«Πρωτομαγιά, τα λούλουδα γιορτάζουν! Και τα πουλιά το ταίρι τους φωνάζουν!…», όπως λέει ένα παλιό τραγουδάκι, που με ακολουθεί από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού. Βέβαια, το γιατί γιορτάζουν τα λουλούδια κι έχουν τέτοια χαρά τα πουλιά, με την έλευση του τελευταίου μήνα της Άνοιξης, ενώ έχουν ήδη παρέλθει άλλοι δύο… ποτέ κανείς δεν μου το εξήγησε επαρκώς. Τι να πω, ίσως να γιορτάζουν με το παλαιό ημερολόγιο!

Μα τι στην ευχή, όμως, τον Μάιο περιμένουμε όλοι για να μας πιάσει το γλυκύ Έαρ; Μέχρι και τα χελιδόνια, νωρίτερα έρχονται. Και μην ακούτε αυτά που λένε πως «ένα χελιδόνι δεν φέρνει την Άνοιξη». Την φέρνει και την παραφέρνει. Άπαξ και δούμε έστω κι ένα χελιδόνι να πετάει, έχουμε πάρει την επισημότερη πιστοποίηση πως πάει, πέρασε κι αυτός ο χειμώνας. Σε σημείο, μάλιστα, που αν πάψουν να έρχονται τα χελιδόνια, τότε κάτι σίγουρα δεν θα πηγαίνει καθόλου καλά στον πλανήτη, μιας και κύκλος είναι όλα…

Και δεν πα να ‘χει ακόμα εννέα βαθμούς Κελσίου έξω καταμεσήμερο;  Εμείς θα τα βγάλουμε τα καλοκαιρινά μας, έστω κι αν χρειαστεί να φορέσουμε το κοντομάνικο με γούνα από πάνω, για να μην μας πιάνει η ψύχρα!

Υπεράνω όλων βέβαια, η Πρωτομαγιά είναι μία Επέτειος και μάλιστα Παγκόσμια. Από τον Μάιο του 1886, που τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο της Αμερικής, ξεσηκώθηκαν και διεκδίκησαν οκτάωρη εργασία με καλύτερες συνθήκες και παροχές, η 1^η Μαΐου έχει καθιερωθεί ως ημέρα των εργατών. Είναι συνδεδεμένη με τους εργατικούς αγώνες και αποτελεί φόρο τιμής στους ανθρώπους, που χάθηκαν προκειμένου να αφήσουν κληρονομιά και παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές, πιο φυσιολογικές εργασιακές συνθήκες.

Λέω «πιο φυσιολογικές» και όχι σκέτο «φυσιολογικές», γιατί ναι μεν μεγάλος ο αγώνας και με απτά αποτελέσματα, αλλά (δυστυχώς για την προκειμένη περίπτωση) πάντα το μέτρο είναι συγκριτικό. Οπότε, ναι είμαστε καλύτερα από τότε, αλλά πόσο καλύτερα; Και ποιούς αγγίζει αυτή η βελτίωση; Όταν ακόμα υπάρχουν δουλεία, παιδική εργασία, καταναγκαστική εργασία, διαφοροποίηση αμοιβής αναλόγως το γένος, κοινωνική εκμετάλλευση και λοιπά πολιτισμένα και ευχάριστα, τότε είναι πολλά ακόμα αυτά που πρέπει να κατακτηθούν. Και μην πεταχτεί κάποιος παντογνώστης και πει πως αυτές οι… «εξαιρέσεις» αφορούν τριτοκοσμικές χώρες και πως δεν μπορεί να επέλθει η «πρόοδος» ταυτόχρονα ανά την υφήλιο, γιατί ξέρω και μπορώ να του δείξω πολλούς συνανθρώπους μας, που κατοικοεδρεύουν σε «αναπτυγμένες» χώρες και που λένε το ψωμί ψωμάκι, δουλεύοντας και κάνοντας τουμπεκί ψιλοκομμένο απλήρωτοι για πέντε και πλέον μήνες, υπό την έμμεση ή και άμεση ακόμα απειλή της απόλυσης και το φόβο της ανεργίας…

Οπότε, ναι, πολύ σωστά έχει θεσπιστεί η μέρα ως εργατική απεργία (και όχι αργία) και όλες οι υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές, ή τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε, ως υπενθύμιση κάποιων πραγμάτων και ως αφύπνιση και εγερτήριο στις βολεμένες ή φοβισμένες ψυχές μας.

Παρόλα αυτά, η Πρωτομαγιά είναι ημέρα Γιορτής των λουλουδιών και της Άνοιξης και αποτελεί για τους περισσότερους μία αφορμή για αποχή από την εργασία (το τερπνόν μετά του ωφελίμου λοιπόν). Και ξαμολιόμαστε στις εξοχές, ερχόμαστε σε επαφή με τη φύση, ξεφεύγουμε από τη ρουτίνα της καθημερινότητας. Δεν είναι καθόλου κακό! Έτσι, για να μην ξεχνάμε κιόλας ότι το… φυσικό μας περιβάλλον δεν είναι η τσιμεντούπολη αλλά αυτή η ίδια η φύση. Και παράλληλα, καλό θα ήταν, όταν εκδράμουμε να θυμόμαστε επίσης να μην μεταφέρουμε την αναισθησία μας και την τσαπατσουλιά μας στα ξέφωτα και στα λαγκάδια. Κοινώς, μαζέψτε τα σκουπίδια σας φεύγοντας γιατί διαφορετικά του χρόνου ή θα τα βρείτε εκεί ή, ως ωραίο προσάναμμα, θα έχουν γίνει παρανάλωμα του πυρός το καλοκαίρι που θα μεσολαβήσει, μαζί φυσικά με ότι πράσινο υπάρχει τριγύρω τους. Τυχαίο; Δεν νομίζω…

Ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς δεν είναι μία μοντέρνα συνήθεια. Για μας τους Έλληνες κρατάει από την αρχαιότητα. Πολλές οι εκδηλώσεις που γίνονταν τότε, είτε για τη Θεά Δήμητρα, είτε για τον Διόνυσο και σκοπό είχαν να γιορτάσει ο κόσμος τη γονιμότητα των αγρών, την άνθιση της φύσης, τον ερχομό του καλοκαιριού. Κι ίσως από τον Διόνυσο να κρατάει ακόμα και το υπονοούμενο για το… μαγιόξυλο, που συνοδεύεται απαραιτήτως από το πονηρό κλείσιμο του ματιού και τα σχετικά χαχανίσματα!

Το πιο διαδεδομένο έθιμο στη χώρα μας είναι να πιάνουμε τον Μάη, κοινώς να μαζεύουμε λουλούδια και να πλέκουμε στεφάνια. Και ευκαιρίας δοθείσης, πιάνουμε και το… μαγιόξυλο! Είμαστε εξάλλου ερωτικός λαός, γιατί να το κρύψουμε;

Οπότε… «ο Μάιος μας έφτασε, εμπρός βήμα ταχύ, να τον προϋπαντήσουμε παιδιά στην εξοχή…», με χαρά, με μνήμη, με συνέπεια και απέναντι στους εαυτούς μας αλλά και απέναντι στη φύση, για το χατήρι της οποίας γιορτάζουμε!