«Πάτερ, άφες αυτοίς· ου γαρ οίδασι τι ποιούσι» (Λκ. 23,34).

Πατέρα, συγχώρεσέ τους, γιατί δεν ξέρουν τι κάνουν.

Ακόμα και άθεος να είναι κάποιος, αγνωστικιστής, αλλόθρησκος, δεν θα μπορούσε να μην αναγνωρίσει σε αυτή τη φράση την απόλυτη ανεξικακία. Η κορωνίδα όλων των συγχωρέσεων, η άφεση που έδωσε ο Κύριος στους αρνητές και βασανιστές του. Η εκδήλωση της απόλυτης, καθολικής αγάπης προς τον πλησίον. Η διοχέτευση της Υπέρτατης Δύναμης, του ίδιου του Θείου, μέσα σε μία και μόνο πράξη. Τη συγχώρεση.

Πόσο κουράγιο, τι μεγαλείο ψυχής, πόση δύναμη χρειάζεται εκείνη την ώρα του πόνου και της εγκατάλειψης, εκείνη την ώρα που, με την τελευταία σταγόνα του αίματός σου, την τελευταία σου μικρή ελπίδα, περιμένεις έστω μία λέξη παρηγοριάς, μία απλή εκδήλωση αγάπης και εισπράττεις εκκωφαντική σιωπή ή δριμύ κατηγορώ, να συνεχίζεις ν’ αγαπάς τους αρνητές σου με το ίδιο σθένος;

Ποιός άνθρωπος παραβλέπει τον πόνο του, ποιός υπερβαίνει την αναμονή του ίδιου του τού θανάτου, για να ανησυχήσει για το καλώς έχειν των συνανθρώπων του, για την σωτηρία της ψυχής τους;

Ποιός άνθρωπος, ο οποίος υπέμεινε «τοὺς ἐμπτυσμούς, τὰ ῥαπίσματα, τὰ κολαφίσματα, τὰς ὕβρεις, τοὺς γέλωτας, τὴν πορφυρᾶν χλαίναν, τὸν κάλαμον, τὸν σπόγγον, τὸ ὄξος, τοὺς ἥλους, τὴν λόγχην, καὶ πρὸ πάντων, τὸν σταυρόν, καὶ τὸν θάνατον» (απόσπασμα από την Ακολουθία της Μ. Πέμπτης), από τους συνανθρώπους του, θα νοιαζόταν μην τιμωρηθούν για τα ανομήματά τους, μην υποφέρουν, μην τελικά χαθούν οι ψυχές τους;

Θα προτιμούσα να μην δώσω απάντηση σε αυτή την ερώτηση, γιατί η υπόδειξη έστω και ενός πλην του Θεανθρώπου μου φαντάζει τουλάχιστον ουτοπική, αλλά παρόλα αυτά δεν θέλω να εξαιρέσω περιπτώσεις, που τυχόν δεν γνωρίζω. Αν και, αναφερόμενοι στον έναν και μοναδικό αναμάρτητο Θεάνθρωπο, τότε ναι, θα μπορούσαμε να πούμε χωρίς φόβο πως… ουδείς. Κοινώς, κανένας άλλος δεν θα έδινε δεκάρα τσακιστή για σένα συνάνθρωπε αν σε έβλεπε να υποφέρεις, εφόσον πρωτίστως τον είχες κάνει εσύ να περάσει τα Πάθη του Ιησού Χριστού. Θα σε άφηνε εκεί στην τύχη σου, να πνιγείς μέσα στα ίδια σου τα σκ… άντε μην το πω, μέρα που είναι σήμερα.

Θα μου πείτε, τόσους Αγίους έχει αναγνωρίσει η Εκκλησία (και δεν αναφέρομαι αυστηρά στην Ορθόδοξη Χριστιανική), οι περισσότεροι εκ των οποίων μαρτύρησαν για την πίστη τους, βασανίστηκαν και κατέληξαν μέσω βίαιου εσκεμμένου θανάτου να παραδώσουν πνεύμα. Δεν υπέμειναν αυτοί χλευασμούς και βασανιστήρια, δεν συγχώρησαν αυτοί; Βεβαίως. Και δεν εξετάζουμε αν πιστεύουμε σε Αγίους ή όχι, δεχόμαστε αξιωματικά ότι υπάρχουν και λέμε ναι, υπέφεραν. Υπέφεραν όμως για την πίστη τους. Θυσίασαν εαυτόν διά Χριστόν. Εκεί, ίσως, είναι η ειδοποιός διαφορά μεταξύ θυσίας και Θυσίας. Στην περίπτωση του Χριστού, ο ίδιος ο Θεός θυσιάστηκε για τον άνθρωπο. Ο Αναμάρτητος. Ο Δημιουργός. Ο Αγαθός.

Δεν έχω πρόθεση να αποδομήσω την ανθρώπινη υπόστασή μας. Ούτε να υποβαθμίσω την αγαθή ανθρώπινη πρόθεση και πράξη, σε όποια μορφή ή μέγεθος αυτή εκφράζεται. Σαφώς και υπάρχουν εξαιρετικοί άνθρωποι, αλτρουιστές, φιλεύσπλαχνοι, ελεήμονες. Δεν μπορώ να παραβλέψω, για παράδειγμα, τις μανάδες εκείνες, που θα έφταναν και στην αυτοθυσία ακόμα για να προστατέψουν τα παιδιά τους…  Δεν μπορώ όμως και να παραβλέψω την λειτουργική μας δεινότητα και έφεση σε κάθε είδους  κακία. Είναι τόσες μάλιστα οι κακίες μας, που δεν μπορώ να τις απαριθμήσω. Ξεκινούν από μικρά, απλά, καθημερινά πράγματα, όπως το να βλέπω τον γείτονά μου και να προσποιούμαι πως δεν τον είδα για να μην του πω καλημέρα πρώτος, και φθάνουν μέχρι ειδεχθή εγκλήματα.

Για να φτάσεις στη συγχώρεση, πρέπει να έχεις πρώτα κατακτήσει άλλα πράγματα. Πρέπει να έχεις λύσει τα δεσμά σου και να έχεις βγάλει τις παρωπίδες σου. Να έχεις αντιληφθεί τη θέση σου στο σύμπαν. Να έχεις κατανοήσει ότι δεν είσαι μόνο σώμα. Πρέπει να έχεις τον πόθο να γίνεις καλύτερος άνθρωπος. Και να μπορείς να ενστερνιστείς το αδιάληπτο της προσπάθειας προς αυτή την κατεύθυνση. Πρέπει να ξέρεις να αγαπάς. Και να πιστεύεις.

Όταν συγχωρείς εξ’ όλης της ψυχής και εξ’ όλης της διανοίας σου, τότε είσαι ελεύθερος.

Το να ζητάς συγχώρεση για σένα, είναι δύναμη.

Το να ζητάς συγχώρεση για άλλους, είναι Θείο.

2015 χρόνια μετά τη γέννησή σου, ακόμα, Πάτερ, άφες ημάς· ου γαρ οίδαμεν τι ποιούμεν…