Μυστήριο. Κάτι που είναι ασύλληπτο για τον ανθρώπινο νου.

Γάμος. Μέγα Μυστήριο. Ένα από τα επτά, για την ακρίβεια, της χριστιανικής ορθόδοξης θρησκείας. Ναι, επτά. Βάπτισμα. Χρίσμα. Θεία Ευχαριστία. Εξομολόγηση. Ευχέλαιο. Γάμος. Ιεροσύνη. Τώρα, γιατί είναι… μυστήρια αυτά τα… Μυστήρια; Μάλλον λόγω των περιορισμένων δυνατοτήτων αντίληψης, που έχουμε λόγω της ανθρώπινης φύσης μας. Επειδή η Θεία Χάρις επενεργεί κατά τρόπο ακατάληπτο, ασύλληπτο, για τον ανθρώπινο νου. Βέβαια, με βάση αυτόν τον ορισμό, πολλά τα μυστήρια μπατζανάκη μ’ σ’ αυτόν τον κόσμο, αλλά εμείς θα αράξουμε σ’ αυτά και συγκεκριμένα, για σήμερα, στον γάμο.

Τι είναι το Μυστήριο του Γάμου; Άστα να παν. Από πού να το πιάσω και πώς να το εξηγήσω. «Και έσονται οι δύο εις σάρκα μίαν» [1]. Ας το πιάσουμε από κει. Και ας το δούμε το συγκεκριμένο αλληγορικά. Σου λέει, έπλασε Ο Θεός τον Αδάμ, αλλά πολύ μοναξιά ο Παράδεισος βρε παιδί μου. Και χρατς! Τον βάζει κάτω και του κόβει ένα παΐδι. Κι από κει έφτιαξε την Εύα. Και μετά προκόψαμε. Διότι η Εύα, τόσα στρέμματα καρποφόρα, εκεί, ήθελε να φάει από το Δέντρο της Γνώσης. Τον καρπό τον απαγορευμένο. Πήγε ο όφις και της πούλησε φύκια για μεταξωτές κορδέλες, πως τάχα μου και δήθεν μου αυτό είναι το φρούτο το καλό, ποιότης αρίστη εξαιρετική, γεύσις ασύγκριτη. Λύσσα κακιά. Κι επειδή έτσι είναι τα ζευγάρια κι όλα πρέπει να τα μοιράζονται, είπε η καημένη «Άντρα μου, κορώνα στο κεφάλι μου σ’ έχω, α, όλα κι όλα, εσύ να φας πρώτος». Και το άλλο το χαϊβάνι πήγε κι έφαγε το μήλο και μετά μας πήρε ο Διάολος. Κυριολεκτικά όμως.

Οπότε, τι καταλαβαίνουμε. Πρώτον, όπως λέει και το γνωστό ανέκδοτο, οι Πρωτόπλαστοι δεν ήταν κινέζοι. Γιατί αν ήταν κινέζοι, θα είχανε φάει τον όφι τον σιτευτό κι όχι το μήλο και μια χαρά θα ήμασταν όλοι στον Παράδεισο ακόμα και δεν θα είχαμε πάρει πόδι από κει κακήν κακώς. Δεύτερον -και βασικότερον- μόνος του ούτε στον Παράδεισο δεν αντέχει κανείς. Εξ ου και ζευγαρώσαμε. Πρωτεύονται αρσενικά, σου λέει μετά. Μπούρδες αγάπη μου. Η γυναίκα απεδείχθη το ισχυρό φύλο, απ’ αρχής κόσμου. Τι, ψέματα;

Κοίτα να δεις όμως. Τέλεσε ο Κύριος κάνα Μυστήριο Γάμου, τουλάχιστον έτσι όπως το έχουμε εμείς σήμερα; Με νυφικό από της Σήλιας [2] και κοστούμι απ’ του Αρμάνι [3]; Με μπομπονιέρες, στολισμούς, ρύζια, προσκλητήρια, τραπεζώματα, σύνολο είκοσι χιλιάδες ευρώ και βάλε; Να βάλω; Να βάλω! Με βέρες σκαλιστές και μονόπετρα, με ανταλλαγή δώρων άλλες δέκα χιλιάδες και λίγα λέω, κόψε μανίτσα μου δεν βγαίνω ο έρμος; Όχι. Αυτά είναι δικά μας κόλπα, καταναλωτικά, που ξεκινάνε από τον πάτο αλλά ταβάνι δεν έχουν. Ολόκληρη βιομηχανία στηρίζεται στους γάμους παγκοσμίως – και ως τελετές και ως ιδέα γενικότερα. Ό,τι γάμο και να κάνεις, κάτι τις σε ρευστό θα το σπρώξεις. Και μετά έρχεται το όνειρο, που πρέπει απαραιτήτως και ανυπερθέτως να το ζήσεις. Βλέπε, φτιάξε σπίτι, κάνε παιδιά, πήγαινε εκδρομές, κάνε πάρτυ, σπούδασε τα παιδιά σου, ντύσου, αρωματίσου, χαμογέλα! Και, μία που έχεις βγει από την εκκλησία, δημαρχείο, δεν έχει σημασία, μία που έχεις ζευτεί το σαμάρι σα γάιδαρος και τρέχεις και δεν σώνεις…

Αυτό είναι ο γάμος; Όχι ρε παιδιά… Κατά κύριο λόγο, οι σχέσεις των συζύγων και ο πρωταρχικός σκοπός του γάμου πρέπει να έχουν πνευματικές βάσεις. Και δεν εννοώ τον έρωτα, αν και σε πρώτη φάση βοηθάει, γιατί ίσως να ήταν πολύ λιγότεροι οι γάμοι άνευ. Εννοώ τον σεβασμό, την κατανόηση, την ταύτιση, την συμπαράσταση, την αγάπη. Για όλα θα πρέπει να υπάρχει η προδιάθεση αλλά σαφώς και καλλιεργούνται. Ο ένας με τον άλλον, χεράκι-χεράκι.

Ο Απόστολος Πέτρος λέει ότι οι σύζυγοι είναι «συγκληρονόμοι χάριτος ζωής» [4]. Συνιστά μάλιστα σε όλους, να είναι «ομόφρονες, συμπαθείς (δηλαδή συμπονετικοί, φιλάδελφοι, εύσπλαχνοι, φιλόφρονες), μη αποδίδοντες κακόν αντί κακού ή λοιδορίαν (βρισιά) αντί λοιδορίας, τουναντίον δε ευλογούντες, ειδότες (γνωρίζοντες) ότι εις τούτο εκλήθητε, ίνα ευλογίαν κληρονομήσετε». [5] Επομένως, το αντρόγυνο πρέπει να συνεργάζεται για να απολαύσει και τον προσδοκώμενο Παράδεισο αλλά και την πολυπόθητη οικογενειακή γαλήνη. Άμα βαράει ο καθένας το βιολί του, τεντώνεται το σχοινί. Κι άμα το τεντώνεις το σχοινί συνεχώς, ακόμα και κάβος [6] να είναι, ε, κάποια στιγμή θα σπάσει. Και μπορεί να μην σπάσει όσον αφορά τις κοινωνικές μας συμβάσεις, αλλά να σπάσει μέσα μας κι αυτό είναι ό,τι χειρότερο.

Ίσως τελικά ο γάμος να είναι μία κοινωνική σύμβαση. Για να τηρούνται και να ελέγχονται οι κοινωνικές νόρμες. Γιατί είμαστε φύσει ανασφαλείς. Γιατί ίσως μόνο μέσα σε έναν γάμο επενεργεί η Θεία Χάρις, όπως λέει η Εκκλησία. Όμως, επί της ουσίας, είναι η απόφαση δύο ανθρώπων να δεσμευτούν ενώπιον Θεού και ανθρώπων πως θα αγαπιούνται μέχρι να τους χωρίσει ο θάνατος. Τουτέστιν, ό,τι άλλο και να τους τύχει στο κοινό τους διάβα σ’ αυτή την σύντομη ζωή, θα πρέπει να το παλέψουν με νύχια και με δόντια, μαζί, σαν να είναι ένας.

Μονός καυγάς, λέγανε οι παλιοί, δεν γίνεται. Όμως, ούτε μονή ευτυχία γίνεται, ειδικά εντός γάμου, έχω να σας πω… Πρέπει να προσπαθούν και οι δύο. Και ναι μεν να συμβιβάζονται, όταν απαραιτήτως απαιτείται, αλλά όχι εις βάρος ο ένας της ευτυχίας του άλλου. Το βέλτιστο είναι και οι δύο να νιώθουν καλά. Γιατί αλλιώς και μασίφ 24 καρατίων χρυσό να είναι το κλουβί, κλείνει μέσα του μόνο δυστυχία. Μεγάλος σταυρός ο δυστυχισμένος γάμος, δεν αντέχουν όλοι να τον σηκώνουν. Ας μην «πελεκάμε» λοιπόν σταυρούς μαρτυρίου, ας «πλέκουμε» στεφάνια αγάπης. Ή τουλάχιστον ας προσπαθούμε συνειδητά…

[1] Γένεσις β’, 18-24.

[2] Αναφορά στην Ελληνίδα σχεδιάστρια μόδας Σήλια Κρηθαριώτη.

[3] Αναφορά στον ιταλικό Οίκο μόδας Armani.

[4] Α’ Επιστολή Πέτρου, γ’, 7.

[5] Α’ Επιστολή Πέτρου, γ’, 8-9.

[6] Κάβος: πλεκτό σχοινί, που χρησιμοποιείται κυρίως για την πρόσδεση του πλοίου, επειδή είναι ιδιαιτέρως ανθεκτικό και «πιάνει» καλά πάνω στα τύμπανα των βαρούλκων.