Γενέθλια. Η επέτειος της γέννησης κάποιου – συνήθως ανθρώπου. Γενέσιον. Η επέτειος της γέννησης κάποιου – συνήθως Αγίου. Και στις δύο περιπτώσεις, ημέρα μνήμης και γιορτής.

Τα γενέθλια, όπως και την ονομαστική μας γιορτή, τα μνημονεύουμε χωρίς να το έχουμε απαραίτητα επιλέξει. Τι εννοώ. Αφενός μεν δεν έχει φτάσει η τεχνολογία κατά μερικούς, η Θεία παραχώρηση κατά άλλους, σε τέτοιο σημείο ώστε να αποφασίζουμε οι ίδιοι το εάν και το πότε της γεννήσεώς μας. Αφετέρου, τουλάχιστον στη δική μας την κουλτούρα, ούτε το όνομά μας το αποφασίζουμε οι ίδιοι – εξ ου και έχει γεμίσει ο τόπος παρωνύμια ή αν το προτιμάτε πιο ευγενικά, όλων των ειδών τις ευφάνταστες εκδόσεις ενός ονόματος. Δεν είναι κακό. Απλά έτσι είναι. Και ίσως, τελικά, είναι και δίκαιο. Δηλαδή, χάριν της παράδοσης και της μακαρίτισσας της γιαγιάς να το φωνάζουμε το κοριτσάκι Παρθενόπη; Οπότε Θένη, χίλιες φορές. Μα δε βγαίνει, θα μου πείτε. Βγαίνει δε βγαίνει, το κοριτσάκι έχει άποψη από τα έξι και το θέλει Θένη. Τέλος.

Τα μνημονεύουμε, λοιπόν, είπα και όχι τα γιορτάζουμε. Γιατί, δεν μπορεί, δικά μας είναι θα τα θυμηθούμε, τουλάχιστον. Τώρα το εάν θα τα γιορτάσουμε κιόλας, είναι άλλο θέμα. Και τα δικά μας και των άλλων. Γιατί πες, άντε, το όνομα, τι να κάνουμε αυτό μας δώκανε, ευκαιρία για μάζωξη, κρασοκατάνυξη, μεζεδάκια, γλυκάκια και, το βασικότερο όλων, δωράκια! Να πεις πως βγήκες και μια έξοδο, να δεις κι έναν άνθρωπο, να μη χαθούνε και τα σόγια. Όλο και κάποιο νέο θα μάθεις, θα ζυγιστείς, θα μετρηθείς, να δεις που βρίσκεσαι και συ σε σχέση με τον κόσμο βρε αδερφέ! Και, εν πάση περιπτώσει, θέλουμε δε θέλουμε, τα δικά μας τα έθιμα επιτάσσουν σπίτι ανοιχτό και φώτα αναμμένα στις ονομαστικές γιορτές, πλην περιόδου πένθους, έξω και μακρυά… Οπότε και με τα σώβρακα να είσαι, μπορεί να σου χτυπήσει το κουδούνι ο μπατζανάκης μαζί με όλη τη φαμίλια, για να σου ευχηθούν. Γι’ αυτό καλό είναι, αν μη τι άλλο, τέτοιες μέρες να ντύνεστε! Ξέρω εγώ τι λέω…

Αμ εκείνα τα γενέθλια, όμως, τι τα κάνεις;Γιατί εδώ δεν έχει «α! καλέ σήμερα έχει γενέθλια η Νόπη – εκ του Παρθενόπη, ως άνω – πάμε  να της ευχηθούμε». Γιατί μετά θα ξεκινήσουνε τα«Και ποιος σου είπε εσένα μανδάμ, ότι θέλω να τα γιορτάσω εγώ τα γενέθλιά μου; Άιντε – άιντε, να τα βγάλουμε τελάλη τα χρόνια μας; Εγώ θέλω να τα κρύψω. Είμαι όσο φαίνομαι και δεν είμαστε κι ίσα, να μου κάνεις τη χάρη!» Κι άμα κάνεις το λάθος και απαντήσεις «Μα ήμασταν συμμαθήτριες στο δημοτικό βρε Νόπη μου, από την πρώτη σε ξέρω ακόμα!», θα την πάρεις πληρωμένη την απάντηση «το μυαλό σου και μια λίρα και του μπογιατζή ο κόπανος! Εγώ είχα κερδίσει χρονιά!» και άλλα τέτοια ξεκαρδιστικά…

Και μη νομίσετε πως αυτό το επίκτητο άγχος το έχουν μόνο οι γυναίκες. Φυσικά και όχι. Για ρωτήστε κάποιον έστω και ολίγον φιλάρεσκο ή απλά κοινωνικό άντρα, που έχει καβατζώσει τα πενήντα, πόσο χρονών είναι. Το συνηθέστερο είναι να απαντήσει «εσύ πόσο με κάνεις;», ή να χαμογελάσει αινιγματικά και να αλλάξει τεχνηέντως θέμα.

Και μέσα σε όλα τα άλλα άγχη της κοινωνίας μας, είτε αφορούν σημαντικά θέματα, είτε όχι, ήρθε και προστέθηκε και το άγχος της ηλικίας. Κι αν με ρωτήσετε αν είναι σημαντικό, το θέμα της ηλικίας πάντα, θα σας πω και ναι και όχι. Όχι, γιατί δεν αποφασίσαμε εμείς αν θα γεννηθούμε και πότε. Γιατί δεν γνωρίζουμε καν πότε θα πεθάνουμε και πώς – με βεβαιότητα ξέρουμε μόνο το αν. Γιατί, σας έχω νέα, ναι, όλοι μας θα πεθάνουμε κάποτε. Και δεν μας προσδίδει καμία χάρη το να μπεμπεκίζουμε, να παλιμπαιδίζουμε, να προσποιούμαστε. Και δεν αλλάζει και τίποτα, εδώ που τα λέμε. Δε πα να φαινόμαστε και δέκα χρόνια νεότεροι… Όσο είμαστε, είμαστε.

Είναι απόλυτα κατανοητή, βέβαια, η ανάγκη μας να αντισταθούμε στον χρόνο που κυλά. Γιατί ο χρόνος, που κυλά, έχει μονή κατεύθυνση προς το θάνατο. Πριν όμως από το θάνατο, συνήθως και αν όλα πάνε καλά, έρχεται το ρημάδι το γήρας. Οι ρυτίδες. Η κόπωση. Η ανημπόρια. Η γνώση – να τα λέμε κι αυτά…Οπότε, αν δεν θέλετε, για λόγους ευθυξίας, ευαισθησίας, ψευδαίσθησης ή ότι άλλο, να πείτε πόσο χρονών είστε, τότε μη. Κανείς δεν θα σας πιέσει, κανείς δε θα σας κοροϊδέψει, γιατί κατά βάθος όλους το ίδιο σαράκι μάς τρώει. Αλλά, τουλάχιστον, να τα χαίρεστε τα γενέθλιά σας. Μέσα από την ψυχή σας.

Η ημέρα των γενεθλίων μας είναι, ίσως, το πιο σημαντικό ορόσημο στη ζωή μας. Τουλάχιστον είναι το πρώτο, γιατί σίγουρα για τον καθέναν μας, θα υπάρξουν κι άλλα. Μήπως, λοιπόν, αντί να θλιβόμαστε που μεγαλώνουμε, να χαιρόμαστε μέχρις δακρύων; Επειδή ζούμε για να γιορτάσουμε ακόμα μία φορά αυτή την επέτειο. Επειδή ζούμε και μπορούμε να πούμε «σε παρακαλώ», «ευχαριστώ», «συγνώμη», «σε αγαπάω» – όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά, και όχι απαραίτητα σε σχέση μεταξύ τους. Επειδή ζούμε και μπορούμε ακόμα να αλλάξουμε τα κακώς κείμενα. Επειδή ζούμε…