Γ. Γκροτόφσκι [1]

Βρότσλαβ  1980 [2]

Όλα τα σημαντικά πράγματα που συμβαίνουν στην ζωή μας τη στιγμή που συμβαίνουν, κατά την διάρκεια που συμβαίνουν, όταν τα ζούμε με λίγα λόγια,  τότε που τα βιώνουμε, δεν μπορούμε να τα εκτιμήσουμε όσο πρέπει – τουλάχιστον αυτό συμβαίνει σε μένα. Και για να δω μια άλλη διάσταση του θέματος, αν και τα εκτιμώ πολύ γι’ αυτό και εξάλλου συμμετέχω, τα προσπαθώ, τα επιδιώκω,  πολύ μετά, μετά από χρόνια καταλαβαίνω την ανυπέρβλητη αξία που είχαν για μένα, δηλαδή μέσα στο χρόνο επαναπροσδιορίζονται  μόνα τους και τότε παίρνουν την πραγματική τους διάσταση.

Φυσικά  η επιλογή μου την δεδομένη στιγμή σημαίνει ότι λειτουργώ με το ένστικτο, ότι υπάρχει ενεργοποιημένη κρίση και ότι το τρίτο μάτι βλέπει καλύτερα από τα άλλα δυο. Έτσι ο χρόνος έρχεται να μου δείξει ό τι η νεότης  γνωρίζει με την εσωτερική της σοφία,  τι πρέπει κάνει.

Πάνω σ’ αυτό  θέλω να πω ότι η ίδια η ζωή μάς παγιδεύει σε μια λογική του αιώνιου. Όλα νομίζουμε ότι θα είναι για πάντα και  ιδιαίτερα στην νεανική ηλικία αυτό είναι μια βεβαιότητα.

Ο χρόνος  αλλάζει με τα χρόνια  την αίσθηση που έχουμε  γι’ αυτόν.   Και την αλλάζει στην πραγματική της διάσταση. Σ-μικραίνει, απλώνεται, στενεύει,  διογκώνεται, αιώνιο-ποιείται.  Ίσως κάποιοι  άνθρωποι να έχουν άλλη σχέση με τον χρόνο και την πραγματικότητα που τους περιβάλλει.

Μέχρι τα τριάντα μου χρόνια [3], την  ηλικία της δικής μου ενηλικίωσης, ήμουν αποσπασμένη από την πρακτική πλευρά των πραγμάτων. Λειτουργούσα με ένα ιδιαίτερο τρόπο μέσα και έξω συγχρόνως από την καθημερινή ζωή.

Έτσι λοιπόν, όταν αυτά τα γεγονότα έχουν τελειώσει ή πρέπει να τελειώσουν, μου αφήνουν μια έντονη επιθυμία  να τα συναντήσω ξανά.

Είναι πιο ζωντανά από τις στιγμές που τα ζούσα και βέβαια μια έλλειψη,  νοσταλγία για κάτι που δεν το έζησα όσο ήθελα ολοκληρωτικά, με σπρώχνει προς αυτά με εικόνες, με λέξεις, με μυρωδιές, με ανατριχίλες, με ήχους, με φωνές. Αυτός ο τρόπος  συνέβαινε  για την δουλειά μου, τον έρωτα, την αγάπη, την φιλία,  κάποιες επιλογές στον τρόπο ζωής,  αλλά και για δρόμους και συνοικίες, για πόλεις,  βιβλία και συμπεριφορές.

Όλη τη ζωή μου,  φαίνεται ότι δεν την κράτησα όσο ήθελα στα χέρια μου, μου γλιστρούσε σαν ένα υγρό όνειρο  και εγώ συχνά λειτουργούσα σαν παρατηρητής σε αυτό. Ίσως είναι η τραγικότητα της ζωής, η δική μου άρνηση και  επιθυμία για ψηλάφισμα της ζωής. Έτσι και με το ταξίδι μου στην Πολώνια, μοιάζει να ταξιδεύω συνέχεια προς τα εκεί, να μην υπάρχει τέλος και αρχή. Ένα ταξίδι ζωής.

[Zygmunt Molik: Tree of People – Maria Panoutsou ]

Προσπαθώντας να θυμηθώ το ταξίδι μου στην Πολωνία, μοιάζει μέσα μου σαν να ταξιδεύω συνέχεια προς τα εκεί. Βλέπω πως η μνήμη μου θα ταλαιπωρηθεί,  γι’ αυτό  θα μείνω πιστή στις εικόνες που είναι ολοκάθαρα χαραγμένες στο μυαλό μου και όσα είναι θολά θα προσπαθήσω να τα ξεδιαλύνω όσο μπορώ με παράλληλης αναφορές, συνειρμούς και την βοήθεια φίλων για κάποιο ξεκαθάρισμα. Έτσι μπορώ να ανασύρω σιγά-σιγά και άλλες λεπτομέρειες αυτής της μοναδικής προσπάθειας για γνώση.

Με το σημείωμα αυτό δεν ήθελα να μιλήσω για το ταξίδι στην Πολωνία, αυτό θα γίνει με εκτενέστατο αφιέρωμα που ετοιμάζω. Ήθελα  μόνο να δείξω μια λειτουργία δική μου πολύ προσωπική,  που έχει ενδιαφέρον  και που παρατηρώντας  την  βλέπω ότι έχει  αλλάξει ριζικά και δεν συμβαίνει έτσι ακριβώς με την πάροδο των χρόνων. Τώρα δεν ψηλαφώ την ζωή, την αποτυπώνω καθαρά και με άμεση σχέση με την πραγματικότητα,  χωρίς να χάνομαι από τις έσω και έξω επεμβάσεις, δικές μου ή των άλλων.

Αθήνα,  16 Νοεμβρίου  2012  (Ημερολόγια της  Μαρίας Πανούτσου)

[1] Εισαγωγή  για  το δοκίμιο “Γ. ΓΚΡΟΤΟΦΣΚΙ: ‘Πολωνία  ο τόπος   του Ρομαντισμού'”.

[2] Wroclaw, σημαντική πόλη της Πολωνίας.

[3] BACHMANN INGEBORG: “Το τριακοστό έτος”