερότητα της  Έλλης  η ευαισθησία της, το υπόβαθρο της καλλιέργειΆς της καθώς και η ψυχική της  δύναμη. Σίγουρα έπαιξε ρόλο  η ζωή της  στην Αμερική. Την θυμάμαι με πολύ  αγάπη. Υπήρξε  η σύζυγος του  σημαντικού Έλληνα  θεατρικού συγγραφέα  Σ. Καρρά  του οποίου  σκηνοθέτησα έργο  δυο χρόνια μετά.

Β΄

 

Φώτο   από: Μαλακώφ

Του Μιχάλη Χουρμούζη.

Σκηνοθεσία: Θεόφιλος Ζαμάνης [2]

Μουσική: Σταμάτης Κραουνάκης

Σκηνικά: Μανόλης Παντελιδάκης.

 Θίασος ΠΑΡΟΥΣΙΑ του Θεόφιλου Ζαμάνη

 Θέατρο ΑΘΗΝΑ, καλοκαίρι 1980

Γ΄

Το σημείωμα αυτό  γραμμένο από τον αγαπημένο μου και  σεβαστό δάσκαλο Ντίνο Δημόπουλο [3] που ήταν δάσκαλός μου στην σχολή Θεάτρου του ‘79  το καλοκαίρι  θα πήγαινα και πάλι στο Λονδίνο για μετεκπαίδευση  και χρειαζόμουν   από τον υπεύθυνο  σπουδών της σχολής μια βεβαίωση σπουδών από την Ελλάδα.

 

 

 

 

 

 

 

Δ΄

Και   εδώ η πρώτη  επαγγελματική  κριτική  που έλαβα  από τον  Στάθη  Ιω.  Δρομάζο.

ΑΠΟ ΤΟ «ΑΣΚΗΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ» 1980

4 μονόπρακτα

ΤΩΝ ΚΟΚΤΩ, ΝΤΥΡΑ, ΟΥΪΛΛΙΑΜΣ, ΑΛΜΠΗ

-*-

Από το τρίτο μονόπρακτο το «Κάτι πού δέν λέγεται» αρχίζουν τα πράγματα να πηγαίνουν καλύτερα. Κι εδώ όμως, είχαμε λάθος διανομή. Η Κορνηλία Σκώτ είναι από κείνους τους δαιμονικούς χαρακτήρες του Ουΐλλιαμς που πυρπολούνται μέσα στο σκοτάδι της μοναξιάς, το σκοτάδι με το συντριπτικό κόμπλεξ της αρχομανίας και το ανεπιβεβαίωτο πάθος του λεσβιασμού. Για να βγει θέλει εκ προοιμίου μεγάλη θεατρίνα. Και η Μαίη Σεβαστοπούλου επιχειρούσε μ’ ένα εξωτερικό παίξιμο – φορές νατουραλίστικο – να βγάλει απύθμενες εσωτερικές καταστάσεις. Δε γινότανε. Η παράσταση έπαιρνε κάποια «ζέστα» από την παρουσία της Μαίρης Πανούτσου (Γκραίης Λάνκαστερ) που έδωσε με εκφραστική φινέτσα και δραματική ένταση το ρόλο της. Χρησιμοποιώντας σχεδόν το «υποπαίξιμο» έβγαλε χαμηλές τραγικές νότες ευαισθησίας, κι είχε μια θεατρική διαφάνεια στην ύπαρξή της και την κίνησή της. Δεν ξέρουμε τί θα κάνει στο μέλλον, αλλά έδειξε ότι ξέρει να παίζει θέατρο.

-*-

Του ΣΤΑΘΗ  ΙΩ. ΔΡΟΜΑΖΟΥ [4] Καθημερινή


Βιογραφικά

[1] Νέλλη  Καρρά

Νέλλη Καρρά

Νέλλη Καρρά: «Κολυμπάμε σε μια θάλασσα συναισθημάτων»

[2] Θεόφιλος  Ζαμάνης

Θεόφιλος Ζαμάνης

[3] Ντίνος  Δημόπουλος

Ντίνος Δημόπουλος

[4] Στάθης Ιω. Δρομάζος

Η θεατρική κριτική χρωστάει πολλά στον Στάθη Δρομάζο, η κριτική την οποία υπηρέτησε με αφοσίωση, γνώση, ευαισθησία αλλά και αυστηρότητα μετά τη δικτατορία και μέχρι το θάνατό του από στηλών «Καθημερινής» – αλλά και από αλλού παλαιότερα.

Ο Δρομάζος,  Ιω. Στάθης Ι. (1915-1983) γεννημένος τον Αύγουστο του 1915 στο Πάνορμο Δωρίδας, σπούδασε Νομικά και Φιλολογία αλλά επαγγελματικά ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία. Αρχισυντάκτης των λογοτεχνικών «Ελεύθερω  ραμμάτων», συνεκδότης του περιοδικού «Σάτιρα», συνεργάτης του «Ριζοσπάστη» και του περιοδικού του «Ρίζος της Δευτέρας», διευθυντής σύνταξης της εφημερίδας «Δημοκρατικός» έζησε από την αριστερή όχθη όλα τα μετά το 1936 πολιτικά γεγονότα. Μετά τον εμφύλιο καταδικάστηκε σε θάνατο εκτίοντας τελικά δεκαετή φυλάκιση, κατά δε τη δικτατορία της 21ης Απριλίου εκτοπίστηκε επί τριετία, αρχικά στη Γυάρο και κατόπιν στο στρατόπεδο των «διανοουμένων», στο Παρθένι της Λέρου. Μετά την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνική κριτική, συστηματική θεατρική πλέον κριτική έγραψε στην «Αυγή» από το 1962 μέχρι βεβαίως το 1967. Μέρος των κριτικών του κειμένων έχει πλέον εκδοθεί από τον «Κέδρο» σε τέσσερις τόμους: «Ξένο θέατρο», «Νεοελληνικό θέατρο», «Αρχαίο δράμα» (αναλύσεις) και «Αρχαίο Δράμα» (κριτικές).

Ισάξια ωστόσο υπήρξε η προσφορά του και σε παράπλευρους τομείς. Τα «Προβλήματα θεατρικής κριτικής», ευσύνοπτο όργανο για την ηθική πλευρά του φαινομένου σε σχέση με το θέατρο-θέαμα, το επίσης βραχύ αλλά μεστό επιχειρημάτων «Κωμειδύλλιο», το οποίο θεωρεί ως την «οριακή παρακμή του θεάτρου μας μετά την απελευθέρωση» και ως λαϊκίστικη διαβουκόληση του κοινού, αποτελούν δύο μόνο από τα ενδιαφέροντα πονήματά του. Στην «Ορχήστρα και Αυλαία» εξετάζει ενδελεχώς τώρα ποικίλα ερμηνευτικά θέματα γύρω από το βυζαντινό και μεσαιωνικό θέατρο, το θέατρο των ιδεών κι ακόμα επικεντρώνεται με ιερή προσήλωση στα του αρχαίου δράματος, το οποίο, κατά τη μαρξιστική του αντίληψη, θεωρεί ως ευθεία θεατρική ανταπόκριση εκ μέρους των αρχαίων στα σύγχρονα θέματα που τους απασχολούσαν, αποκηρύσσει πλήρως τον θρησκευτικό του χαρακτήρα πέραν της καταγωγής του και θεωρεί τον Χορό ως μορφικό κατάλοιπο. Εντέλει, θέλει το αρχαίο θέατρο κυρίως πολιτικό. Ούτε αβασάνιστες ούτε ατεκμηρίωτες είναι αυτές οι θέσεις του, γραμμένες με διεισδυτικότητα και έπειτα από εντρύφηση σοβαρή, είτε συμφωνεί είτε διαφωνεί κανείς με τα συμπεράσματα. Από τις παλαιότερες εργασίες του ας μη λησμονηθούν η ιστορική του μελέτη «Δεσμοί του Νεοελληνικού Έθνους με την αρχαία Ελλάδα και το Βυζάντιο καθώς και η «Θητεία», συλλογή πολιτικών και λογοτεχνικών δοκιμίων.

Η μέγιστη προσφορά του όμως παραμένει η επί δεκαετίες επεξεργασία μετάφρασης και αναλυτικού σχολιασμού της «Ποιητικής» του Αριστοτέλους. Πελώρια ζητήματα όπως η έννοια του τραγικού ήρωα, η πλήρης ανάλυση των κατά ποιόν και κατά ποσόν μερών της τραγωδίας, η διευκρίνιση των όρων «μίμησις», «κάθαρσις», «παθήματα» παρελαύνουν σ’ αυτό το πολύτιμο βιβλίο όπου ο Δρομάζος, επηρεασμένος και από τους Rostagni, Else, Ross, Π. Λεκατσά και Ηλ. Ηλιού δεν θεωρεί την «Ποιητική» ως κανονολογία αλλά ως θεατρική και πρακτική εμπειρία.

Νομίζω πως η βαθιά γνώση, η ευθυκρισία, η τόλμη, η πνευματική στάση, η ακεραιότητα και η αγωνιστικότητα, τόσο στο έργο όσο και στη ζωή, αναγορεύουν τον Στάθη Δρομάζο σε μια πολύπλευρη προσωπικότητα που προσέφερε δώρα καλά στο πνεύμα, στο θέατρο αλλά και στην εφημερίδα αυτή, η οποία τον τίμησε ως άξιο τέκνο της «άλλης όχθης» όπως όμως την τίμησε κι αυτός με την παρρησία της «άλλης φωνής».

 


[Συνεχίζεται…]

Ίσως σας αρέσει και

Αφήστε το σχόλιο σας

*

Ας γνωριστούμε

Όσοι αγαπάτε τη γραφή και μ’ αυτήν εκφράζεστε, είστε ευπρόσδεκτοι στη σελίδα μας. Μέσω της γραφής δημιουργούμε, επικοινωνούμε και μεταδίδουμε πολιτισμό. Φροντίστε τα κείμενά σας να έχουν τη μορφή που θα θέλατε να δείτε σε αυτά σαν αναγνώστες. Τον Μάρτιο του 2016 ίδρυσα τη λογοτεχνική ιστοσελίδα «Λόγω Γραφής», με εφαλτήριο την αγάπη μου για τις τέχνες και τον πολιτισμό αλλά και την ανάγκη ... περισσότερα

Αρχειοθήκη